ม.ราชภัฏเชียงใหม่ เจ้าภาพการประชุมวิชาการและนิทรรศการสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนฯ
ม.ราชภัฏเชียงใหม่ เจ้าภาพการประชุมวิชาการและนิทรรศการสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนและฐานทรัพยากรท้องถิ่น ระดับภูมิภาค ครั้งที่ 7 เปิดตัว “น้องลูกลาน และ น้องใบลาน” เป็นสัญลักษณ์ประจำ
สื่อความหมายเยาวชนชาวเชียงใหม่ผู้มีหัวใจรักษ์ทรัพยากรท้องถิ่น
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ในฐานะเจ้าภาพจัดการประชุมวิชาการและนิทรรศการสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนและฐานทรัพยากรท้องถิ่น ระดับภูมิภาค ครั้งที่ 7 เผยว่า คณะกรรมการดำเนินงานจัดการประชุมวิชาการมีมติกำหนดให้ใช้ “ส่วนประกอบของลาน” เป็นสัญลักษณ์ประจำการประชุมวิชาการฯ เพื่อใช้ในการสื่อสารและประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรม สื่อความหมายเป็นตัวแทนเยาวชนคนเชียงใหม่ที่มีหัวใจรักผูกพันกับท้องถิ่นและรักษ์ทรัพยากรท้องถิ่น เป็นการร่วมเรียนรู้และอนุรักษ์ต้นลาน รวมทั้งเชิญชวนและต้อนรับแขกผู้มาเยือนจังหวัดเชียงใหม่ โดยกำหนดสัญลักษณ์เป็นดังนี้
เด็กชาย ชื่อ น้องลูกลาน แต่งกายชุดผ้าฝ้ายพื้นเมือง สีหม้อห้อม (ม่อฮ่อม) ช่วยพ่อเก็บใบลานและลูกลาน นำมาใช้ประโยชน์ในครัวเรือน
เด็กหญิง ชื่อน้องใบลาน แต่งกายชุดพื้นเมือง สวมเสื้อแขนกระบอก นุ่งผ้าซิ่นทอมือแบบสาวเชียงใหม่
ได้รับการถ่ายทอดให้เรียนรู้การใช้ประโยชน์จากใบลาน เช่น การสานหงส์ใบลาน ปลาตะเบียนใบลาน พัดใบลาน เป็นต้น
ด้วย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ตระหนักและเห็นในคุณค่า ของ “ลาน” พืชที่ผูกพันกับวิถีชีวิตคนในท้องถิ่นภาคเหนือมานาน จึงดำเนินงานด้านการอนุรักษ์การจัดเก็บข้อมูล รวมทั้งเผยแพร่เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ต่าง ๆ มาอย่างต่อเนื่อง ภายใต้โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารีฯ และภายใต้โครงการตามยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น
ลาน เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยวที่อยู่ในตระกูลปาล์ม มีถิ่นกำเนิดอยู่ในอเมริกาและในแถบเมดิเตอร์เรเนียน โดยส่วนใหญ่แล้วต้นลานมักจะขึ้นในที่ที่มีอากาศชื้นเย็นและมีฝนตกมาก มีความทนทานต่อภัยธรรมชาติได้ดี
ใบลาน ใบมีขนาดใหญ่ ลักษณะคล้ายรูปฝ่ามือหรือรูปพัด ค่อนข้างกลมคล้ายกับใบตาล จนบางครั้งอาจเรียกว่า “ปาล์มพัด” ใบมีสีเขียวอมเทา ใบลานนำมาใช้เขียนจารึกตัวอักษรในหนังสือพระธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนา ด้วยการใช้เหล็กแหลมจารบนใบลานแล้วใช้ยางรักทา แล้วเอาทรายมาลบ ยางรักจะแทรกอยู่ในตัวหนังสือที่จารเป็นเส้นดำ หรือจะใช้เขม่าไฟแทนก็ได้ โดยเราจะเรียกหนังสือจากใบลานนี้ว่า “คัมภีร์ใบลาน”
นอกจากนี้ยังนิยมนำมาพิมพ์เป็นการ์ด หรือนามบัตร ที่คั่นหนังสือ หรือนำไปใช้ในงานจักสานต่าง ๆ เพื่อใช้ทำเป็น พัด หมวก กระเป๋า เสื่อ งอบ ภาชนะต่าง ๆ ในครัวเรือน รวมไปถึงทำเป็นเครื่องประดับสำหรับตกแต่งบ้าน เช่น การทำเป็นโมบายรูปสัตว์ เช่น ปลาตะเพียนสานจากใบลาน
ดอกลาน หรือ ดอกต้นลาน
ต้นลานออกดอกเป็นช่อใหญ่คล้ายรูปพีระมิดตรงส่วนยอดของลำต้น ก้านชูช่อดอกสั้นหรือไม่มี แขนงของก้านช่อดอกย่อยมีถึง 40 ก้าน ในช่อดอกหนึ่งจะมีดอกลานอยู่เป็นจำนวนมากเป็นล้าน ๆ ดอก โดยดอกจะมีสีเหลืองอ่อนและมีกลิ่นหอม นับตั้งแต่เมื่อเริ่มออกช่อดอกและบานกลายเป็นผลสำหรับรับประทาน จะใช้เวลาประมาณ 1 ปีขึ้นไป
ลูกลาน หรือ ลูกต้นลาน
ผลของลานมีลักษณะกลมรี มีสีเขียว มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3.5-4.5 เซนติเมตร หนึ่งผลมีหนึ่งเมล็ด เมล็ดมีลักษณะกลมสีดำ ส่วนเนื้อในของผลจะคล้ายกับลูกจากหรือลูกชิด สามารถนำมารับประทานได้ ผลเมื่อแก่แล้วจะร่วงหล่นลงพื้นดิน แล้วจะงอกเป็นต้นลานเล็ก ๆ มากมาย ส่วนเนื้อของลูกลานจะคล้ายกับลูกชิดแต่จะมีลักษณะกลม มีรสชาติจืดและเหนียวหนืด
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ขอเชิญชวนผู้สนใจร่วมการประชุมวิชาการและนิทรรศการสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนและฐานทรัพยากรท้องถิ่น ระดับภูมิภาค ครั้งที่ 7 ในระหว่างวันที่ 21 – 25 พฤศจิกายน 2566 ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ศูนย์แม่ริม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ โดยภายในงานมีการประชุมวิชาการและการนำเสนอผลงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนและฐานทรัพยากรท้องถิ่น การจัดแสดงนิทรรศการของหน่วยงานสนองพระราชดำริฯ นิทรรศการสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนและฐานทรัพยากรท้องถิ่นและเชิญรับชมการแสดงศิลปะพื้นบ้าน ดนตรี การจำหน่ายสินค้าและอาหารภาคเหนือ
ทั้งนี้ สามารถติดตามข่าวสารและสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ Facebook: ศูนย์ประสานงานอพ.สธ. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
ร่วมแสดงความคิดเห็น