ภาวะ VITT คืออะไร?
เป็นภาวะการเกิดหลอดเลือดอุดตันกับเกล็ดเลือดต่ำ ที่พบได้หลังจากการฉีดวัคซีนโควิด-19
VITT สามารถเกิดจากการฉีดวัคซีนชนิดไหนได้บ้าง?
มีการรายงานพบภาวะ VITT ได้หลังการฉีดวัคซีนอยู่ 2 ชนิดคือ AstraZeneca และ Johnson & Johnson
กลไกของการเกิดภาวะ VITT
เกี่ยวกับองค์ประกอบของวัคซีนบางส่วน ที่ทำให้ร่างกายของผู้ที่ได้รับวัคซีน สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาไปกระตุ้นเกล็ดเลือด ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันและเกล็ดเลือดต่ำ
ภาวะ VITT เจอได้มากน้อยเพียงใด?
ประชากรทั่วไปจะพบได้ประมาณ 1 ต่อแสนประชากร
ส่วนผู้สูงอายุจะพบได้น้อยมาก
แต่ถ้าอายุ <55 ปีพบได้ 1 ต่อ 50,000 ของประชากร
และส่วนใหญ่พบในผู้หญิง
อาการของผู้ที่เกิดภาวะ VITT พบอาการอะไรได้บ้าง?
อาการมักจะเกิดขึ้นประมาณสัปดาห์ที่ 1-4 หลังจากฉีดวัคซีนเข็มแรกอาการขึ้นอยู่กับว่าลิ่มเลือดอุดตันที่อวัยวะใด ลิ่มเลือดอุดตันในสมอง จะมีอาการ มึน/ปวดศีรษะ รุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ คลื่นไส้อาเจียน ตามัว แขนขาอ่อนแรง และชักได้ รองลงมาถ้าลิ่มเลือดอุดตันในช่องท้อง มีอาการปวดท้องรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน และอาจมีถ่ายเป็นเลือดได้
เราสามารถวินิจฉัยภาวะ VITT ได้อย่างไรบ้าง?
1. มีภาวะลิ่มเลือดอุดตัน ถ้ามีอาการสงสัย ก็อาจจะต้องส่งเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) ตามอวัยวะนั้นๆที่มีอาการ
2.ปริมาณเกล็ดเลือดต่ำลง
3. การตรวจหาภูมิคุ้มกันที่ร่างกายของผู้ป่วยจะสร้างขึ้นมา เพื่อต่อต้านเกล็ดเลือดของตัวเอง
การรักษาภาวะ VITT มีแนวทางอย่างไร?
การรักษาจะคล้ายกับกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการลิ่มเลือดอุดตัน ได้แก่ การให้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด การรักษาที่อาจจะต้องเพิ่มเติมมาก็คือการให้ยา Intravenous Immunoglobulin (IVIG) เพื่อไปยับยั้งภูมิคุ้มกันที่มากเกินปกติ
ข้อมูลโดย
อ.พญ.ลลิตา นรเศรษฐ์ธาดา
หัวหน้าหน่วยโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ผศ.ดร.นพ. ชาตรี ชัยอดิศักดิ์โสภา
อาจารย์หน่วยโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ร่วมแสดงความคิดเห็น