⚠️ตกขาวเปลี่ยนไป หรือสุขภาพภายในกำลังส่งสัญญาณเตือน?
❓“ตกขาว” คืออะไร?
ตกขาว คือสารคัดหลั่งตามธรรมชาติจากช่องคลอดของผู้หญิง โดยมักเริ่มมีเมื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ (ประมาณอายุ 14–15 ปี) สารคัดหลั่งนี้มีหน้าที่ช่วยให้ช่องคลอดชุ่มชื้น ป้องกันการติดเชื้อ และมีบทบาทสำคัญในกระบวนการเจริญพันธุ์
❇️ลักษณะของตกขาวปกติ:
• สีขาวใสหรือขาวขุ่น
• ไม่มีกลิ่นเหม็นหรือกลิ่นคาว
• มีปริมาณมากขึ้นในช่วงวันไข่ตก
• ไม่ทำให้รู้สึกระคายเคืองหรือคัน
‼️ตกขาวผิดปกติ: สัญญาณเตือนที่ต้องใส่ใจ
การเปลี่ยนแปลงของตกขาวอาจสะท้อนความผิดปกติของอวัยวะภายในสตรี หากพบสิ่งต่อไปนี้ควรรีบปรึกษาแพทย์:
- สีที่ผิดปกติ:
เช่น สีเหลือง เขียว เทา ชมพู หรือมีเลือดปน อาจบ่งชี้ถึงการติดเชื้อหรือปัญหาอื่น ๆ เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งปากมดลูก - กลิ่นไม่พึงประสงค์:
กลิ่นคาวปลา กลิ่นเหม็นอับ แสดงถึงการติดเชื้อ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อปรสิต - ปริมาณมากเกินไป:
หากตกขาวมากจนรู้สึกเปียกชื้นผิดปกติแม้ไม่ใช่ช่วงไข่ตก ควรสังเกตเพิ่มเติม - อาการร่วมผิดปกติ:
แสบ คัน บวมแดง ปวดท้องน้อย ปัสสาวะแสบ เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ หรือมีไข้ ล้วนเป็นอาการที่ไม่ควรละเลย
❇️สาเหตุของตกขาวผิดปกติ
- การติดเชื้อในช่องคลอด เช่น:
• เชื้อรา : ตกขาวลักษณะขาวข้นคล้ายโยเกิร์ต คันมาก
• แบคทีเรีย : ตกขาวสีเหลือง มีกลิ่นคาว อาจมีฟอง
• ปรสิต (Trichomonas) : ตกขาวสีเขียวหรือเทา มีกลิ่นเหม็น มีฟอง
• โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ : ตกขาวปนหนอง เจ็บแสบ มีไข้หรือปวดท้องน้อยร่วม - สาเหตุอื่น ๆ
• ติ่งเนื้อหรือเนื้องอกในปากมดลูก
• การสวนล้างช่องคลอดมากเกินไป
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
• การแพ้ผลิตภัณฑ์บางชนิด เช่น สบู่หรือแผ่นอนามัย
❓ใครบ้างเสี่ยงต่อการเกิดตกขาวผิดปกติ?
• หญิงตั้งครรภ์ : ฮอร์โมนและภูมิคุ้มกันเปลี่ยนแปลง
• ผู้ที่ใช้ยาคุมหรือยาปฏิชีวนะบ่อย
• ผู้ที่สวนล้างช่องคลอดเป็นประจำ
• ผู้ที่ใส่เสื้อผ้ารัดแน่น อับชื้น
• ผู้มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
• ผู้มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ภูมิคุ้มกันบกพร่อง
❇️การป้องกันตกขาวผิดปกติ
• หลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด
• เลือกเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี ไม่รัดแน่นเกินไป
• รักษาความสะอาดเฉพาะภายนอกด้วยสบู่อ่อนหรือน้ำสะอาด
• ใช้ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
• ตรวจภายในเป็นประจำตามคำแนะนำของแพทย์
❇️การรักษาตกขาวผิดปกติ
หากพบว่ามีตกขาวผิดปกติ ควรพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยอย่างถูกต้อง การรักษาอาจประกอบด้วย:
• ยารับประทาน
• ยาสอด
• ยาฉีด (ขึ้นอยู่กับสาเหตุ)
การวินิจฉัยที่รวดเร็วและการรักษาที่เหมาะสมช่วยลดภาวะแทรกซ้อน และเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้หญิงในระยะยาว
✳️ตรวจภายใน: สิ่งที่ผู้หญิงไม่ควรมองข้าม
การตรวจภายในปีละ 1 ครั้ง จะช่วยเฝ้าระวัง และทำให้สามารถวินิจฉัยความผิดปกติ เช่น มะเร็งปากมดลูก เนื้องอกมดลูกได้ตั้งแต่แรกเริ่ม หรือทำให้วินิจฉัยโรคติดเชื้อเรื้อรัง ที่อาจไม่แสดงอาการชัดเจนในระยะแรก
ตกขาวเป็นเรื่องธรรมชาติ แต่ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงของ สี กลิ่น ปริมาณ หรือมีอาการร่วม ควรรีบพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาอย่างเหมาะสม การใส่ใจสุขอนามัย การตรวจภายในอย่างสม่ำเสมอ และพฤติกรรมทางเพศที่ปลอดภัย จะช่วยให้ผู้หญิงดูแลสุขภาพช่องคลอดของตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ และลดความเสี่ยงจากโรคต่าง ๆ ได้อย่างแท้จริง
ขอบคุณข้อมูลจาก : รศ.พญ.กุณฑรี ไตรศรีศิลป์ หมื่นพินิจ
อาจารย์ประจำภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
เรียบเรียง: นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพ / ข่าว : กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ติดตามผ่านทาง Facebook : https://cmu.to/R4Jw2
#MedCMU #คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ #แพทย์เชียงใหม่ #แพทย์มช. #หมอสวนดอก #โรงพยาบาลสวนดอก #Medcmuในมือคุณ #สื่อสารองค์กรMedcmu #ตกขาว
ร่วมแสดงความคิดเห็น