ในพงศาวดารจีนกล่าวถึงความสัมพันธ์สองแผ่นดิน ระหว่างมหาอำนาจจีนกับราชอาณาจักรไทยนั้น เริ่มสานสัมพันธ์กันตั้งแต่ช่วงกรุงสุโขทัย ในราวยุคสมัยราชวงศ์ฮั่น
จากนั้นมาความแนบแน่น ระหว่างไทย-จีน หลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวกัน จนกลายเป็นชาวไทยเชื้อสายจีน
วิถีชีวิต ในการดำรงอยู่อาศัย ไม่แตกต่างกันมากนัก มีความโดดเด่น ในวิถีชนคนรู้คุณ กตัญญูต่อแผ่นดิน และบรรพชน สะท้อนออกมาในความเชื่อ ความศรัทธา ผ่านพิธีกรรม เทศกาลงานประเพณีต่างๆ
ตรุษจีน เป็นช่วงวันเวลาที่มีความสำคัญ มีความหมายสำหรับชาวจีน ถ้าชาวไทยถือวันสงกรานต์ เป็นวันปีใหม่ วันเริ่มต้นสู่สิ่งดีๆในชีวิต แน่นอน วันตรุษจีน ย่อมมีความหมายเช่นนั้น
เพียงแต่ ต้นธารของวันตรุษจีน อาจก่อเกิดมานานกว่าสี่พันปี จากจุดเริ่มเพื่อฉลองเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ ไม่ได้เทศกาลตรุษจีน แต่เรียกกันตามยุคสมัย
เมื่อ 2,100 ปีก่อนคริสตศักราชจะเรียกว่า “ซุ่ย” ต่อมาในยุคพันกว่าปีก่อนคริสตศักราช จะถูกเรียกว่า “เหนียน” หมายถึงการเก็บเกี่ยวได้ผลอุดมสมบูรณ์
ในรูปรอยวิถีชีวิตชนชาวจีนนั้นเมื่อเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ จะเป็นช่วงที่อากาศเหมาะสำหรับการเพาะปลูก หลังผ่านพ้นฤดูหนาว ซึ่งภูมิประเทศของจีนจะมีความเหน็บหนาว มีหิมะปกคลุม ในหลายพื้นที่ ต่างจากบ้านเราแค่ มีเกล็ดน้ำค้าง มีแม่คะนิ้งก็สาหัสสากรรจน์กับชีวิตแล้ว
การเฉลิมฉลองในช่วงตรุษจีน คล้ายกับช่วงคริสมาต์ของชาวตะวันตก มีความเหมือนกับวันปี๋ใหม่เมืองของชาวล้านนา อาจจะต่างกันบ้างตรงที่ วันตรุษจีนนั้น ชาวจีนจะได้รับ แต๊ะเอีย อังเปา แต่ ชาวไทยจะได้รับศีล รับพรอันแสนวิเศษในชีวิตจากผู้หลักผู้ใหญ่ที่อวยพรให้
สำหรับตรุษจีนปีระกา..ปีนี้ตรงกับวันที่ 28 มกราคม 2560 ครับ ในธรรมเนียมชาวไทยเชื้อสายจีนจะถือประเพณีปฏิบัติอยู่ 3 วัน
วันจ่าย หรือ ตื่อเส็ก วันก่อนวันสิ้นปี เป็นวันที่ชาวไทยเชื้อสายจีนจะต้องไปซื้ออาหารผลไม้และเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆ
วันไหว้ คือ วันสิ้นปี จะมีการไหว้ 3 ครั้ง คือ ตอนเช้ามืดจะไหว้ ไป๊เล่าเอี๊ย เป็นการไหว้เทพเจ้าต่างๆ ตอนสาย จะไหว้ไป๊เป้บ๊อ คือการไหว้บรรพบุรุษ บุคคลในครอบครัวที่ถึงแก่กรรมไปแล้วจะไหว้ไม่เกินเที่ยง ตอนบ่าย จะไหว้ ไป๊ฮ้อเฮียตี๋ เป็นการไหว้ผีพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว
การไหว้เจ้า” นอกจากจะเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ยังเป็นการวิงวอนต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยดลบันดาลให้พบแต่ความสุขความเจริญทำมาค้าขึ้น ธุรกิจเจริญรุ่งเรือง มีสุขภาพแข็งแรง ครอบครัวลูกหลานเป็นคนดีงาม
ช่วงเวลาแห่งความสุข สำหรับครอบครัวชาวจีน หรือชาวไทยเชื้อสายจีน สังเกตและแยกแยะได้ง่ายกับการร่วมมื้ออิ่มอร่อยร่วมรับประทานอาหารที่ล้วนแต่มีความหมายมงคลทั้งสิ้น เช่น กุ้งจะหมายถึงชีวิตที่รุ่งเรืองและความสุข ,เป๋าฮื้อแห้งหมายถึงทุกสิ่งทุกอย่างที่ดี ,สาหร่าย จะนำความร่ำรวยมาให้ และขนมต้ม หมายถึงบรรพชนอวยพร
ค่ำคืนแห่งความสุขของทุกครอบครัว ส่วนใหญ่ จะนิยมกินเลี้ยงกันภายในบ้าน ในครอบครัวจะนั่งกันจนเช้าเพื่อรอวันใหม่
อาจเล่นเกมส์ เล่นไพ่ หรือดูรายการทีวีที่ชื่นชอบและวันนี้จะต้องไม่โกรธ ริษยา หรือ ไม่พอใจ เพื่อเป็นสิริมงคลที่ดีสำหรับปีใหม่…ที่กำลังจะมาถึง
ปัจจุบันมีความเปลี่ยนแปลง เพราะตามร้านอาหาร ภัตตาคารสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ จัดรายการ ดื่มด่ำกับช่วงเวลาแห่งความสุข ในวันตรุษจีน ตามกำลังทรัพย์ที่พร้อมจะจ่าย
เป็นช่วงเวลาที่ญาติพี่น้องจะมารวมตัวกันครบในรอบปี วันขึ้นปีใหม่ หรือ วันเที่ยว หรือ วันถือ คือวันที่หนึ่งของเดือนที่หนึ่งของปี (ชิวอิก) วันนี้ ชาวจีนจะถือธรรมเนียมโบราณที่ยังปฏิบัติสืบต่อกันมาถึงปัจจุบัน
ธรรมเนียมหนึ่งในวันตรุษจีนคือการไป “ไป๊เจีย” หรือการไปไหว้ขอพร และอวยพรผู้ใหญ่ หรือญาติมิตร โดยส้มสีทอง 4 ผลห่อด้วยผ้าเช็ดหน้าผู้ชาย ที่นิยมใช้กันแต่ส้มสีทอง ไม่ใช้ส้มเขียว เพราะสีทองเป็นสีมงคล ทองอร่ามเรืองจะอวยพรให้รุ่งเรือง
เช่นเดียวกับส้ม ที่คนจีนเรียกว่า ไต้กิก แปลว่า โชคดี ส้มสีทองที่มอบแก่กันคือ นัยอวยพรให้ “นี้นี้ไต้กิก” แปลว่า ทุกๆ ปีให้โชคดีตลอดไป ส้มสีทอง 4 ใบ
เมื่อเจ้าบ้านรับไป จะเป็นการรับไปเปลี่ยนว่าเปลี่ยนส้ม 2 ใบของแขกกับ 2 ใบของที่บ้าน แล้วคืนส้ม 4 ใบคืน ให้แขกนำกลับไป 2 ใบของที่บ้าน แล้วคืนส้ม 4 ใบ คืนให้แขกนำกลับไป หมายถึง การที่ต่างฝ่าย ต่างให้โชคดีแก่กัน
วันตรุษจีน จะไม่พูดคำหยาบ ไม่เป็นมงคล เรื่องที่ต้องห้าม เรื่องราวต่างๆที่เกิดขึ้นในปีเก่าๆ ก็จะไม่พูดถึง
บุคคลแรกที่พบใน วันตรุษจีน และคำพูดที่ได้ยินคำแรกของปีมีความหมายมาก ถือว่าจะส่งให้มีผลได้ตลอดทั้งปี (ไฉหยวนกว่างจิ้น) เงินทองไหลมาเทมา (เหนียนเหนียนโหย่วอวี๋) … เหลือกินเหลือใช้ทุกปี (อี้เปิ่นว่านลี่) … กำไรมากมาย(จู้หนี่ซุ่นลี่) … ขอให้คุณประสบความสำเร็จ (จู้หนินปู้ปู้เกาเซิง) … ขอให้ท่านเจริญก้าวหน้ายิ่ง ๆ ขึ้นไป (ฝูลวี่ซวงฉวน) … เป็นศิริมงคล ด้วยเงินทองและวาสนา (ซื่อเย่ฟาต๋า) … กิจการเจริญรุ่งเรือง
คำอวยพรเหล่านี้ อาจไม่คุ้นชินกับเราเท่าคำว่า” ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้” แปลว่า “สวัสดีปีใหม่ ขอให้เจริญรุ่งเรือง ”
ซินเจียยู่อี่ ซินนี้เกียงคง แปลว่า “สวัสดีปีใหม่ ขอให้มีสุขภาพแข็งแรง”
ซินเจียยู่อี่ ซินนี้เพ่งอัง แปลว่า “สวัสดีปีใหม่ ขอให้ปลอดภัยจากอันตราย และโรคภัยไข้เจ็บ ”
ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ตั่วถั่ง แปลว่า “ขอให้ธุรกิจก้าวหน้า กำไรงดงาม ”
ถึงวันตรุษจีนเมื่อไหร่ อย่าคิดถึงแค่ อังเปา แต่ควรคิดถึงคนที่อยู่ใกล้ คนที่อยู่ไกลว่าได้ดูแลใจ เกื้อกูลซึ่งกันและกันหรือไม่ หรือเพียงแค่คนใกล้แต่ใจห่าง
เจ็ดขุนพล
ร่วมแสดงความคิดเห็น