เปิดความจริง! ยาคลายเครียดที่ถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดจนกลายเป็นข่าว
“อัลปราโซแลมไม่ใช่ยาเสียสาว!” เภสัชกรเตือนหยุดเข้าใจผิด ใช้ยาคลายเครียดอย่างมีสติ ปลอดภัยภายใต้คำแนะนำแพทย์
เภสัชกรโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ย้ำ “อัลปราโซแลม” เป็นยาคลายเครียดในกลุ่มเบนโซไดอะซีปิน ไม่ควรเรียกเป็น “ยาเสียสาว” ชี้เสี่ยงบิดเบือนข้อมูลทางวิชาการ ทำผู้ป่วยเข้าใจผิด เสี่ยงใช้ยาไม่ปลอดภัย
ภญ.จีรติการณ์ พิทาคำ เภสัชกรจากฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับข้อเท็จจริงของยา “อัลปราโซแลม” (Alprazolam) ซึ่งเป็นยาที่ถูกเข้าใจผิดและมีการเรียกขานอย่างคลาดเคลื่อนในสื่อว่าเป็น “ยาเสียสาว” โดยระบุว่า อัลปราโซแลมจัดอยู่ในกลุ่มยาเบนโซไดอะซีปิน (Benzodiazepines) ที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง ใช้ในการรักษาภาวะวิตกกังวล ตื่นตระหนก และในบางกรณีใช้ช่วยในการนอนหลับ โดย ออกฤทธิ์ได้รวดเร็วภายใน 15–20 นาทีหลังรับประทาน
อย่างไรก็ตาม ยาดังกล่าวเป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาทประเภท 2 ที่ต้องควบคุมการใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น ไม่สามารถซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป
คำว่า “ยาเสียสาว” บิดเบือนข้อเท็จจริง เสี่ยงทำผู้ป่วยเข้าใจผิด
เภสัชกรจีรติการณ์เผยว่า การที่ยาอัลปราโซแลมถูกเรียกว่า “ยาเสียสาว” เป็นการ บิดเบือนข้อเท็จจริงทางวิชาการ โดยเหตุผลที่ยาถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด มาจากฤทธิ์ของยาที่ทำให้ง่วง ซึม และอาจจำเหตุการณ์ในช่วงออกฤทธิ์ไม่ได้ ประกอบกับยาไม่มีสี ไม่มีกลิ่น จึงอาจถูกนำไปใช้ในทางผิดกฎหมาย
“คำว่า ‘ยาเสียสาว’ ไม่เพียงไม่ถูกต้องทางวิชาการ แต่ยังส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้ป่วยที่ใช้ยานี้อย่างถูกต้องตามแพทย์สั่ง อาจทำให้เกิดความสับสนหรือลังเลในการใช้ยา ส่งผลต่อการควบคุมโรคได้ไม่เต็มที่” เภสัชกรกล่าว
อันตรายจากการใช้ยาโดยไม่มีการวินิจฉัยหรือควบคุม
การใช้ยาอัลปราโซแลมโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์อาจก่อให้เกิดอันตรายหลายประการ เช่น:
• อาการง่วง ซึม เวียนศีรษะ ความจำลดลง
• เสี่ยงอุบัติเหตุจากการขับขี่หรือทำงานกับเครื่องจักร
• การใช้ต่อเนื่องอาจนำไปสู่ภาวะติดยา และอาการถอนยา (withdrawal) ซึ่งอาจถึงขั้นชักได้ในบางราย
คำแนะนำในการใช้ยาอย่างปลอดภัย
เภสัชกรจีรติการณ์แนะนำว่า ผู้ที่ได้รับยาอัลปราโซแลมจากแพทย์ ควร:
• ใช้ยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด ห้ามปรับขนาดยาด้วยตนเอง
• หลีกเลี่ยงการใช้ร่วมกับแอลกอฮอล์ หรือยาที่มีฤทธิ์กดประสาทอื่น เช่น ยาคลายกล้ามเนื้อ หรือโอปิออยด์
• ระมัดระวังการใช้ในผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ หรือเด็ก ซึ่งควรอยู่ภายใต้การดูแลใกล้ชิดของแพทย์
• ห้ามนำยาไปให้ผู้อื่นรับประทานเด็ดขาด
หากพบการใช้หรือจำหน่ายยาอย่างผิดกฎหมาย ควรแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ประชาชนสามารถแจ้งเบาะแสการจำหน่ายหรือใช้ยาอัลปราโซแลมโดยผิดกฎหมายได้ที่สายด่วน อย. โทร. 1556 เพื่อให้มีการดำเนินการตามกฎหมาย
“ไม่ใช่แค่ยาอัลปราโซแลม แต่ยาคลายเครียดหรือยานอนหลับใด ๆ ก็ควรใช้เมื่อมีความจำเป็นจริง ๆ และอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการใช้ยา อย่าตัดสินใจด้วยตัวเอง ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเสมอ” ภญ.จีรติการณ์กล่าวทิ้งท้าย
เรียบเรียง : นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพ / ข่าว : กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์
คณะแพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ติดตามผ่านทาง Facebook : https://cmu.to/o4Xfe
#สุขภาพดีกับหมอสวนดอก
#MedCMU #คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
#แพทย์เชียงใหม่ #แพทย์มช #หมอสวนดอก
#โรงพยาบาลสวนดอก #Medcmuในมือคุณ #สื่อสารองค์กรMedcmu
#ยาอัลปราโซแลม
ร่วมแสดงความคิดเห็น