“ฟ้าใหม่แล้วละนะน้อง สงกรานต์เราร้อง ทำนองเพลงโทน โน่นไงจ๊ะ โทนป๊ะโทน ๆ ทั้งโยกทั้งโยนเย้ายวนยั่วใจ” สงกรานต์ใกล้เข้ามาแล้ว นอกจากอุปกรณ์สาดน้ำแล้ว สิ่งที่ขาดไม่ได้เลย คือ “ดินสอพอง” ปะแก้มผู้คนที่ร่วมเล่นน้ำเพื่อสร้างมิตรภาพ ในช่วงวันสงกรานต์
วันนี้ “เชียงใหม่นิวส์” จะมาบอกถึงประโยชน์ของดินสอพองที่นอกจากจะนำมาใช้ทาเป็นแป้งในวันสงกรานต์แล้ว ยังมีสรรพคุณทางยาอีก
ดินสอพองคืออะไร ?
ดินสอพองได้มาจากดินมาร์ล มีลักษณะสีขาว เป็นวัตถุเนื้อดินที่มีองค์ประกอบที่แปรผันของแคลเซียมคาร์บอเนต, เคลย์ และตะกอนขนาดทรายแป้ง พบภายใต้สภาพแวดล้อมแบบน้ำจืด
สมัยโบราณใช้เป็นเครื่องประทินผิว ทาตัวเด็กแก้ผื่นคัน ใช้ทาพื้นที่ลงรักให้เห็นลายชัดเจน ดินสอพองที่ใช้ทำยาจะนำไปสะตุ โดยอบในหม้อดินจนแห้ง ดินสอพองสะตุใช้ทำยารักษาแผลกามโรค แผลเรื้อรัง คำว่าสอในดินสอพองนั้น มาจากภาษาเขมรแปลว่า ขาว ดินสอพองจึง หมายถึง ดินสีขาวที่ไม่แข็งตัว
ดินสอพองแหล่งใหญ่ในประเทศไทยมีในท้องที่อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ และอำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี
สรรพคุณของดินสอพอง
ดินสอพอง จัดว่าเป็น สมุนไพรประเภทแร่ธาตุ เป็นยาสมุนไพร ตามตำรับยาแผนโบราณ จากประวัติศาสตร์พบว่ามีการนำ ดินสอพอง มาใช้เป็นยา ตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จากตำราพระโอสถพระนารายณ์ ซึ่งประโยชน์ของดินสอพอง มีดังนี้
- ดินสอพอง สรรพคุณเป็นยาเย็น ใช้ลดความร้อนในร่างกาย แก้อักเสบ รักษาผดผื่นคัน และ ช่วยห้ามเหงื่อ ทำให้ร่างกายเย็นสบาย
- ดินสอพองใช้ป้องกันผิวจากแสงแดด ดินสอพองใช้ทาหน้าป้องกันแสงแดดได้
- ดินสอพองใช้รักษาผิวหน้า สรรพคุณช่วยขจัดสิวเสี้ยนได้ ลดอาการปวดบวม แก้อักเสบ ช่วยปรับสภาพผิวให้ดีขึ้น ดินสอพองเหมาะสำหรับคนผิวมัน
- ดินสอพองใช้ขัดผิว เมื่อนำมาผสมกับขมิ้นและมะขามเปียก นำมาขัดหน้า ขัดผิว ช่วยให้ผิวพรรณสวยสดใส
- ดินสอพองมาผสมกับใบทองพันชั่ง จะมีสรรพคุณรักษาโรคผิวหนัง รักษากลากเกลื้อน
- ดินสองพองนำมาผสมกับขมิ้นชัน ไพล เหงือกปลาหมอ จะช่วยบำรุงผิวให้เรียบเนียน
- ดินสอพองใช้ลดอาการแก้ที่ผิวหนัง โดยนำดินสอพองผสมกับใบเสลดพังพอน ใช้ทาผิว
- ดินสอพองช่วยดับพิษร้อน ช่วยขับสารพิษจากเผ็ดพิษ
- ดินสอพองแก้อักเสบ บวมช้ำ โดยนำดินสอพองผสมกับน้ำมะกรูด ทาที่แผลโน
ข้อควรระวังในการใช้ดินสอพอง
- ห้ามใช้ดินสอพองในบริเวณที่มีบาดแผล
- ห้ามใช้ดินสอพองบริเวณตา เพราะอาจทำให้เข้าตา เกิดอาการอักเสบ ระคายเคือง ตาแดง และแพ้ได้
- หากดินสอพองเกิดการเข้าตาต้องรีบล้างออกด้วยน้ำสะอาด หรือลืมตาในน้ำสะอาด
- หากไม่ระมัดระวังในการใช้ ก็อาจสูดดมผงเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ ทำให้เกิดปัญหาที่ระบบทางเดินหายใจได้
สรุป
ดินสอพอง เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากดินธรรมชาติ ที่มีส่วนประกอบของสารประกอบของโลหะต่าง ๆ นำมาผสมกับน้ำ แล้วนำมาตากแดดกลางแจ้ง จึงมีโอกาสเกิดการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์ และโลหะหนักได้ จึงอาจระคายเคืองต่อผิว การสังเกตลักษณะตัวอย่างดินสอพองภายนอก ไม่สามารถระบุได้ว่า เป็นดินสอพองที่ผ่านการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนหรือที่เรียกว่าดินสอพองสะตุหรือไม่ และดินสอพองสะตุถ้าเก็บไว้เป็นระยะเวลานาน สามารถเกิดการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์ได้เช่นกัน ดังนั้น เมื่อเราซื้อดินสอพองมาจากท้องตลาด ก่อนใช้ก็ให้นำมาบด ๆ แล้วไปคั่วจนมีสีขาว แล้วกรองด้วยผ้าขาวบาง เท่านั้นก็ช่วยฆ่าเชื้อโรคที่อาจจะปน ๆ มากับดินสอพองได้ระดับหนึ่ง
เรียบเรียงโดย : “เชียงใหม่นิวส์”
ร่วมแสดงความคิดเห็น