การทำบุญทำทานถือได้ว่าเป็นประเพณีปฏิบัติที่กระทำสืบต่อกันมานานแสนนานของพุทธศาสนิกชนชาวไทย มีจุดประสงค์เพื่อฝึกจิตใจให้รู้จักการเสียสละ ละความโลภรู้จักแบ่งปันแก่ผู้อื่น การใส่บาตรตอนเช้าไปวัดทำบุญถวายสังฆทานในโอกาสต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นวันเกิด ทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับเป็นเรื่องที่เห็นกันเป็นปกติทั่วไป แต่ในปัจจุบันมีคนจิตใจชั่วร้ายที่หากินกับจิตศรัทธาอันบริสุทธิ์ของชาวพุทธโดยการค้าขายของเน่าเสียที่หมดอายุซึ่งจัดไว้ในถังพลาสติกสีเหลืองห้มด้วยพลาสติกใสมิดชิดซึ่งผู้ซื้อไม่สามารถตรวจดูสิ่งของภายในถังได้ แต่ก็ไม่ได้คิดระแวงถึงสิ่งอันตรายที่แฝงตัวอยู่ในนั้นแม้แต่น้อย จ่ายเงินซื้อเพื่อนำไปถวายพระสงฆ์ด้วยจิตใจเป็นกุศล
ในวันสำคัญต่างๆทางศาสนา ญาติโยมมักจะแห่แหนกันนำสังฆทานมาถวายพระจน ถังพลาสติกล้นวัด แทบไม่มีที่จะเก็บ ปัญหาที่น่าหดหู่ใจคือ สิ่งของต่างๆในสังฆทานที่จัดมาหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นถาดเล็ก ถาดใหญ่หุ้มกระดาษแก้วสีเหลือง หรือจะเป็นถังสีเหลืองขนาดเล็กบ้าง ใหญ่บ้างล้วนแล้วแต่เป็นของที่ไม่สามารถนำมาใช้บริโภคได้ เนื่องจากร้านค้านำของเสื่อมสภาพแล้วมาขายและวิธีการจัดวางไม่เหมาะสม อย่างเช่นการที่ร้านค้านำผงซักฟอกมาจัดรวมไว้กับอาหารโดยใส่ในภาชนะเดียวกัน ทำให้กลิ่นของผงซักฟอกซึมเข้าไปในอาหารเช่น นมข้นหวาน,น้ำปลา,บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป,น้ำดื่มจะมีกลิ่นเหม็นหมดเมื่อบริโภคเข้าไปจะเป็นเหตุให้เกิดอาการท้องร่วงรุนแรงได้ ตามข้อมูลที่ได้รับมาจากพระสงฆ์ เคยมีกรณีสังฆทานระเบิด เนื่องจากอาหารกระป๋องหมดอายุเป็นเวลานานทำให้เกิดแรงอัดของก๊าซที่อยู่ภายในขยายตัวมากขึ้นเรื่อยๆจนระเบิด
ปัญหาเกี่ยวกับสังฆทานยังไม่จำกัดอยู่เพียงเรื่องของพ่อค้าที่เห็นแก่ตัวเท่านั้น เรื่องสังฆทานสอดใส้หนังสือโป๊ มีรูปภาพอนาจารใส่มายั่วยุปลุกอารมณ์ให้พระเกิดกิเลส ถ้าเป็นพระเณรที่บวชใหม่ก็อาจประพฤตินอกลู่นอกทางโดยไม่ยั้งคิดเราไม่อาจรู้ได้ว่าพวกคนจิตทรามบ่อนทำลายศาสนาเหล่านี้แฝงตัวอยู่ซอกหลืบไหนในสังคมของเรา ดังนั้นเป็นหน้าที่ของเราที่จะต้องหาทางป้องกันไม่ให้ศาสนาเสื่อมถอยลงไปมากกว่านี้ 
ตามหลักของพุทธศาสนา การทำทานแบบสังฆทานหมายถึง ทานที่ถวายแด่พระสงฆ์แบบไม่เฉพาะเจาะจงแก่พระภิกษุรูปใด รูปหนึ่ง แต่ด้วยความคุ้นเคยตามแบบอย่างที่ปฏิบัติต่อกันมา เรามักจะเข้าใจกันว่า การทำสังฆทานคือการไปซื้อถังพลาสติกสีเหลืองที่บรรจุของกิน ของใช้ที่มีขายเกลื่อนตลาดไปให้พระที่วัด เพื่อรับศีลรับพร บางคนยังไม่รู้ด้วยซ้ำไปว่าในถังนั้นมีอะไรบ้าง ต่อไปหากจะคิดทำบุญสังฆทานแล้วละก็ พิถีพิถันในการเลือกซื้อสักนิด เราควรจะเปลี่ยนรูปแบบใหม่ของการทำบุญสังฆทาน โดยไม่ต้องยึดติดกับ “ถังเหลือง” แต่เน้นที่ประโยชน์ใช้สอย อาจจะเลือกซื้อของเหล่านั้นแล้วนำมาใส่ตะกร้า ใส่พาน ใส่ถาด หรือภาชนะอื่นใดก็ได้ที่เหมาะสมในการถวายแก่พระสงฆ์ แต่ของนั้นต้องเป็นของดี มีคุณภาพ ไม่เน่าเสีย ใช้ประโยชน์ได้ เราอาจเสียเวลามากขึ้นในการจัดเตรียมสังฆทานด้วยตัวเอง แต่ก็ไม่ต้องไปวิตกว่าจะมีของเน่าเสียหรือหนังสือลามกหลุดไปถึงพระสงฆ์องค์เจ้าให้กลายเป็นการทำบุญได้บาปหรือเปล่า อีกทั้งเป็นการเพิ่มความสุขใจเพราะเราทำบุญด้วยความตั้งใจจริงๆ ไม่ใช่พียงแค่ทำไปตามแฟชั่น โดยไม่สนใจว่าพระจะใช้ประโยชน์ได้หรือไม่
สำหรับของใช้จำเป็นอย่างหนึ่งของพระสงฆ์ซึ่งไม่ค่อยมีใครนำไปถวายก็คือ ใบมีดโกน หรือที่โกนหนวด เพราะพระต้องใช้โกนผมที่ขึ้นมาใหม่ โกนหนวดโกนเคราและอีกสิ่งหนึ่งที่จำเป็นมากควรมีไว้ในวัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูร้อน คือ เครื่องดับเพลิงจะเป็นขนาดเล็กหรือใหญ่ก็ได้ แล้วแต่กำลังทรัพย์และความศรัทธาของแต่ละคน ทรัพย์สินของวัดสูญเสียไปนักต่อนักเนื่องจากเมื่อเกิดเพลิงไหม้แล้วไม่มีเครื่องดับเพลิงใช้เพื่อสกัดเปลวไฟเลย ทำให้ไฟลุกลามใหญ่โต สร้างความเสียหายมากมาย ถ้าจะทำบุญครั้งต่อไปเรามีพิจารณาถึงสิ่งจำเป็นเหล่านี้กันบ้างก็คงจะดีไม่น้อย
แม้ว่าปัจจุบันมีชาวพุทธจำนวนไม่น้อยที่เสื่อมศรัทธาต่อพระสงฆ์ เนื่องมาจากคนร้ายกลุ่มหนึ่งที่ซ่อนตัวอยู่ภายใต้ร่มเงาผ้ากาสาวพัตร์เพื่อก่อกรรมเลว แต่คำสอนของพระพุทธเจ้าก็ยังเป็นหลักแห่งสัจธรรมที่เป็นหนทางให้มนุษย์พ้นทุกข์ ศาสนาพุทธก็ยังคงความดีงามอยู่ ถ้าเราช่วยกันใส่ใจในสิ่งเล็กสิ่งน้อยที่เห็นว่าไม่ถูกต้อง การกำจัดมารศาสนาก็คงไม่ยากเย็นและเราก็จะไม่ตกเป็นเหยื่อของผู้กอบโกยหาผลประโยชน์จากศาสนาโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์.
บทความโดย
จักรพงษ์ คำบุญเรือง
ร่วมแสดงความคิดเห็น