NARIT เปิดเวทีนำเสนอโครงงานวิจัยดาราศาสตร์ระดับโรงเรียน ระดมยุววิจัยไทย-เทศ โชว์ผลงานในการประชุมวิชาการดาราศาสตร์แห่งประเทศไทย (สำหรับเยาวชน) ครั้งที่ 11 ที่จังหวัดเชียงใหม่
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร. หรือ NARIT) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จัดประชุมวิชาการดาราศาสตร์แห่งประเทศไทย (สำหรับเยาวชน) ครั้งที่ 11 ระหว่างวันที่ 27-29 มิถุนายน 2568 ณ จังหวัดเชียงใหม่ เปิดเวทีให้เยาวชนไทย และต่างชาตินำเสนอผลงานวิจัยดาราศาสตร์ในระดับโรงเรียน หวังเกิดการแลกเปลี่ยนและต่อยอดองค์ความรู้ สร้างแรงบันดาลใจให้เกิดยุววิจัยและครุวิจัยรุ่นใหม่ ดันสู่เวทีนานาชาติ
การประชุมวิชาการดาราศาสตร์แห่งประเทศไทย (สำหรับเยาวชน) (Thai Astronomical Conference (Student Session) : TACs) เป็นเวทีนำเสนอโครงงานดาราศาสตร์ระดับโรงเรียน เปิดโอกาสให้เยาวชนไทยและต่างประเทศที่สนใจดาราศาสตร์ ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้องค์ความรู้ใหม่ ๆ ผ่านกระบวนการทำงานวิจัยดาราศาสตร์ระดับโรงเรียน ภายในงานมีผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ในแขนงต่าง ๆ ร่วมรับฟังพร้อมให้คำแนะนำ เพื่อนำไปพัฒนา ต่อยอดงานวิจัย อีกทั้งยังสร้างแรงบันดาลใจในการศึกษาเรียนรู้ด้านดาราศาสตร์ เกิดยุววิจัยรุ่นใหม่เพิ่มมากขึ้น และมุ่งหวังให้เกิดเครือข่ายงานวิจัยดาราศาสตร์ในระดับเยาวชน ซึ่งจะก้าวสู่เครือข่ายงานวิจัยดาราศาสตร์ในระดับนานาชาติต่อไปในอนาคต
ดร. ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ กล่าวว่า การประชุมวิชาการดาราศาสตร์แห่งประเทศไทย (สำหรับเยาวชน) ดำเนินการอย่างต่อเนื่องมา 11 ปี ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา มีเยาวชนเข้าร่วมมากกว่า 2,000 คน นำเสนอผลงานวิจัยดาราศาสตร์ในระดับโรงเรียนรวมแล้วกว่า 500 ผลงาน การทำโครงงานดาราศาสตร์ต้องใช้กระบวนการคิดเป็นอย่างมาก วิเคราะห์อย่างเป็นเหตุเป็นผล และใช้เวลาในการศึกษาค้นคว้า ในปีนี้มีผลงานที่ได้รับคัดเลือกเข้าร่วมนำเสนอทั้งสิ้น 81 ผลงาน จากผู้สมัครกว่า 207 ผลงานจากทั่วประเทศและต่างประเทศ ได้แก่ สิงคโปร์และมาเลเซีย แบ่งเป็นโครงงานแบบบรรยาย 40 ผลงาน และแบบโปสเตอร์ 41 ผลงาน ครอบคลุมหัวข้อดาราศาสตร์หลากหลายรวม 7 ประเภท ได้แก่ 1) ดวงอาทิตย์ 2) ระบบสุริยะและดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ 3) ดาวฤกษ์ และกระจุกดาว 4) สสารระหว่างดาว กาแล็กซี และเอกภพวิทยา 5) ดาราศาสตร์เชิงสังเกตการณ์ 6) อุปกรณ์-โปรแกรมทางดาราศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศ 7) ดาราศาสตร์โบราณคดี และดาราศาสตร์เชิงประวัติศาสตร์ สะท้อนถึงความก้าวหน้าและการเติบโตของเยาวชนที่สนใจด้านดาราศาสตร์ที่มากขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ผลงานที่นำเสนอส่วนหนึ่งมาจากงานวิจัยของครูและนักเรียนในโครงการอบรมครูเชิงปฏิบัติการด้านดาราศาสตร์ขั้นสูง ภายในงานมีนักวิจัย นักวิชาการ และผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ในแขนงต่าง ๆ รวมถึงเจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร. ร่วมรับฟังพร้อมให้คำแนะนำ ข้อเสนอแนะ ให้เกิดความรู้ความเข้าใจ นำไปพัฒนางานวิจัยให้ดียิ่งขึ้น นอกจากยุววิจัย ครุวิจัยที่มาร่วมนำเสนอโครงงานดาราศาสตร์ สดร. ยังเปิดโอกาสให้ผู้ที่สนใจทั่วไปเข้าร่วมฟังการนำเสนอผลงานและกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการศึกษาเรียนรู้ด้านดาราศาสตร์ ให้เกิดยุววิจัยรุ่นใหม่เพิ่มมากขึ้น
โครงงานดาราศาสตร์ที่มีความโดดเด่น จะได้รับเหรียญรางวัล แบ่งเป็นประเภท เหรียญทอง เหรียญเงิน และเหรียญทองแดง คัดเลือกจากคณะกรรมการ โดยมีเกณฑ์การพิจารณา ได้แก่ ความชัดเจนของการนำเสนอผลงาน ความเข้าใจในเนื้อหาของผู้บรรยาย ความถูกต้องตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ และความแปลกใหม่ของตัวงาน และในปีนี้ ยังมีรางวัลพิเศษจากกลุ่มธุรกิจ TCP ผู้ผลิตและผู้จัดจำหน่ายเครื่องดื่มภายใต้แบรนด์กระทิงแดง เรดบูล เรดดี้ สปอนเซอร์ แมนซั่ม ฯลฯ สนับสนุนทุนการศึกษาแก่ผู้ที่นำเสนอโครงงานแบบบรรยาย เพื่อส่งเสริมแรงบันดาลใจให้ครูและนักเรียนได้แสดงศักยภาพด้านดาราศาสตร์อย่างเต็มที่
การจัดงานในครั้งนี้ มีโครงงานที่ได้รางวัลเหรียญทอง จำนวน 9 โครงงาน เหรียญเงิน จำนวน 12 โครงงาน และเหรียญทองแดง จำนวน 15 โครงงาน และรางวัลดีเด่นการนำเสนอผลงานประเภทโปสเตอร์ จำนวน 3 โครงงาน พร้อมอบเข็มเกียรติยศให้แก่ครูแกนนำดาราศาสตร์ที่ผ่านโครงการอบรมครูเชิงปฏิบัติการดาราศาสตร์ขั้นสูงของ NARIT และเป็นครูที่ปรึกษาให้กับโครงงานของนักเรียนที่ได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมนำเสนอในการประชุมวิชาการฯ ครั้งนี้ จำนวน 24 ท่าน
(รายชื่อโครงงานที่ได้รับรางวัล และรายนามครูแกนนำดาราศาสตร์ที่ได้รับเข็มเกียรติยศ https://www.narit.or.th/th/TACs-2025-annouce-20250629)
ดร. มติพล ตั้งมติธรรม นักวิชาการดาราศาสตร์ สดร. หนึ่งในคณะกรรมการพิจารณาในปีนี้ กล่าวว่า ครั้งนี้ถือเป็นปีที่มีผู้เข้าร่วมมากที่สุดตั้งแต่เคยจัดมา สะท้อนให้เห็นถึงการเติบโตของโครงงานดาราศาสตร์ในระดับมัธยมศึกษาอย่างชัดเจน ไม่เพียงแต่จำนวนโครงงานและผู้ร่วมงานที่เพิ่มขึ้นเป็นประวัติการณ์ แต่คุณภาพของผลงานยังหลากหลาย สร้างสรรค์ และแสดงถึงความคิดริเริ่มของผู้จัดทำมากขึ้น
ผลสัมฤทธิ์สำคัญที่พบในครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นว่า ผู้เข้าร่วมนำเสนอโครงงาน ไม่ได้เพียงเข้าร่วมเพื่อสะสมผลงานทางวิชาการ หรือเป็นผลงานเพื่อศึกษาต่อระดับมหาวิทยาลัยในอนาคตเท่านั้น หากแต่เพียงมีหลายโครงงานที่เกิดจากแรงบัลดาลใจส่วนตัว ความใฝ่รู้ และความเข้าใจในปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์อย่างแท้จริง โดยมีเป้าหมายเพียงเพื่อการเรียนรู้ ค้นคว้า หาคำตอบด้วยตัวเอง ซึ่งนับเป็นเป้าหมายสูงสุดที่หวังให้เกิดขึ้นจากกิจกรรมนี้อย่างแท้จริง
นายธนัท มหาวงศนันท์ และนางสาวณัฐนันท์ บุญยงค์ นักเรียนโรงเรียนเชียงคำวิทยาคม จังหวัดพะเยา กล่าวว่า เวทีนำเสนอโครงงานดาราศาสตร์ในครั้งนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นของโอกาสสำคัญในการแสดงศักยภาพ ไม่เพียงแค่ได้นำเสนอผลงานเท่านั้น แต่ยังได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อน ๆ จากต่างโรงเรียน อีกทั้งยังรู้สึกประทับใจที่มีโอกาสนำเสนอผลงานต่อหน้าคณะกรรมการที่เป็นนักวิจัยและนักวิชาการจาก NARIT ที่เปิดมุมมองใหม่ ๆ ผ่านคำถามและข้อเสนอแนะ ทำให้รู้สึกตื่นเต้น และได้รับแรงบันดาลใจในการพัฒนาโครงงานต่อไป โดยเฉพาะเมื่อได้เห็นโครงงานของเพื่อน ๆ ที่มีความหลากหลายและน่าสนใจ ซึ่งบางเรื่องไม่เคยรู้มาก่อน จึงถือเป็นประสบการณ์ที่คุ้มค่าอย่างยิ่ง
นางสาวปุญ เอื้ออังคณากุล นักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา กรุงเทพมหานคร เล่าถึงแรงบันดาลใจในการเข้าร่วมงานว่า ปีที่ผ่านมาได้เข้าร่วมงาน TACs2024 ในฐานะผู้สังเกตการณ์ และรู้สึกประทับใจที่ได้เห็นเพื่อน ๆ พี่ ๆ หลายคนที่สนใจดาราศาสตร์เช่นเดียวกันมานำเสนอโครงงานที่เกิดจากความอยากรู้อยากเข้าใจอย่างแท้จริง จึงได้ตัดสินใจสมัครเข้าร่วมในปีนี้ สิ่งที่ประทับใจมากที่สุดคือบรรยากาศของการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเพื่อน ๆ ที่มีความชอบเหมือนกัน รวมถึงการฟังข้อเสนอแนะจากคณะกรรมการและตอบคำถามจากทีมอื่น ๆ ที่ช่วยเปิดมุมมองและทำให้เข้าใจเนื้อหาดาราศาสตร์ในเชิงลึกมากยิ่งขึ้น
นอกจากนี้ ในงานประชุมฯ ดังกล่าว ยังจัดบรรยายพิเศษในหัวข้อ “ย้อนรอยดาราศาตร์ไทย สู่ศักราชใหม่ของเทคโนโลยีอวกาศ เพื่อการศึกษาวิจัยทางดาราศาสตร์” โดย ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ในวันที่ 29 มิถุนายน 2568 ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่ ซึ่งได้รับการตอบรับอย่างดีจากประชาชนทั่วไป มีผู้สนใจเข้าร่วมจำนวนมาก
การประชุมวิชาการดาราศาสตร์แห่งประเทศไทย (สำหรับเยาวชน) จัดขึ้นปีละครั้ง เปิดโอกาส ให้เยาวชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ นำเสนอผลงานการวิจัย และแลกเปลี่ยนความรู้ทางดาราศาสตร์ รับฟังคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ และต่อยอดงานวิจัยสู่ระดับสากลสำหรับผู้สนใจส่งผลงานเข้าร่วมในครั้งถัดไป ติดตามข้อมูลได้ที่ www.NARIT.or.th
ร่วมแสดงความคิดเห็น