เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวเร่งเข้าสำรวจโฮมสเตย์บ้านนาเลาใหม่ หากทำตามระเบียบที่ร่างไว้ จะอนุโลมให้เปิดบริการ

สภาพบ้านพักโฮมสเตย์ในบ้านนาเลาใหม่ หมู่ 10 ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ที่ร้างนักท่องที่ยวมานานกว่า 3 เดือน หลังทางเจ้าหน้าที่เขตรักษาพันธ์ุสัตว์ป่าเชียงดาว ได้มีคำสั่งปิดหมู่บ้าน เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน 2562 หลังพบผู้ประกอบการมีการบุกรุกพื้นที่ป่า ปัญหาขยะไม่ได้รับการจัดการ รวมไปถึงปัญหาการไม่ดูแลทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ และไม่มีการแต่งตั้งคณะกรรมการหมู่บ้านในการดูแลและจัดการระบบการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ

ซึ่งปัญหานี้เรื้อรังและถกเถียงกันมานาน ทำให้ผู้ประกอบการต้องขาดราย ล่าสุดเมื่อวันอังคารที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2562 เวลา 09.00–12.00 น. ที่ ห้องประชุมเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว โดยมีนายชัชวาลย์ พุทธโธ นายอำเภอเชียงดาว เป็นประธาน, นายนิวัตร จำปี นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเชียงดาว, นายชัยณัฐ สิทธิมล นายกสมาคมท่องเที่ยวอำเภอเชียงดาว, นายประกาศิต ระวิวรรณ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว, ผู้ประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์บ้านนาเลาใหม่ จำนวน 17 ราย และราษฎรบ้านนาเลาใหม่ เพื่อรับฟังความคิดเห็นและหารือแนวทางการแก้ไขปัญหาการประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์บ้านนาเลาใหม่ ทั้ง 17 ราย หลังจากได้ร่วมกันพิจารณาและหาแนวทางแก้ไขปัญหาการประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์ของราษฎร มีมติให้การดำเนินการต่าง ๆ

นายประกาศิต ระวิวรรณ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวเปิดเผยว่า หลังการประชุมได้มีข้อสรุป คือ ต้องให้ผู้ประกอบการทำข้อตกลงร่วมกันตามแนวทาง คือ จัดตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการโฮมสเตย์โดยชุมชน และให้หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องเป็นที่ปรึกษา โดยมีการกำหนดคุณภาพและมาตรฐานของบ้านพักโฮมสเตย์ และต้องมีการตรวจติดตามตรวจสอบมาตรฐานอย่างสม่ำเสมอ เช่นราคาที่ยุติธรรม มาตรฐานบ้านพัก ความสะอาด สาธารณสุข การจัดการภูมิทัศน์ที่เหมาะสม เป็นต้น
การประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์ต้องอยู่ภายใต้พื้นฐานการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยห้ามมีบุกรุกแผ้วถางหรือขยายพื้นที่ใหม่ ห้ามตัดไม้ทุกชนิดมาใช้เพื่อประกอบกิจการ มีการป้องกันไฟป่าและห้ามไม่ให้เกิดไฟป่าขึ้นในพื้นที่ ฯลฯ

โดยให้ทุกคนในชุมชนมีส่วนร่วมในการดำเนินการด้านอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ งดเว้นการเข้าไปในพื้นที่ โดยปิดการดำเนินกิจการบ้านพักโฮมสเตย์ระหว่างเดือน มี.ค.- พ.ค.ของทุกปี เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติร่วมกับเจ้าหน้าที่ ต้องดำรงรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมท้องถิ่นของชนเผ่าลีซู โดยให้มีการสร้างศูนย์วัฒนธรรมของหมู่บ้าน เพื่อเป็นศูนย์จัดแสดงเกี่ยวกับวัฒนธรรมและสินค้าท้องถิ่น อีกทั้งยังเป็นการสร้างรายได้ให้กับราษฎรที่ไม่ได้ประกอบกิจการบ้านพักโฮมสเตย์ให้มีรายได้อย่างทั่วถึง

รวมถึงการคงไว้ซึ่งการแต่งกายและวัฒนธรรมอันดีงามของชนเผ่าลีซู และจัดตั้งกองทุนจากผลกำไรของการประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์ เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมเกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เป็นการสร้างความรับผิดชอบต่อธรรมชาติ และการตอบแทนสู่ธรรมชาติ
พร้อมกับสร้างการท่องเที่ยวในพื้นที่ให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ช่วยลดโลกร้อน และสร้างรูปแบบการท่องเที่ยวที่ยั่งยืน เช่น รณรงค์ให้นักท่องเที่ยวรักษ์สิ่งแวดล้อม ลดปริมาณขยะ ใช้ภาชนะที่สามารถย่อยสลายได้ มีกิจกรรมรักษ์โลก (ปลูกป่า,เก็บขยะ) โฮมสเตย์ท้องถิ่นมีระบบการจัดการที่ปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม เป็นต้น

ขณะเดียวกันก็ต้องมีแผนการจัดการขยะ มีการจัดการขยะประเภทต่างๆ ที่เหมาะสม และมีมาตรการในการควบคุมปริมาณขยะ เช่น ไม่อนุญาตให้นักท่องเที่ยวนำถุงพลาสติกและภาชนะประเภทโฟมเข้าพื้นที่ จัดทำโครงการขยะคืนถิ่น โดยให้นักท่องเที่ยว นำขยะที่นำเข้ามากลับออกไปทั้งหมด เป็นต้น
พร้อมกันนี้ ต้องมีการจัดการระบบจราจร และมีการกระจายรายได้สู่ผู้ประกอบการกลุ่มผู้รับส่งนักท่องเที่ยวของอำเภอเชียงดาว โดยให้นักท่องเที่ยวจอดรถไว้ในที่จัดให้ และให้กลุ่มผู้ประกอบการรถรับจ้างเป็นผู้รับส่งนักท่องเที่ยว เพื่อความปลอดภัยและแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นเป็นประจำ เนื่องจากเส้นทางมีความลาดชันและอันตราย และมีระบบการรักษาความปลอดภัย ในชีวิตและทรัพย์สินของนักท่องเที่ยวที่มาเข้าพัก รวมถึงการช่วยเหลือ/ปฐมพยาบาลนักท่องเที่ยวในเบื้องต้นหากเกิดเหตุฉุกเฉินส่วนกรณีนักท่องเที่ยวที่ไปท่องเที่ยวและพักค้างในหมู่บ้านนาเลาใหม่ ต้องได้รับอนุญาตจากทางเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวก่อน โดยให้ผู้ประกอบการจะต้องแจ้งชื่อและจำนวน แก่ทางเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวทราบก่อนวันเข้าพัก และผ่านการตรวจเช็คกับทางด่านตรวจโดยเคร่งครัดตามระเบียบ หากไม่ปฏิบัติตามระเบียบเขตฯ เชียงดาว จะไม่อนุญาตให้เข้าในพื้นที่และจะดำเนินการตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด และต้องไม่มีการขยายบ้านพักโฮมสเตย์เพิ่มขึ้นจากข้อตกลงเดิมที่ได้ทำไว้เมื่อ ปี 2559 และห้ามมิให้บุคคลภายนอก หรือมิใช่บุคคลเดิมในพื้นที่เข้ามาประกอบกิจการใดๆ ทั้งสิ้น

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จะเข้าดำเนินการตรวจสอบมาตรฐานของผู้ประกอบการบ้านพักโฮมสเตย์บ้านนาเลาใหม่ ว่าดำเนินการตามเงื่อนไขและข้อตกลง ตามแนวทางในการจัดการบ้านพักโฮมสเตย์หรือไม่ อย่างไร หากผลการตรวจสอบเป็นไปตามมาตรฐานจะอนุโลมให้เปิดการท่องเที่ยวนับตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2562 เป็นต้นไป และถ้าหากยังไม่ดำเนินการตามเงื่อนไขและไม่ได้มาตรฐานที่กำหนด ทางเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาวในฐานะหน่วยงานที่มีอำนาจตามกฎหมาย จะไม่อนุญาตให้ผู้ใดเข้าไปในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเชียงดาว บริเวณบ้านนาเลาใหม่