ประเพณีสรงน้ำพระบรมธาตุหริภุญชัย ประเพณีที่ยิ่งใหญ่ที่สืบทอดกันมาแต่ครั้งโบราณกาล

สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดลำพูน รายงานว่า พระบรมธาตุหริภุญชัย เป็นเจดีย์ปราสาทแบบมอญรามัญสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอาทิตยราช กษัตริย์ผู้ครองนครลำดับที่ 33 แห่งราชวงศ์จามเทวี เมื่อประมาณปี พ.ศ. 1440 ตามตำนานกล่าวว่าเมื่อครั้งสมัยที่พระเจ้าอาทิตยราชทรงครองราชย์อยู่นั้น พระองค์ทรงดำริให้สร้างปราสาทราชมณเฑียรไว้เป็นการเฉลิมพระเกียรติแล้วจึงปลูกสร้างหอจันฑาคารที่ลงพระบังคน (ถ่ายทุกข์หนักและเบา) ไว้ใกล้กับปราสาทนั้น แต่ทุกครั้งที่พระองค์จะเสด็จลงพระบังคนที่หอนั้น อีกาที่ทำหน้าที่เฝ้ารักษาพระธาตุไว้มักจะบินมารบกวนเป็นที่น่ารำคาญอยู่เสมอ พระเจ้าอาทิตยราชจึงมีรับสั่งให้อำมาตย์ช่วยกันทำบ่วงคล้องจึงจับอีกาตัวนั้นแล้วนำไปขังไว้กับทารกแรกเกิดเป็นเวลา 7 ปี จนเมื่อทารกนั้นเติบโตขึ้นและสามารถพูดคุยกับอีกาได้ จึงได้ทรงทราบว่า “อันสถานที่พระองค์ได้ทรงสร้างหอจันฑาคารนั้น เดิมเป็นที่ประดิษฐานพระเกศาธาตุ อุรังคธาตุแห่งองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในอดีตกาลพญากาเผือกผู้เป็นอัยกาของข้าพเจ้านี้ได้สั่งให้เป็นผู้เฝ้ารักษาสถานที่นี้คอยป้องกันไม่ให้ผู้คนและสัตว์มาทำสกปรก”
เมื่อพระเจ้าอาทิตยราชได้ยินดังนั้นจึงโปรดให้รื้อถอนปราสาทราชมณเฑียรทั้งหลายแล้วสร้างพระบรมธาตุขึ้นโดยจัดงานสมโภชพระบรมธาตุตลอด 7 วัน 7 คืน ปัจจุบันองค์พระธาตุเจ้าหริภุญชัยนับเป็นจอมเจดีย์หนึ่งในจำนวน 8 องค์ของประเทศไทยที่มีอายุเกินกว่าหนึ่งพันปี ในวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 (เหนือ) ประชาชนชาวลำพูนได้ร่วมใจจัดงานประเพณีสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัยและวันวิสาขบูชา ในงานประเพณีแปดเป็ง ซึ่งนับเป็นงานสมโภชประจำปีของจังหวัดลำพูน งานประเพณีแปดเป็งของลำพูนเป็นงานเก่าแก่ที่ถือปฏิบัติสืบต่อกันมาหลายปี จากความสำคัญของงานสรงน้ำฯดังกล่าว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระราชทานน้ำสรงและผ้าห่มพร้อมด้วยเครื่องสักการบูชา ได้แก่ ธูปเทียน น้ำอบน้ำหอม ดอกไม้เงินดอกไม้ทองมาถวายองค์พระธาตุเพื่อเป็นพุทธบูชาเป็นประจำทุกปี นอกจากนั้นในส่วนของทางจังหวัดเองก็ยังมีพิธีตักน้ำทิพย์จากดอยขะม้อเพื่อนำมาร่วมในพิธีสรงน้ำธาตุด้วย พิธีอัญเชิญน้ำทิพย์ศักดิ์สิทธิ์จากดอยขะม้อจะทำก่อนวันสรงน้ำพระธาตุประมาณ 2 – 3 วัน เพื่อให้ประชาชนได้เดินทางไปร่วมงานสมโภชน้ำทิพย์ที่บริเวณเชิงดอยขะม้อก่อนที่จะแห่ขบวนน้ำทิพย์ไปร่วมกับน้ำสรงพระราชทานแล้วจึงแห่ขบวนกันไปสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัยที่บริเวณวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร
กิจกรรมที่สำคัญของงานสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัย กำหนดให้มีพิธีอัญเชิญน้ำสรงพระราชทานและน้ำทิพย์จากดอยขะม้อแห่ไปตามถนนอินทยงยศเลี้ยวเข้าสู่วัดพระธาตุหริภุญชัยจากนั้น ผู้ว่าราชการจังหวัดลำพูนอัญเชิญน้ำสรงพระราชทานและน้ำทิพย์ศักดิ์สิทธิ์จากดอยขะม้อขึ้นประดิษฐานเพื่อฉลองสมโภช ส่วนพิธีสรงน้ำองค์พระบรมธาตุหริภุญชัย เริ่มขึ้นตั้งแต่ เวลา 09.00 น.โดยจะเคลื่อนขบวนอัญเชิญน้ำสรงพระราชทาน เครื่องสักการะน้ำทิพย์จากดอยขะม้อไปตามถนนอินทยงยศเลี้ยวเข้าสู่วัดพระธาตุหริภุญชัย เวลาประมาณ 10.00 น.ผู้ว่าราชการจังหวัดลำพูนพร้อมหัวหน้าส่วนราชการประกอบพิธีอัญเชิญน้ำสรงพระราชทานและผ้าแพรแดงขึ้นสรงน้ำและห่มพระบรมธาตุ จากนั้นพุทธศาสนิกชนจึงพร้อมใจกันสรงน้ำองค์พระบรมธาตุเจ้าหริภุญชัย งานประเพณีสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัย นอกจากจะเป็นพิธีที่สำคัญทางจิตใจของชาวลำพูนและใกล้เคียงแล้วยังนับเป็นงานสมโภชที่สำคัญที่สุดของคนลำพูน และจังหวัดใกล้เคียงที่ศรัทธาในพุทธศาสนาได้มาร่วมสรงน้ำองค์พระบรมธาตุหริภุญชัยเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตนและครอบครัว

ร่วมแสดงความคิดเห็น