“ขัวเก่า”สู่ “ขัวแขก” ตำนานสะพานข้ามแม่น้ำปิงแห่งแรกของเชียงใหม่

เชียงใหม่ สะพานวัดเกต หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ขัวเก่า” นับเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิงแห่งแรกของเมืองเชียงใหม่ สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอินทวิชยานนท์ ราวปี พ.ศ. 2421 โดยหมอชีค (Marion A. Cheek) มิชชันนารีชาวอเมริกันผู้ผันตัวมาทำกิจการป่าไม้ สะพานแห่งนี้ทำจากไม้สักขนาดใหญ่ เชื่อมฝั่งวัดเกตการามกับตลาดต้นลำไย เป็นทางสัญจรสำคัญของชาวเชียงใหม่ในอดีต

จากสะพานข้ามสู่ขัวเก่า

ในช่วงแรกสะพานแห่งนี้เรียกว่า “ขัวกุลา” แต่เมื่อมีการสร้างสะพานนวรัฐซึ่งเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิงแห่งที่สองในภายหลัง ชาวบ้านจึงเปลี่ยนมาเรียกสะพานวัดเกตว่า “ขัวเก่า” แสดงถึงความเก่าแก่และความสำคัญของสะพานที่เป็นสัญลักษณ์ทางประวัติศาสตร์

ปี พ.ศ. 2475 เป็นช่วงเวลาที่ยากลำบากเมื่อขัวเก่าถูกกระแสน้ำหลากพัดซุงจำนวนมากมากระแทกตอม่อสะพาน จนทำให้สะพานทรุดเอียงและต้องรื้อทิ้ง รัฐบาลจึงสร้างสะพานชั่วคราวด้วยไม้ไผ่สานขัดแตะหรือ “ขัวแตะ” ซึ่งต้องสร้างใหม่ทุกปีเมื่อถูกกระแสน้ำพัดพังลง

ขัวแขก อนุสรณ์แห่งความรักและน้ำใจ

ในปี พ.ศ. 2507 โมตีราม หรือ มนตรี โกสลาภิรมณ์ พ่อค้าชาวอินเดีย ได้บริจาคเงินเพื่อสร้างสะพานถาวรขึ้นใหม่ ณ ที่ตั้งเดิม เพื่ออุทิศให้ภรรยาชื่อจันทร์สม สะพานจึงได้ชื่อว่า “สะพานจันทร์สมอนุสรณ์” หรือ “ขัวแขก” เป็นสะพานสำหรับคนเดินข้ามและมีการใช้งานต่อเนื่องมา

เมื่อสะพานชำรุดอีกครั้งในปี พ.ศ. 2554 เทศบาลนครเชียงใหม่จึงจัดสรรงบประมาณเพื่อสร้างสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กที่แข็งแรงกว่าเดิม เปิดใช้อย่างเป็นทางการในวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2559 เป็นสะพานกว้าง 3 เมตร ยาว 110 เมตร เชื่อมระหว่างวัดเกตการามและตลาดต้นลำไย

สะพานจันทร์สมอนุสรณ์ หรือขัวแขกแห่งนี้ ไม่เพียงเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิง แต่ยังเป็นสะพานเชื่อมต่อความทรงจำของชาวเชียงใหม่และสัญลักษณ์แห่งน้ำใจที่สืบทอดมาจนปัจจุบัน

ที่มา : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ เชียงใหม่ , ศิลปะวัฒนธรรม

https://www.finearts.go.th/chiangmaiarchives/view/34610-%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C

https://www.silpa-mag.com/history/article_65951

ภาพจาก  : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ เชียงใหม่

 https://www.finearts.go.th/chiangmaiarchives/view/34610-%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%99%%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C

ร่วมแสดงความคิดเห็น