พระพุทธสิหิงค์เป็นหนึ่งในพระพุทธรูปที่มีความสำคัญที่สุดของไทย ทั้งในแง่ของศิลปะและความศรัทธา ว่ากันว่าพระพุทธรูปองค์นี้ถูกสร้างขึ้นในลังกาเมื่อราวพุทธศักราช 700 ก่อนจะถูกอัญเชิญมายังแผ่นดินไทยในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ปัจจุบัน พระพุทธสิหิงค์ประดิษฐานอยู่ในสามสถานที่หลัก ได้แก่ พระที่นั่งพุทไธสวรรค์ (กรุงเทพฯ), หอพระสิหิงค์ (นครศรีธรรมราช) และ วัดพระสิงห์ (เชียงใหม่)
อย่างไรก็ตาม นักวิชาการและนักประวัติศาสตร์ยังคงมีข้อถกเถียงกันว่า พระพุทธสิหิงค์องค์ใดกันแน่ที่เป็นองค์ดั้งเดิมจากลังกา ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ที่รวบรวมโดยหลวงวิจิตรวาทการและผู้เชี่ยวชาญหลายท่านระบุว่าพระพุทธสิหิงค์องค์ที่ประดิษฐานอยู่ในพระที่นั่งพุทไธสวรรค์อาจเป็นองค์ที่มีต้นกำเนิดจากลังกามากที่สุด
หนึ่งในสถานที่สำคัญที่ประดิษฐานพระพุทธสิหิงค์คือ วัดพระสิงห์ จังหวัดเชียงใหม่ วัดแห่งนี้สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 1888 โดยพญาผายู เดิมมีชื่อว่า วัดลีเชียงพระ เนื่องจากตั้งอยู่ใกล้ตลาดกลางเมือง ก่อนจะได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็นวัดพระสิงห์ในภายหลัง เมื่อพญาแสนเมืองมาอัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่นี่ นับแต่นั้นมา วัดพระสิงห์ได้กลายเป็นศูนย์กลางของพุทธศาสนาในล้านนา และพระพุทธสิหิงค์ก็กลายเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของเชียงใหม่
ศิลปะและตำนานของพระพุทธสิหิงค์
แม้ว่าตำนานจะกล่าวว่าพระพุทธสิหิงค์ถูกสร้างขึ้นในลังกา แต่จากหลักฐานทางศิลปะ พบว่าพระพุทธสิหิงค์ที่วัดพระสิงห์มีลักษณะเป็น พระพุทธรูปสิงห์ 1 ซึ่งเป็นศิลปะแบบล้านนาในพุทธศตวรรษที่ 20 นักวิชาการบางกลุ่มเชื่อว่าคำว่า “พระสิหิงค์” หรือ “พระสิงห์” อาจเกี่ยวข้องกับคำในภาษามอญ “สฮิง–สเฮย” ซึ่งแปลว่า “อันเป็นที่น่าอภิรมย์ใจ”
เนื่องจากพระพุทธสิหิงค์เป็นที่เคารพศรัทธา จึงมีการสร้างพระพุทธรูปจำลองขึ้นในล้านนา และต่อมาแนวคิดนี้ได้แพร่ไปยังอยุธยา ทำให้มีการสร้างพระพุทธสิหิงค์ในศิลปะแบบอยุธยาด้วย
การเปลี่ยนแปลงและการรักษาองค์พระพุทธสิหิงค์
ในอดีต พระพุทธสิหิงค์เคยประดิษฐานอยู่ภายใน กู่มณฑปท้ายวิหารลายคำ แต่ภายหลังถูกอัญเชิญมาประดิษฐานภายในวิหารลายคำของวัดพระสิงห์ อย่างไรก็ตาม พระเศียรของพระพุทธสิหิงค์ที่เห็นในปัจจุบันไม่ใช่ของเดิม เนื่องจากพระเศียรเดิมถูกลักลอบตัดไปเมื่อ พ.ศ. 2464 หากต้องการชมพระพุทธรูปที่มีลักษณะใกล้เคียงกับพระพุทธสิหิงค์องค์ดั้งเดิม สามารถพบได้ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่
แม้ข้อถกเถียงเกี่ยวกับที่มาของพระพุทธสิหิงค์จะยังคงอยู่ แต่ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าพระพุทธสิหิงค์เป็นพระพุทธรูปที่มีความสำคัญทางศิลปะและศาสนาอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธสิหิงค์องค์ใดที่มาจากลังกา ความศรัทธาของผู้คนที่มีต่อพระพุทธสิหิงค์ยังคงแข็งแกร่ง และยังเป็นสัญลักษณ์ของพุทธศาสนาในล้านนาและประเทศไทยมาจนถึงทุกวันนี้
ที่มา : https://www.finearts.go.th/promotion/view/12920-%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C , https://readthecloud.co/wat-phra-singh/
รูปภาพจาก : https://www.chiangmainews.co.th/news/1914930/
ร่วมแสดงความคิดเห็น