กฎใหม่ภาษีที่ดิน สิ่งปลูกสร้าง มอบอำนาจตรวจค้น บังคับชำระเข้มข้น

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการดำเนินการตามพรบ.ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ.2562 (อยู่ในขั้นตอนส่งให้สำนักงานเลขาธิการครม. เพื่อประกาศในราชกิจจานุเบกษา) ล่าสุดมีเอกสารจากกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (กสถ.) ไปยังผวจ.ทุกจังหวัด เพื่อแจ้งให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ศึกษา ทำความเข้าใจ และถือปฏิบัติ เมื่อประกาศในราชกิจจาฯจะมีผลบังคับวันถัดไปทันทีสาระสำคัญของระเบียบดังกล่าว ลงนามโดย รมว.มหาดไทย เมื่อ 1สิงหาคม พ.ศ.2562 มี 6 หมวด โดยหมวด 1 ว่าด้วยการเลือกกรรมการภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ตามมาตรา 21 วรรสาม และการเลือกกรรมการพิจารณาอุทธรณ์การประเมินภาษี ตามมาตรา 74 วรรคสอง

ส่วนที่1 การเลือกกรรมการภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง นั้น ในข้อ 6 ระบุให้”ผู้ว่าราชการจังหวัด”หรือผู้ได้รับมอบหมายเป็นประธานในการคัดเลือกคณะกรรมการภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างประจำจังหวัด
ข้อ 9 ส่วนที่ 1 ระบุให้ นายกเทศมนตรีหรือ นายก อบต. แล้วแต่กรณี มีสิทธิ์ลงคะแนนคัดเลือกคณะกรรมการตามจำนวนที่ประกาศคัดเลือกแต่ไม่เกิน 5 คนหมวด 3 ว่าด้วย”การรวบรวมและจัดส่งข้อมูลการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง “ตามมาตรา 24 ในข้อ 20 (1) ระบุว่าต้องมีข้อมูล (ก.) จำนวนผู็เสียภาษี (ข.) จำนวนภาษีที่จัดเก็บได้ (ค.) จำนวนผู้ค้างชำระภาษี (ง.) จำนวนเงินภาษีค้างชำระ และข้อ 21 ระบุว่า อปท.ต้องรายงานคณะกรรมการฯประจำจังหวัดภายในเดือนมกราคมของทุกปี วรรคสองข้อ 21 นี้ ระบุว่าคณะกรรมการฯจังหวัดจะต้องรายงานกระทรวงมหาดไทยภายในเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปีหมวด 4 การจัดทำบัญชีรายารที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ตามมาตรา 30 นั้น ในข้อ 23 กำหนดให้ อปท.สำรวจ จัดทำบัญชี เช่น (1 ) รายการที่ดิน (2) รายการสิ่งปลูกสร้าง (3) รายการอาคารชุด แล้วประกาศไว้ที่ทำการ อปท. ไม่น้อยกว่า30 วัน พร้อมจัดส่งข้อมูล ให้ผู้มีหน้าที่เสียภาษีแต่ละรายทราบภายในเดือนพฤศจิกายนในหมวด 4 นี้ เป็นที่น่าสนใจว่าจะครอบคลุมรายละเอียด ตั้งแต่ประเภทที่ดิน ,จำนวนเนื้อที่, ลักษณะการทำประโยชน์, รวมถึงสิ่งปลูกสร้าง,อาคารห้องชุด, ผู้ครอบครอง ต้องระบุรายละเอียดตามที่กำหนดในเอกสาร ภ.ต.ส.3และภ.ต.ส.4สำหรับหมวด 6 ว่าด้วยการออกคำสั่งและพทำการตรวจค้น และการเข้าไปในที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างของผู้เสียภาษี ตามมาตรา 63 วรรคสอง โดยข้อ 28 ระบุการตรวจค้นต้องทำในเวลาระหว่างพระอาทิตย์ขึ้นถึงพระอาทิตย์ตก ข้อ 31 ในการตรวจค้น (1) เจ้าหน้าที่ซึ่งทำการตรวจค้นต้องมีไม่น้อยกว่า 2 คน หัวหน้าชุดต้องเป็นข้าราชการ หรือพนักงานส่วนท้องถิ่น ดำรงตำแหน่งไม่ต่ำกว่าระดับชำนาญการหรือชำนาญงานขึ้นไป(3) ต้องกระทำต่อหน้าผู้รับการตรวจค้น หากไม่สามารถตรวจค้นได้ด้วยเหตุอย่างใด อย่างหนึ่งให้แจ้งตำรวจท้องที่นั้นๆรับทราบ เพื่อเป็นพยานในการตรวจค้นในข้อ 32 การตรวจค้นที่ไม่อาจกระทำต่อหน้าผู้รับการตรวจค้น ให้เจ้าหน้าที่ผู้ทำการตรวจค้นนำพยานหลักฐานที่ได้ไปยังสถานีตำรวจท้องที่เพื่อลงบันทึกประจำวันไว้เป็นหลักฐานอย่างไรก็ตาม หลังจากมีการเผยแพร่รายละเอียด ระเบียบดังกล่าว ปรากฎว่ามีกระแสสนับสนุนและท้วงติงหลายด้าน อาทิ ในกลุ่มชาวบ้านทั่วไป มองว่า เป็นเรื่องที่ดี เพราะจะทำให้ทราบว่า เจ้าของที่ดิน สิ่งปลูกสร้างต่างๆ ประเภทที่ดินไม่ใช้ทำประโยชน์หรือประเภทต่างๆมีจำนวนมากน้อยเพียงใด จะจัดเก็บภาษีได้เพิ่มขึ้นจากมาตรการที่เข้มข้นตามระเบียบ กฎกติกาใหม่นี้ ผู้นำชุมชน ในเขตสันทราย เชียงใหม่ แสดงความคิดเห็นว่า ที่น่ากังวลคือ อำนาจของเจ้าหน้าที่น่าจะมากไป ถ้าตรงไป ตรงมาก็จะเกิดประโยชน์ในด้านระบบภาษีที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ถ้าสมยอมกับเจ้าของที่ดิน ,นายทุน ก็จะเป็นการเปิดช่องแสวงหาประโยชน์ในทางมิชอบได้ง่ายเช่นกัน