ปั๊กกะตืนปีใหม่เมือง

ปั๊กกะตืนปีใหม่พื้นเมืองปีเมืองเร้าหรือหนใต้เรียกปีระกา จุลศักราช ๑๓๗๙ พุทธศักราช ๒๕๖๐ ปีนี้เป็นปีปรกติมาส ปรกติวาร ปรกติสุรทิน พระอาทิตย์จักย้ายออกจากราศีมีนอาโปธาตุเข้าสู่ราศีเมษเตโชธาตุ ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๔ เมษายน ๒๕๖๐ ตรงกับแรม ๓ ค่ำเดือน ๗ เหนือหรือเดือน ๕ ใต้ เวลา ๐๒ นาฬิกา ๔๙ นาที ๑๒ วินาที ถือเป็นวันสังขารล่อง รวิสังขานต์หรือองค์พระอาทิตย์แต่งองค์ทรงเครื่องสีขาวประดับแก้ววิทูรย์ เนรมิตหัตถ์ทั้งสี่ หัตถ์ขวาบนทรงถือแว่น หัตถ์ขวาล่างทรงถือลูกประคำ หัตถ์เบื้องซ้ายบนทรงถือหอก หัตถ์เบื้องซ้ายล่างพาดตักเอาไว้ เสด็จนั่งยองๆมาบนหลังควาย ลุกจากทิศตะวันออกเฉียงใต้ไปยังทิศตะวันตกเฉียงเหนือ มีนางลิตานั่งรอรับ ตามฮีตฮอยโบราณวันนี้หื้อเผี้ยวบ้านเผี้ยวครัวทำที่ทำมาค้าขายหื้อสะอาดสะอ้านน่าอยู่น่าอาศัยน่าค้าขาย รุ่งเช้าเป็นวันเสาร์ที่ ๑๕ เมษายน ๒๕๖๐ ตรงกับแรม ๔ ค่ำเดือน ๗ เหนือเดือน ๕ ใต้ วันนี้ถือเป็นวันเนาว์หรือวันเน่า เป็นวันที่ห้ามกล่าวผรุสวาจาห้ามคิดอาฆาตมาดร้ายต่อใครจักเป็นอกุศลวิบากกรรมสืบไปยาวนาน หื้อตั้งใจเข้าวัดขนทรายใช้คืนหนี้สงฆ์ ก่อเจดีย์ทรายปักตุงนำชัยนำสิริมงคลมาสู่ตนและครอบครัว วันอาทิตย์ที่ ๑๖ เมษายน ๒๕๖๐ แรม ๕ ค่ำเดือน ๗ เหนือเดือน ๕ ใต้ เวลา ๐๖ นาฬิกา ๔๖ นาที ๔๘ วินาที ยามนี้จุลศักราชจักได้แถมมาแห๋มหนึ่งตั๋วเป็น ๑๓๗๙ ถือเป็นวันเถลิงศกปีใหม่หรือวันพระยาวัน เป็นการเริ่มปีเมืองเร้าหรือปีระกาอันมีไก่เป็นสัญลักษณ์นักษัตรประจำปี วันนี้ควรทำบุญตักบาตรทำทานถวายกุศลแก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว ตานหื้อพ่อเกิดแม่เกิด เทวดาประจำตนเทวดาประจำบ้านช่องห้องหอและธุรกิจอาชีพของตน จากนั้นชักชวนลูกหลานคนในครอบครัวแต่งดาข้าวของเครื่องใช้ของกินลำลำไปขอสูมาลาโทษดำหัวพ่ออุ๊ยแม่อุ๊ย ญาติผู้ใหญ่ พ่อแม่ ครูบาอาจารย์ ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือเพื่อสืบขนบธรรมเนียมประเพณีสืบไป เป็นสิริมงคลแก่ตนกับครอบครัว

(ขอบคุณ น.ส.มณฑา เภาวัฒนาสุข /ปฏิทินปีใหม่พื้นเมือง/ร้านประเทืองวิทยา)