ในอดีตอันงดงามของชาวล้านนา การเกี้ยวพาราสีหรือการ “แอ่วสาว” ถือเป็นประเพณีที่สะท้อนถึงความงดงามทางวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่เรียบง่าย ทว่าลึกซึ้ง การแอ่วสาวไม่ได้เป็นเพียงการพูดคุยหรือเกี้ยวพาราสีธรรมดา แต่เต็มไปด้วยศิลปะการใช้ถ้อยคำที่ละเมียดละไม เต็มไปด้วยโวหารกวีและการสนทนาอันสร้างสรรค์
จากงานเก็บเกี่ยวสู่ยามค่ำคืนแห่งความหวาน
เมื่อฤดูกาลเก็บเกี่ยวผ่านพ้นไป หนุ่มสาวชาวล้านนาต่างถือโอกาสในช่วงค่ำคืนว่างเว้นจากงานหนัก ออกมาเติมเต็มชีวิตด้วยการพบปะพูดคุย โดยเฉพาะหนุ่มๆ ที่เรียกว่า “บ่าว” จะจับกลุ่มเดินทางไปยังหมู่บ้านอื่น ถือเครื่องดนตรีพื้นเมืองอย่างสะล้อ ซอ ซึง หรือขลุ่ยติดตัว และใช้คำพูดเชิงกวี หรือที่เรียกว่า “คำอู้สาว” เพื่อเกี้ยวพาราสีกับหญิงสาวที่ยังไม่ได้แต่งงาน
การสนทนาในบรรยากาศแสนโรแมนติก
สาวๆ หลังเสร็จสิ้นงานในช่วงกลางวัน จะอาบน้ำ แต่งตัว และหางานเบาๆ เช่น ปั่นฝ้าย ปักผ้า มานั่งทำที่หน้าบ้าน รอรับหนุ่มๆ ที่จะมาเยี่ยมเยือน หากหนุ่มคนใดมาแล้วถูกใจ สาวๆ จะต้อนรับด้วยความสุภาพ พร้อมสนทนาโต้ตอบในเชิงกวี เช่น
หนุ่ม : “อี่นายนาฏน้อง อ้ายมาแอ่วหา จักเติ้กก่อจา ขึ้นไปนั่งอู้”
(น้องหญิง พี่มาเยี่ยม จะเป็นการขัดขวางหรือไม่ หากพี่ขอขึ้นเรือนคุยด้วย)
สาว : “ขึ้นมาเต๊อะ บ่ถ้ากลั๋วใผ บ่มีคนใด มาแอ่วหาข้า”
(ขึ้นมาเถิดจ้ะ ไม่ต้องเกรงใจ เพราะไม่มีใครมาหาน้องอยู่แล้ว)
จารีตที่เคร่งครัดและเคารพซึ่งกันและกัน
ประเพณีแอ่วสาวยึดถือจริยธรรมและมารยาทระหว่างหนุ่มสาวอย่างเคร่งครัด พ่อแม่ของหญิงสาวจะคอยสังเกตการณ์อยู่ในบ้าน เพื่อดูพฤติกรรมและนิสัยของชายหนุ่ม โดยที่ไม่มีการล่วงล้ำเกินเลยทางชู้สาว
หากทั้งสองฝ่ายพึงพอใจกัน หนุ่มสาวจะยกระดับความสัมพันธ์เป็น “ตัวพ่อ ตัวแม่” หรือคู่รัก และดำเนินการสู่การสู่ขอตามจารีตในเวลาต่อมา
จากวิถีงดงามสู่วัฒนธรรมที่เลือนหาย
ด้วยการเปลี่ยนแปลงของสังคมและวิถีชีวิตที่ทันสมัย ประเพณีแอ่วสาวได้จางหายไปจากชีวิตชาวล้านนา เหลือเพียงความทรงจำในหมู่ผู้เฒ่าผู้แก่เท่านั้น
คุณค่าแห่งอดีตที่ควรอนุรักษ์
การแอ่วสาวไม่ใช่เพียงการเกี้ยวพาราสี แต่เป็นศิลปะที่สะท้อนความคิดสร้างสรรค์ ความสุภาพ และมารยาทในสังคมล้านนาอย่างลึกซึ้ง การนำประเพณีนี้กลับมาสู่ความทรงจำของคนรุ่นใหม่ อาจช่วยให้เราเข้าใจถึงรากฐานของวัฒนธรรมที่งดงามนี้ได้มากยิ่งขึ้น
“แอ่วสาว” เป็นมากกว่าการพูดคุยในยามค่ำคืน หากแต่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ควรค่าแก่การเรียนรู้และจดจำ”
ที่มา : https://thailandtraditionblog.wordpress.com/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A7/ , https://lannainfo.library.cmu.ac.th/lannatradition/wedding-choosesoulmate.php
ร่วมแสดงความคิดเห็น