นางสาวเอิบลาภ ศรีภิรมย์ ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแพร่ กล่าวว่า ประเพณีตากธัมม์ เป็นประเพณีที่ไม่ค่อยปรากฏให้เห็นมากนักในสังคมไทยหรือแทบไม่ปรากฏในท้องถิ่นอื่นๆ นอกจากภาคเหนือของประเทศไทย และอาจมีเพียงหนึ่งเดียวคือ ที่วัดสูงเม่น โดยครูบากัญจนอรัญญวาสี ท่านได้ใช้วิธีการเชิงประเพณีที่คล้ายคลึงกับความเชื่อพื้นฐานของชาวล้านนาทั่วไปในเรื่องอานิสงส์การสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัด ว่าการได้ฟังธรรม และสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัดถือเป็นกุศลที่ยิ่งใหญ่ มีอานิสงส์มาก การตากธัมม์นั้นเกิดขึ้นโดยดำริของครูบากัญจนอรัญญวาสี ที่เห็นความสำคัญของการรักษาคัมภีร์ธัมม์ที่ท่านเขียนขึ้นมาเองและที่ท่านนำมาจากที่ต่างๆ ท่านเห็นว่าจำเป็นต้องสร้างระบบประเพณีขึ้นมาเพื่อให้ศิษยานุศิษย์ และอนุชนได้ร่วมกันเก็บรักษาคัมภีร์เหล่านั้น โดยใช้วิธีการถวายธัมม์หรือการตานธัมม์มาเป็นปฐมเหตุในการจัดประเพณีตากธัมม์ ซึ่งจัดให้มีการคัดลอก การตรวจเช็คคัมภีร์ธัมม์ การักษาความสะอาดคัมภีร์ธัมม์ การนำคัมภีร์ธัมม์ออกมาตากแดด การแห่คัมภีร์ธัมม์ และการเก็บรักษาคัมภีร์ธัมม์
ส่วนการตานข้าวใหม่ เป็นประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาแต่โบราณ ชาวบ้านจะนำข้าวใหม่ที่ได้เก็บเกี่ยวจากนาเข้ายุ้งฉางที่บ้านแล้วจะนำมานึ่งให้สุกเพื่อนำมาตักบาตร ตานขันข้าว อุทิศไปให้พ่อแม่ และบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว และเป็นการขอขมาพระแม่โพสพ ก่อนที่จะนำมารับประทาน ซึ่งปัจจุบันนี้ได้มีการนำข้าวใหม่มาทำเป็นข้าวหลาม แล้วนำมาใส่บาตร
สำหรับการหิงไฟพระเจ้า เป็นการนำไม้ขนาดกว้าง 1 นิ้ว ยาวประมาณ 40 – 50 นิ้ว มาเหลาปอกเปลือกแล้วทาสีเหลือง พอถึงวันพระก็นำไม้ไปประเคนพระประธานในโบสถ์แล้วนำไม้เหล่านั้น มารวมกันทำเป็นกระโจมไว้หน้าโบสถ์ เพื่อทำพิธีจุดไฟ ซึ่งในอดีตพิธีนี้ปฏิบัติกันเพื่อให้ความอบอุ่นในฤดูหนาวแก่พระสงฆ์และผู้มาทำพิธีในวัด
กิจกรรมภายในงานประเพณี “ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า” ประกอบไปด้วย พิธีบวงสรวงเทพยดา รักษาธัมม์ ขบวนแห่ ประเพณี ตานธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า พิธีกรรมตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า พิธีสืบชาตาธัมม์หลวง เมืองคัมภีร์ธัมม์โบราณ พิธีตานธัมม์ใหม่ ชมการแสดงของชาวลานธัมม์ การแสดงธัมม์มหาชาติใบลาน 1 กัณฑ์ การเสวนา “ย้อนรอย 10 ปีประเพณีตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า” โดย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่ การแสดงนิทรรศการเมืองคัมภีร์ธัมม์โบราณ มรดกธัมม์ มรดกโลก : กว่าจะเป็นคัมภีร์ใบลาน วัดสูงเม่น กิจกรรมทำข้าวหลาม ข้าวแดง
กิจกรรมดังกล่าวจัดขึ้นในระหว่างวันที่ 10 – 12 มกราคม 2560 ณ วัดสูงเม่น ตำบลสูงเม่น อำเภอสูงเม่น จังหวัดแพร่ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ททท.สำนักงานแพร่ โทรศัพท์ 0-5452-1127
ร่วมแสดงความคิดเห็น