ตั๋วเมือง มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม

ตั๋วเมือง หรือตัวอักษรธรรมล้านนา เชื่อว่าเป็นที่รู้จักกันดีในกลุ่มของคนไทลื้อ หรือคนล้านนา เพราะเป็นมรดก และวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาในปัจจุบันนี้ แต่ก็มีอีกหลายคนที่ยังไม่รู้จักกับตั๋วเมือง โดยเฉพาะกลุ่มคนรุ่นใหม่

วันนี้ “เชียงใหม่นิวส์” จะมาบอกความสำคัญ และความเป็นมาของตั๋วเมือง หรือตัวอักษรธรรมล้านนามาฝากกัน

ตั๋วเมืองล้านนา หรือตั๋วอักษรธรรมล้านนามีความสำคัญเป็นมาอย่างไร

ตั๋วเมืองล้านนามีความสำคัญต่อชุมชนชาวล้านนา ใน 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน เพราะภาษาล้านนาในอดีตที่ผ่านมา เป็นภาษาราชการในสมัยพระหาเม็งรายมหาราช และศูนย์การบริหารงานนั้น ก็คือเชียงใหม่ เพราะฉะนั้นการสืบสานใด ๆ ในสมัยนั้น จะใช้ภาษาล้านนา เป็นทั้งภาษาเขียน ภาษาพูด ของคนล้านนาในอดีต

ประวัติความเป็นมาของล้านนาที่เข้ามาในประเทศไทยเป็นมาอย่างไร

ตัวอักษรธรรมล้านนา เป็นภาษาที่สันนิษฐานว่า มาจากภาษาบาลี สันสกฤต จะเห็นได้จาก พระท่านเขียนภาษาล้านนาบรรจุในคัมภีร์ในใบล้าน และองมาจากภาษาบาลี แม้แต่ไวยากรณ์ ภาษาบาลี กับภาษาล้านนา ก็จะคล้ายคลึงกัน และสันนิษฐานกันว่า ในอดีตที่ผ่านมา ภาษาล้านนาได้วิวัฒนาการมาจาก ภาษาบาลีสันสกฤต ภาษาฝักขาม และได้ปฏิวัติมาเป็นภาษาล้านนา

ภาษาล้านนามีความสำคัญกับคนล้านนาอย่างไร

ภาษาล้านนามีความสำคัญในด้านวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนล้านนา คนล้านนานั้นถือว่า เอาไว้ใช้สอนในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะพูด หรือเขียน เพราะถือว่าเป็นภาษาที่ศักดิ์สิทธิ์ เพราะในสมัยก่อนนั้น ไม่มีโรงพยาบาลไว้คอยรักษาผู้ที่ป่วยไข้ ดังนั้นคนที่รู้ภาษาล้านนาจึงใช้การท่องคาถาล้านนาต่าง ๆ และท่องมนต์ลงในน้ำ เพื่อใช้ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ คนล้านนาจึงถือว่า เป็นภาษาที่ศักดิ์สิทธิ์ จึงมีความสำคัญเกี่ยวกับด้านชีวิตจิตใจ

รูปแบบของการใช้ภาษาล้านนา

ภาษาล้านนามีรูปแบบในการใช้อยู่ด้วยกัน 2 ลักษณะ

  • ลักษณะที่ 1 คือ ใช้ในการพูด
  • ลักษณะที่ 2 คือ ใช้เป็นภาษาเขียน ในภาษาเขียนนี้จะมีมาก เพราะเขียนบันทึกเรื่องราวประวัติศาสตร์ล้านนาไว้ในพับสา คัมภีร์ใบลาน ใช้บันทึกพระธรรมเทศนา บันทึกพระไตรปิฏก ของคนล้านนาสมัยเมื่อก่อน และจะเขียนตั๋วเมืองลงในใบลาน โดยใช้เหล็กจารกลมเป็นการลงลายลักษณ์อักษร

หากคนสนใจในภาษาล้านนา และอยากที่จะเรียนรู้ สามารถไปเรียนรู้ได้ที่ใด

ตั๋วเมือง หรืออักษรธรรมล้านนา ได้เปิดกว้างให้กับกลุ่มคนรุ่นใหม่ หรือกลุ่มคนที่สนใจ ได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้ที่วัดพระวรสิงห์มหาราช จังหวัดเชียงใหม่ เปิดสอนทุกวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 09.00 น. – 12.00 น.

สรุป

ภาษาตั๋วเมือง หรืออักษรธรรมล้านนานั้น ควรที่จะรักษา และเรียนรู้ โดยเริ่มจากกลุ่มคนปัจจุบันที่ต้องสืบทอด และอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นหลังได้สืบสานกันต่อไป

เรียบเรียงโดย : “เชียงใหม่นิวส์”
ขอบคุณข้อมูลจาก : พระครูวินัยธรชัชวาล ชวนปญโญ

บทความที่เกี่ยวข้อง

วัดพระสิงห์! สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของเมืองเชียงใหม่

อาหารเหนือทีได้รับอิทธิพลมาจาก 12 ปันนา

ร่วมแสดงความคิดเห็น