พญามังราย ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์มังราย ทรงเริ่มต้นการรวมแคว้นต่างๆ ที่กระจัดกระจายอยู่ในภูมิภาคภาคเหนือให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ด้วยความมุ่งมั่นที่จะสร้างอาณาจักรที่แข็งแกร่ง โดยในระยะแรก พญามังรายทรงรวมแคว้นโยนก (เมืองน่าน) ที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศไทย ก่อนที่จะขยายอำนาจไปยังหัวเมืองอื่น ๆ เพื่อรวมกันเป็นอาณาจักรใหญ่ ซึ่งการขยายอำนาจในช่วงแรกมีเป้าหมายที่แคว้นหริภุญไชย ซึ่งเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองและมีอำนาจอยู่ในดินแดนแถบนี้ หลังจากพญามังรายยึดเมืองหริภุญไชยได้สำเร็จ ก็ได้ผนวกเมืองหริภุญไชยเข้าเป็นส่วนหนึ่งของแคว้นโยนก ทำให้ดินแดนของพระองค์ขยายออกไปกว้างขึ้น
ในช่วงต่อมา พญามังรายได้ขยายอำนาจไปยังเมืองเขลางค์นคร (เมืองลำพูน) และเมืองต่าง ๆ จนทำให้พระองค์ครอบครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของภาคเหนือ รวมถึงได้ก่อตั้งอาณาจักรล้านนาขึ้น ซึ่งเป็นอาณาจักรที่มีอิทธิพลและความเจริญรุ่งเรืองในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในยุคนั้น นอกจากนี้ ยังทรงทำสัญญากับพญางำเมืองและพ่อขุนรามคำแหงใน พ.ศ. 1830 เพื่อสร้างความสัมพันธ์และความมั่นคงในการขยายอำนาจของอาณาจักรล้านนา โดยมีข้อกำหนดว่าในการขยายอำนาจไปยังแม่น้ำปิง จะไม่ถูกขัดขวางจากทั้งพญางำเมืองและพ่อขุนรามคำแหง
หลังจากการยึดเมืองหริภุญไชย พญามังรายได้ครอบครองแคว้นดังกล่าวระยะหนึ่ง ก่อนที่จะย้ายเมืองหลวงจากเวียงกุมกามไปยังเมืองใหม่ เพื่อเป็นที่ตั้งของเมืองหลวงถาวรของอาณาจักรล้านนา เนื่องจากเวียงกุมกามเป็นพื้นที่ลุ่มต่ำ ซึ่งมีปัญหาน้ำท่วมในช่วงฤดูน้ำหลาก ทำให้พญามังรายต้องค้นหาพื้นที่ใหม่ที่มีชัยภูมิที่เหมาะสมสำหรับการสร้างเมืองหลวงแห่งใหม่ และในที่สุด พญามังรายก็พบพื้นที่ที่เหมาะสมที่ตั้งอยู่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำปิง ซึ่งอยู่ตอนเหนือของเวียงกุมกาม ใกล้เชิงดอยสุเทพ พื้นที่นี้มีทิวทัศน์สวยงามและมีความเหมาะสมในการเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรล้านนา
พญามังรายจึงทรงให้สร้างเมืองใหม่ที่มีชัยภูมิที่ดีกว่า และได้เชิญพญางำเมืองและพ่อขุนรามคำแหงมาร่วมพิจารณาในการสร้างเมืองหลวงใหม่แห่งนี้ เมืองใหม่นี้ได้รับการตั้งชื่อว่า “นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่” ซึ่งหมายถึง “เมืองหลวงแห่งพระนครที่สวยงามบนดอยสุเทพ” โดยมีการคำนวณฤกษ์ยามตามปีสุริยคติ เพื่อให้การสร้างเมืองมีความเป็นมงคล โดยเมืองเชียงใหม่ได้ถือกำเนิดขึ้นในวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 1839
การสถาปนาเมืองเชียงใหม่ในปีนี้ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาเมืองหลวงแห่งอาณาจักรล้านนาให้มีความเจริญรุ่งเรืองต่อไปในอนาคต เมืองเชียงใหม่กลายเป็นศูนย์กลางทางการเมือง ศาสนา และการค้าขายที่สำคัญในภาคเหนือของประเทศไทย และยังคงเป็นเมืองที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของไทยจนถึงปัจจุบัน
รูปภาพและแหล่งข้อมูล หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม https://www.finearts.go.th/chiangmaiarchives/view/34613-%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88
ร่วมแสดงความคิดเห็น