แดนกินรี ไหว้สาพระธาตุปางแดง เรียนรู้ผ้าย้อมสีธรรมชาติ “โฮมสเตย์บ้านปางแดงใน”

มาออกเดินทางไปค้นหาเรียนรู้ เปิดประสบการณ์ใหม่ในการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และธรรมชาติ ที่เราจะไปเรียนรู้วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวดาราอั้งกันที่ “ โฮมสเตย์บ้านปางแดงใน” อำเภอเชียงดาว

บ้านปางแดงใน ตั้งอยู่ในอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ เป็นหมู่บ้านชาวไทยภูเขาเผ่าปะหล่อง ที่อพยพมาจากประเทศพม่า เป็นชนเผ่าเดียวกับชาวปะหล่องบ้านนอแล พื้นที่ดอยอ่างขางในทิวเขาแดนลาว เขตอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ใกล้กับสถานีเกษตรหลวงอ่างขาง ชาวปะหล่องกลุ่มนี้ได้เรียกชื่อชนเผ่าตนเองว่า “ดาราอั้ง” ซึ่งมีความหมายตามความเชื่อจากบรรพบุรุษหลายชั่วอายุคนว่า “เป็นชนเผ่าที่มาจากนางฟ้าบนสรวงสวรรค์ แต่ได้ละเมิดกฎของสวรรค์ จึงทำให้ต้องมากำเนิดในโลกมนุษย์ กลายเป็นชนเผ่าปะหล่อง หรือ ชาวดาราอั้ง นั่นเอง”

เมื่อเดินทางถึงบ้านปางแดงแล้ว ต้อรับด้วยน้ำองุ่นเย็นๆ แล้วไกด์ท้องถิ่นพาเราไปเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นการทอผ้าย้อมสีธรรมชาติที่ชาวดาราอั้ง โดยได้สาธิตกระบวนการย้อมสีธรรมชาติให้นักท่องเที่ยวได้ทดลองย้อมสีกันด้วย

เราก็ไม่รอช้าเดินทางขึ้นไปไหว้สักการะ “ พระธาตุปางแดง และรอยพระบาท” บนภูเขาหินที่สูงจากระดับน้ำทะเล 600 เมตร ในส่วนภูเขาลูกใหญ่อีกด้าน อีกทั้งยังเป็นจุดชมอาทิตย์ตก และดอยหลวงเชียงดาว ในทุกวันพระชาวบ้านจะขึ้นมาทำขึ้นบุญบนดอยแห่งนี้
เมื่อพระอาทิตย์ลาลับขอบฟ้าบริเวณลาน กองไฟถูกจุดลุกโชนล้อมวงชมการแสดงรำรอบกองไฟของชาวดาราอั้งขับร้องเพลงซึ่ง ประกอบไปด้วยนางรำ 2 ชุด คือ ชุดเด็กและสาววัยรุ่น การแสดงชุดแรก เด็กๆขับร้องเพลง “เอดาราอัง” ซึ่งมีความหมายเกี่ยวกับความสามัคคีและรักในพวกพ้องของชาวดาราอั้ง การแสดงชุดต่อมาคือ “การฟ้อน” ที่เรียกว่า ตือกลง เป็นการฟ้อนประจำเผ่าเพื่อแสดงน้ำใจในการต้อนรับแขกผู้มาเยือน

เพลงต้อนรับนักท่องเที่ยวเพลงต่อมาชื่อว่าเพลง “ยิดมึงตาแล” มีเนื้อเพลงที่มีความหมายเกี่ยวกับการต้อนรับนักท่องเที่ยวด้วยความเต็มใจ การแสดงชุดนี้จะใช้สาววัยรุ่นมาฟ้อนรำแทนการแสดงชุดก่อนหน้าที่ใช้เด็กสาวมาแสดงก่อน

การแสดงชุดสุดท้ายเป็นการแสดงที่ใส่ชุดประจำเผ่าด้วย ซึ่งเป็นการฟ้อนรำที่เรียกว่า “นางร้อยเงิน” เพลงนี้เป็นเพลงที่บอกที่มาของความเป็นมาของชาวดาราอั้ง เชื่อว่าหญิงชาวดาราอั้ง คือนางกินรีที่ลงมาอาบน้ำบนโลก มีปีกเป็นเครื่องเงินที่หลงเหลืออยู่ในชุดแต่งกาย มีหวายคาดเอวที่เป็นบ่วงของนายพรานที่จับนางมโนราห์ไปให้พระสุธน และมีความเชื่อว่าหากหญิงสาวไม่ใส่บ่วงจะเจ็บไข้ได้ป่วย บ่วงนี้ยังสามารถเอามาป้องกันภัยอันตรายให้แก่เด็กได้อีกด้วย

หลังจากชมการแสดงเสร็จได้แยกย้ายไปเข้าโฮมสเตย์ พ่อคำยี่ นาเหง และแม่เหน่ นาเหง ได้นำอาหารค่ำมาต้อนรับเมนู น้ำพริกดึบ ผักต้ม หยักเหล็ก(ต้มหมู) และ ข้าวปุก
05.00 น.เช้าวันใหม่ท่ามกลางอากาศที่หนาวเย็น เรารีบขึ้นดอยไปจุดชมดวงอาทิตย์ขึ้นอีกครั้ง ชมทะเลหมอกล่องลอยอ้อยอิ่งเบื้องบนเป็นดอยหลวงเชียงดาว ภาพช่างงดงาม
กลับเข้าหมู่บ้านเติมพลังอาหารเช้า โดยเมนู น้ำพริกด่วน ,ไก่อบขิง ,หยักเล็กเข้า (หมูทอด) , หมูหลามกระบอกไม้ไผ่ , แกงโดซียัม มีผักกาด มะเขือ ดอกลิ่ว

ต่อจากนั้นก็มาเรียนรู้กิจกรรม การทอตุง (ธง)กับ แม่คลอง เหง ตุงชาวดาราอั้ง เป็นเครื่องรางห้อยหน้าบ้าน หรือ แขวนที่วัดเพื่อความเป็นสิริมงคล ในวันเข้าพรรษา ใช้ฝ้ายในการทำ ในช่วงเข้าพรรษาจะทำตุงใหญ่ไว้หน้าวัด เชื่อว่าหากเมื่อเราตกนรก ตุงจะช่วยดึงเราให้พ้นจากนรก เมื่อได้เกิดมาในชาติหน้ามาเห็นตุงของตัวเองจะระลึกชาติได้ หลังจากทำเสร็จนักท่องเที่ยวได้นำกลับบ้านเป็นของที่ระลึกเสริมโชคอีกด้วย “ แม้หมู่บ้านปางแดงในจะเป็นหมู่บ้านเล็กๆแต่ก็เต็มไปด้วยความอบอุ่น ที่เราสัมผัสได้ที่ชาวดาราอั้งได้มอบให้ ธรรมชาติ วิถีหัตถกรรมการเรียนรู้ค้นหาได้ ”

การเดินทาง : ใช้เส้นทางสายเหนือ ทางหลวงหมายเลข 107 เชียงใหม่-แม่ริม-แม่แตง-เชียงดาว ปลายทางอยู่ที่ อ.เชียงดาว

เรียบเรียงโดย : “เชียงใหม่นิวส์”