หลายปีที่ผ่านมา หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า Soft Power จากสื่ออยู่หลายครั้ง แต่ส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจว่า Soft Power คืออะไร ทำไมภาคเศรษฐกิจในจังหวัดเชียงใหม่ต้องสนใจคำนี้ด้วย ซึ่งวันนี้เรามีคำตอบมาอธิบายแก่ทุกท่านได้ฟัง พร้อมสำรวจตัวอย่าง Soft Power จากทั่วโลกที่ประสบความสำเร็จ
Soft Power มาจากแนวคิดของ Joseph S. Nye, Jr. นักวิชาการชื่อดังจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ที่กล่าวถึงกระบวนการใดๆ ที่สามารถสร้างอำนาจต่อรองในระดับนานาชาติได้ ผ่านวัฒนธรรม สื่อ การท่องเที่ยว หรือนโยบายต่างๆที่สามารถแทรกซึมชุดความคิด หรือภาพลักษณ์ที่ประเทศนั้นต้องการ ซึ่งตรงข้ามกับ Hard Power ที่เป็นการใช้อำนาจทางเศรษฐกิจหรือทหารในการกดดันฝ่ายตรงข้าม อย่งเช่นการทำสงคราม หรือมาตรการกดดันทางการเงิน เป็นต้น
สำหรับประเทศแรกๆ ที่ประสบความสำเร็จจาก Soft Power ได้แก่สหรัฐอเมริกา โดยเฉพาะภาพยนตร์ฮอลลีวู้ด ซึ่งสมาคมภาพยนตร์แห่งอเมริกา (MPAA) ได้รายงานข้อมูลก่อนการระบาดของโควิด-19 ว่า
วงการภาพยนตร์ฮอลลีวู้ดได้สร้างรายได้ให้กับรัฐมากกว่า 2.06 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ และสร้างงานให้กับคนในประเทศสูงถึง 700,000 ตำแหน่ง รวมทั้งยังช่วยสนับสนุนธุรกิจท้องถิ่นอีกมากกว่า 400,000 แห่ง
นอกเหนือจากรายได้และการกระตุ้นเศรษฐกิจ การสอดแทรกแนวคิด American Pop Culture ผ่านภาพยนตร์ฮอลลีวู้ด ยังช่วยให้คนทั้งโลกยอมรับแนวคิด ผลงานเพลง แฟชั่น และวิถีชีวิตของชาวอเมริกันอีกด้วย
สำหรับประเทศญี่ปุ่น หลายคนต่างเติบโตมากับการ์ตูนญี่ปุ่นมาเป็นอย่างดี ทั้งในรูปแบบมังงะ หรือการ์ตูนรูปเล่ม และอนิเมะ หรือการ์ตูนอนิเมชั่น โดยการ์ตูนดังกล่าว สามารถสร้างรายได้ทั้งสื่อสิ่งพิมพ์และสินค้าที่เกี่ยวข้องอย่างมหาศาล
ในปี 2021 ที่ผ่านมา ขณะที่ธุรกิจอื่นๆของญี่ปุ่นกลับซบเซาจากวิกฤตโควิด – 19 แต่อุตสาหกรรมการ์ตูนญี่ปุ่นกลับเติบโตแบบสวนทาง โดยสามารถทำรายได้สูงถึง 6.76 แสนล้านเยน หรือร้อยละ 10.3 จากปี 2020
รวมไปถึงเกาหลีใต้ ที่รัฐบาลได้สนับสนุนนโยบาย Soft power มากว่า 24 ปี ผ่านภาพยนตร์ ซีรี่ส์โทรทัศน์ และศิลปินนักร้อง จนกลายเป็นยุทธศาสตร์สำคัญในการพัฒนาประเทศ ส่งผลให้คนทั่วโลก หันมาสนใจในวัฒนธรรมเกาหลีใต้เป็นวงกว้าง
ซึ่งนโยบายดังกล่าว ทำให้เกาหลีใต้สามารถทำรายได้จาก Soft power ประเทศตัวเองกว่า 1 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ และยังได้ผลักดันต่ยอด Soft power ควบคู่กับการพัฒนานวัตกรรมอีกด้วย ภายใต้ความร่วมมือระหว่างภาครัฐ และ เอกชน
ขณะที่ประเทศไทยนั้น จากการจัดอันดับ Global Soft Power Index 2022 โดย Brand Finance อยู่อันดับที่ 35 จาก120 ประเทศทั่วโลก และอันดับ 6 ของเอเชีย โดยได้ 40.2 คะแนน โดยเพิ่มขึ้นจาก 38.7 คะแนนในปี 2021 ซึ่งประเทศไทยนั้นมีจุดเด่นด้านธุรกิจการค้า วัฒนธรรม และผู้คน
ตัวอย่าง Soft Power ของประเทศไทยที่กำลังมาแรง อาทิ ซีรี่ส์วายของไทย ที่สามารถทำรายได้ให้กับประเทศกว่า 360 ล้านบาท และมีการออกอากาศฉายในหลายประเทศในเอเชีย รวมทั้งวงการเพลงไทย หรือ T-pop ซึ่งในปี2563 ที่ผ่านมา มีมูลค่าสูงถึง 1.4 พันล้านบาท เฉลี่ยเติบโตร้อยละ 6.5 ต่อปี โดยมีศิลปินอย่าง Milli , อิงค์ วรันธร ที่ประสบความสำเร็จในต่างประเทศ รวมถึง 4Mix บอยแบนด์ LGBTQ+ ไทยวงแรกที่ไปโด่งดังถึงภูมิภาคยุโรป และลาตินอเมริกา เป็นต้น
สรุปแล้ว Soft Power ถือเป็นอีกพลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจอีกรูปแบบหนึ่ง ที่นอกจากจะเพิ่มอำนาจการต่อรองของประเทศโดยไม่จำเป็นต้องใช้กำลังทหารหรืออำนาจทางเศรษฐกิจแล้ว ยังดึงดูดเม็ดเงินมหาศาลเข้าประเทศอีกด้วย สำหรับเมืองเชียงใหม่ อันเป็นศูนย์กลางภูมิภาคอันอุดมไปด้วยต้นทุนทางศิลปะ และวัฒนธรรม จะสามารถผลักดัน Soft Power อะไรได้บ้าง ที่จะช่วยยกระดับเมืองเชียงใหม่และเศรษฐกิจของประเทศได้
ที่มา:
ร่วมแสดงความคิดเห็น