สดร. เผยฝนดาวตก”เจมินิดส์”ปีนี้ ตรงกับจันทร์เต็มดวง สังเกตเห็นได้ยาก

สดร. เผยฝนดาวตกเจมินิดส์ปีนี้ ตรงกับจันทร์เต็มดวง สังเกตเห็นได้ยาก

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เผยฝนดาวตกเจมินิดส์หรือ ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ปีนี้ ตรงกับคืนจันทร์เต็มดวง โอกาสเห็นยากมาก เนื่องจากมีแสงจันทร์รบกวนตลอดคืน

ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา รอง ผอ.สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ เปิดเผยว่า “ฝนดาวตกเจมินิดส์” หรือ “ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่” เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วง 4-17 ธันวาคม ของทุก ๆ ปี ในปี 2559 นี้คาดการณ์ว่าจะมีอัตราการตกสูงสุดประมาณ 120 ดวงต่อชั่วโมง ในคืนวันที่ 14 ถึงรุ่งเช้าวันที่ 15 ธันวาคม แต่เป็นที่น่าเสียดายอย่างยิ่งที่เป็นช่วงดวงจันทร์เต็มดวงพอดี แสงจันทร์สว่างตลอดทั้งคืนเป็นอุปสรรคสำคัญ ต่อการสังเกตการณ์ฝนดาวตกเจมินิดส์ แต่ก็อาจพอสังเกตเห็นได้บ้าง ในกรณีเป็นลูกไฟขนาดใหญ่ ตั้งแต่ช่วงหลังเที่ยงคืนจนถึงรุ่งเช้า ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ จุดศูนย์กลางการกระจายอยู่บริเวณกลุ่มดาวคนคู่ ระหว่างดาวพอลลักซ์ และดาวคาสเตอร์ และนอกจากฝนดาวตกเจมินิดส์แล้ว ในปีนี้ยังมีฝนดาวตกเออร์ซิดส์ อัตราการตก 10 ดวงต่อชั่วโมง หลังดวงจันทร์ตกลับขอบฟ้า เวลาประมาณตีสามของรุ่งเช้า วันที่ 23 ธันวาคม 2559

ฝนดาวตกเจมินิดส์ เกิดจากการที่โลกเคลื่อนที่เข้าตัดกับกระแสธารของเศษหิน และเศษฝุ่นขนาดน้อยใหญ่ที่ดาวเคราะห์น้อย 3200 เฟธอน ทิ้งไว้ ในขณะเคลื่อนผ่านเข้ามาในระบบสุริยะชั้นใน เมื่อโลกโคจรผ่านเส้นทางดังกล่าว สายธารของเศษหินและฝุ่นของดาวเคราะห์น้อย จะถูกแรงดึงดูดของโลกดึงเข้ามาเผาไหม้ในชั้นบรรยากาศโลก เกิดเป็นลำแสงวาบ หรือในบางครั้งเกิดเป็นลูกไฟที่มีสีสวยงาม (fireball) ฝนดาวตกแตกต่างจากดาวตกทั่วไป คือเป็นดาวตกที่ มีทิศทางเหมือนมาจากจุดๆ หนึ่งบนท้องฟ้า เรียกว่า จุดศูนย์กลางการกระจาย (Radiant) เมื่อจุดศูนย์ กลางการกระจายตรงหรือใกล้เคียงกับกลุ่มดาวอะไร ก็จะเรียกชื่อฝนดาวตกตามกลุ่มดาวนั้นๆ หรือ ดาวที่อยู่ใกล้กลุ่มดาวนั้น เช่น ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ ฝนดาวตกกลุ่มดาวสิงโต เป็นต้น