เชียงใหม่ สะพานวัดเกต หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ขัวเก่า” นับเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิงแห่งแรกของเมืองเชียงใหม่ สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอินทวิชยานนท์ ราวปี พ.ศ. 2421 โดยหมอชีค (Marion A. Cheek) มิชชันนารีชาวอเมริกันผู้ผันตัวมาทำกิจการป่าไม้ สะพานแห่งนี้ทำจากไม้สักขนาดใหญ่ เชื่อมฝั่งวัดเกตการามกับตลาดต้นลำไย เป็นทางสัญจรสำคัญของชาวเชียงใหม่ในอดีต
จากสะพานข้ามสู่ขัวเก่า
ในช่วงแรกสะพานแห่งนี้เรียกว่า “ขัวกุลา” แต่เมื่อมีการสร้างสะพานนวรัฐซึ่งเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิงแห่งที่สองในภายหลัง ชาวบ้านจึงเปลี่ยนมาเรียกสะพานวัดเกตว่า “ขัวเก่า” แสดงถึงความเก่าแก่และความสำคัญของสะพานที่เป็นสัญลักษณ์ทางประวัติศาสตร์
ปี พ.ศ. 2475 เป็นช่วงเวลาที่ยากลำบากเมื่อขัวเก่าถูกกระแสน้ำหลากพัดซุงจำนวนมากมากระแทกตอม่อสะพาน จนทำให้สะพานทรุดเอียงและต้องรื้อทิ้ง รัฐบาลจึงสร้างสะพานชั่วคราวด้วยไม้ไผ่สานขัดแตะหรือ “ขัวแตะ” ซึ่งต้องสร้างใหม่ทุกปีเมื่อถูกกระแสน้ำพัดพังลง
ขัวแขก อนุสรณ์แห่งความรักและน้ำใจ
ในปี พ.ศ. 2507 โมตีราม หรือ มนตรี โกสลาภิรมณ์ พ่อค้าชาวอินเดีย ได้บริจาคเงินเพื่อสร้างสะพานถาวรขึ้นใหม่ ณ ที่ตั้งเดิม เพื่ออุทิศให้ภรรยาชื่อจันทร์สม สะพานจึงได้ชื่อว่า “สะพานจันทร์สมอนุสรณ์” หรือ “ขัวแขก” เป็นสะพานสำหรับคนเดินข้ามและมีการใช้งานต่อเนื่องมา
เมื่อสะพานชำรุดอีกครั้งในปี พ.ศ. 2554 เทศบาลนครเชียงใหม่จึงจัดสรรงบประมาณเพื่อสร้างสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กที่แข็งแรงกว่าเดิม เปิดใช้อย่างเป็นทางการในวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2559 เป็นสะพานกว้าง 3 เมตร ยาว 110 เมตร เชื่อมระหว่างวัดเกตการามและตลาดต้นลำไย
สะพานจันทร์สมอนุสรณ์ หรือขัวแขกแห่งนี้ ไม่เพียงเป็นสะพานข้ามแม่น้ำปิง แต่ยังเป็นสะพานเชื่อมต่อความทรงจำของชาวเชียงใหม่และสัญลักษณ์แห่งน้ำใจที่สืบทอดมาจนปัจจุบัน


ที่มา : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ เชียงใหม่ , ศิลปะวัฒนธรรม
https://www.silpa-mag.com/history/article_65951
ภาพจาก : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ เชียงใหม่
ร่วมแสดงความคิดเห็น