กาดหลู่เมืองปาย

การหลู่เมืองปาย ประเพณีโบราณที่ยังคงมีอยู่ในชุมชนชาวไทใหญ่ของไทย ที่สืบทอดมาจากวัฒนธรรมประเพณีออกพรรษาของชาวไทใหญ่ เป็นการเตรียมหาซื้อข้าวปลาอาหาร เพื่อเตรียมประกอบอาหารคาวหวาน ถวายเป็นพุทธบูชาเนื่องในวันที่พระพุทธเจ้า เสด็จจากสรวงสวรรค์ลงสู่มนุษยโลก เพื่อโปรดสัตว์

เมื่อวันที่ 22 ตุลาคม 2561 เวลา 19.30 น.นายธนกฤต ฉันทะจำรัสศิลป์ นอภ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน ตรวจเยี่ยมงานเทศกาลประเพณีกาดหลู่เมืองปาย ณ เวทีกลางหน้าที่ว่าการ อ.ปาย ที่มีราษฎรชาวไทใหญ่ในเมืองปาย ร่วมกันจัดงานประเพณีกาดหลู่ขึ้นมา เพื่อสืบทอดประเพณีวัฒนธรรมของชาวไทใหญ่ ที่มีมาแต่โบราณกาลให้คงอยู่สืบไป และได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมการท่องเที่ยว ในห้วงเทศกาลออกพรรษาของชาวไทใหญ่ ในเมืองปายกาดหลู่ เป็นภาษาไทใหญ่ (กาด แปลว่า ตลาด หลู่ แปลว่า การถวายสิ่งของทำบุญ) เนื่องจากสมัยก่อน ถนนหนทางไม่ดี การเดินทางไม่สะดวก และไฟฟ้ายังไม่มี ชาวบ้านต้องเตรียมข้าวปลาอาหารไปทำบุญที่วัดในวันออกพรรษา จึงต้องจับจ่ายซื้อของเพื่อประกอบอาหารนำไปทำบุญ ดังนั้นชาวบ้านต้องเดินทางลงมาจากดอย เพื่อหาซื้อของที่ต้องการ กว่าจะเดินทางมาถึงกาด(ตลาด)ก็จะเป็นเวลาเย็น กาดหลู่จึงเป็นตลาดขายของในเวลากลางคืน ชาวบ้านต้องนอนค้าง 1 คืน จึงร่วมกันจัดให้มีการละเล่นต่างๆ เพื่อความสนุกสนาน และตอนเช้าชาวบ้านจะซื้อดอกไม้เตรียมไปทำบุญ พร้อมเดินทางกลับบ้านและประกอบอาหาร เพื่อทำบุญในวันถัดไปอีกวันคือ วันออกพรรษา นั่นเอง

ดังนั้นประเพณีงานกาดหลู่ จึงเป็นงานประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวไทใหญ่ ผสมผสานกับประเพณีวัฒนธรรมชาวไทยล้านนา กลายเป็นประเพณีท้องถิ่น ที่มีความโดดเด่นไปจากท้องถิ่นอื่น ประกอบกับ อ.ปาย มีแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นที่ชื่นชอบของนักท่องเที่ยว ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ การส่งเสริมประเพณี จึงเปรียบเสมือนการส่งเสริมการท่องเที่ยว ให้ผู้มาเยือนเข้าใจถึงวิถีชีวิต ประเพณี คนในท้องถิ่น จึงนับว่าเป็นเรื่องน่ายินดีในการดำเนินการ จัดงานเทศกาลประเพณีกาดหลู่เมืองปาย ประจำปี 2561 และจัดให้มีการแสดงมหรสพต่าง ๆ การจัดงานเทศกาลประเพณีกาดหลู่ เป็นที่สนใจของนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาติเป็นอย่างมาก โดยมีประชาชนมาร่วมงานประมาณ 2,000 คน