“ตักบาตรเป็งปุ๊ด” ป๋าเวณีหมู่เฮา ควรสืบสาน…ตามโบราณกาล แต่มาวันนี้…ประเพณีเพี้ยนไป

เป็นครั้งแรกของปีนี้…“วันเป็งปุ๊ด” ที่จะตรงกับวันวิสาขบูชาพอดีเที่ยงคืนวันที่ 9 พฤษภาคม!!
มีเรื่องที่จะต้องเขียนถึงเพื่อเป็นกระจกอีกด้านหนึ่งที่จะได้สะท้อนภาพให้เห็น เพื่อที่จะได้แก้ไขและประเพณีวัฒนธรรมจะได้สืบสานต่อชาวพุทธศาสนารุ่นต่อไปได้เดินตามรอยได้ถูกต้อง
เรื่องที่จะเขียนถึงวันนี้ก็เห็นจะเป็นเรื่อง “ตักบาตรเป็งปุ๊ด”…ที่เห็นมาทุกครั้งและชักจะนอกกรอบไปทุกครั้ง
เริ่มแรกที่สืบสานประเพณีนี้มาตั้งแต่บรรพชนคนรุ่นเก่า จะต้องตักบาตรขึ้นที่ “วัดอุปคุต” โดยเชื่อกันมาว่า “พระอุปคุตเถรเจ้า” (ตรงกับชื่อกับความเป็นมาของวัดนี้แหละ) ท่านจะแปลงตัวเป็นเณรน้อยมาโปรดสัตว์โลก และหากผู้ใดได้ตักบาตร “พระมหาเถรอุปคุต” แล้วก็จะเป็นสิริมงคล และร่ำรวยขึ้นได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้นเมื่อถึง “วันเพ็ญพุธ” ที่หมู่เฮา คนเมืองเรียกขานว่า “วันเป็งปุ๊ด” จึงมีผู้คนไปคอยตักบาตรมากเป็นพิเศษ เพราะถือว่าได้อานิสงส์แรง
ทำไมต้องตักบาตรกันตอนเที่ยงคืนดึกดื่นถึงเช้ามืด…เพราะเชื่อว่า “พระมหาเถรอุปคุต” ในยุคพุทธกาล เป็นพระที่มีเวทย์ถาอาคมไม่กลัวภูติผีปีศาจ หรือภัยอันตรายต่างๆจึงเป็นพระที่แกร่งกล้าออกมาบิณบาตรในยามรัตติกาล
มาอยู่เมืองเชียงใหม่ตั้งแต่ปี 2516 ก็เห็นผู้คนในยุคนั้นก็หลั่งไหลมาตักบาตรกัน “ตอนเที่ยงคืน” เมื่อตรงกับ “วันเป็งปุ๊ด” เป็นที่น่าศรัทธาและเป็นประเพณีวัฒนธรรมที่แผกแตกต่างไปกว่าภาคอื่นๆ แต่วันนี้ที่เขียนถึงเพราะยุคกาลเปลี่ยนไปหากเราไม่รักษาขนบธรรมประเพณีโบราณเอาไว้คงได้สูญหายและไร้ความหมายไปในที่สุด
เพราะในยุคก่อนๆนั้นคนเป็นปู่ย่าตาทวดจะต้องมาคอยตักบาตรกันตั้งแต่เที่ยงคืนเป็นต้นไป…แต่วันนี้ประเพณีเพี้ยนทุ่ม-สองทุ่ม ทั้งพระ-ทั้งเณรมายืนอุ้มบาตรรอผู้คนมาใส่บาตรกันแล้ว!! (ทั้งๆที่ป้ายบอกไว้หน้าวัดอุปคุต ว่าตักบาตรเป็งปุ๊ดเริ่มตั้งแต่เที่ยงคืน)
มันไม่ตรงข้อเท็จจริงเพราะ “เป็งปุ๊ด” ก็หมายถึงเที่ยงคืนเข้าสู่วันพุธตามความเป็นจริงของประเพณี แต่ถ้ามาตักบาตรกันตั้งแต่หัวค่ำก็ยังถือว่าเป็นค่ำวันพุธ คงต้องได้จัดระเบียบกันใหม่ให้ถูกต้องตามประเพณีวัฒนธรรมโบราณ ไม่ใช่ปล่อยให้เลอะเทอะจนหมดความหมายและหมดความศรัทธา และนั่นหมายถึงหมดไปกับประเพณีวัฒนธรรมและอีกประการหนึ่งนั้น
อีกเรื่อง “ตักบาตรเป็งปุ๊ด” อดีตกาลเริ่มต้นขึ้นที่ “วัดอุปคุต” ควรจะมีวัดเดียวที่จัดสืบสานประเพณี ต่อไป…..แต่มาวันนี้จัดกันเกร่อขึ้นแทบทุกวัด “ตักบาตรเป็งปุ๊ด” ผู้คนเลยกระจัดกระจายกันไปทำบุญอย่างไม่รู้ความหมายที่แท้จริง ยิ่งคนรุ่นใหม่ยังเแต่เข้าใจว่าได้ใส่บาตรกันตอนกลางคืน หากเราสืบสานประเพณีจัดทุก “วันเป็งปุ๊ด” ขึ้นที่ “วัดอุปคุต” พระสงฆ์องค์เจ้าและสามเณรจะมารวมกันที่วัดนี้ จะมีมนต์ขลังน่าศรัทธายิ่งและถ้าหากว่าพื้นที่รองรับในการตักบาตร ก็ไม่ใช่ปัญหาใหญ่ขยายได้ตั้งแต่หน้าวัดไปถนนท่าแพข้ามสะพานนวรัฐไป ไม่มีเรื่องปัญหาจราจรปิดถนนได้ไม่มีรถสัญจรมากมายในตอนเที่ยงคืน
“ตักบาตรเป็งปุ๊ด” อยากให้เป็นประเพณีศักดิ์สิทธิ์คู่แผ่นดินล้านนา….เราควรจะสืบ สานตามประเพณีโบราณ ฝากท่านเถระพระผู้ใหญ่พิจารณาเรื่องนี้ไว้
หน่อยนะ พระคุณเจ้า!!!

——ม้าเหล็ก—–

ร่วมแสดงความคิดเห็น