พระเจ้าเก้าตื้อ เป็นพระพุทธรูปสำริดที่มีความสำคัญและโดดเด่นในประวัติศาสตร์ศิลปะของล้านนา โดยเฉพาะในแง่ของขนาดและสภาพที่สมบูรณ์ พระพุทธรูปนี้ถือเป็นหนึ่งในงานศิลปะที่ใหญ่ที่สุดในประเภทเดียวกัน โดยมีขนาดหน้าตักกว้างถึง 2.90 เมตร และสูงถึง 3.87 เมตร คำว่า “เก้าตื้อ” ในที่นี้หมายถึงพระพุทธรูปที่มีขนาดใหญ่มากและมีน้ำหนักถึง 9 ตื้อ ซึ่งเป็นหน่วยวัดที่ใช้ในท้องถิ่นล้านนา เพื่อบ่งบอกถึงขนาดที่มหึมาและน้ำหนักที่มาก
ลักษณะทางศิลปะของพระเจ้าเก้าตื้อสะท้อนถึงความผสมผสานระหว่างศิลปะเชียงแสนสิงห์สองและศิลปะสุโขทัย โดยในยุคนี้ศิลปะเชียงแสนได้รับอิทธิพลจากศิลปะสุโขทัยอย่างชัดเจน ซึ่งสามารถเห็นได้จากลักษณะของพระพักตร์ที่มีรูปทรงไข่ ขมวดพระเกศาเล็ก พระรัศมีที่เป็นเปลว และการประทับนั่งในท่าขัดสมาธิราบ อีกทั้งพระอังสาก็มีขนาดใหญ่และบั้นพระองค์ที่เล็ก ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของศิลปะล้านนาในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 21 ส่วนพระสังฆาฏิของพระพุทธรูปก็มีลักษณะที่ยาวจรดพระนาภี ซึ่งถือเป็นเอกลักษณ์สำคัญของศิลปะยุคนั้น
อย่างไรก็ตาม พระเจ้าเก้าตื้อไม่เพียงแค่แสดงออกถึงศิลปะล้านนาเท่านั้น แต่ยังมีอิทธิพลจากศิลปะอยุธยาเข้ามาผสมผสานอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในส่วนของชายสังฆาฏิที่มีขนาดแผ่นใหญ่ ซึ่งถือเป็นลักษณะที่แตกต่างจากพระพุทธรูปในศิลปะล้านนาแบบดั้งเดิม การทำชายสังฆาฏิให้มีขนาดใหญ่และแผ่นยาวนี้เป็นลักษณะของการนำเอาศิลปะอยุธยามาผสมผสานกับศิลปะล้านนา สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงทางศิลปะและวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้น
พระเจ้าเก้าตื้อจึงไม่เพียงแค่เป็นพระพุทธรูปที่สวยงามและมีความสำคัญในเชิงศิลปะเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ที่สะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างศิลปะและศาสนาในภูมิภาคล้านนาอีกด้วย มันเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการเผยแพร่ศาสนาพุทธ และยังสะท้อนถึงความเจริญรุ่งเรืองในสมัยเชียงแสน โดยเฉพาะการแสดงถึงความเคารพและศรัทธาต่อพระพุทธเจ้า
แหล่งข้อมูลพิพิธภัณฑ์สถานเชียงใหม่ https://www.finearts.go.th/chiangmaimuseum/view/37693
ร่วมแสดงความคิดเห็น