ร้อยเรื่องเมืองล้านนา

เช้าวันนี้ (12 เม.ย. 66) ที่ ลานพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ จังหวัดเชียงใหม่ นายนิรัตน์ พงษ์สิทธิถาวร ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ นำคณะผู้บริหาร หัวหน้าส่วนราชการ และประชาชนชาวเชียงใหม่ ร่วมพิธีทำบุญตักบาตร พระสงฆ์ 51 รูป และพิธียอสวยไหว้สาพญามังราย เนื่องในโอกาสครบรอบ 727 ปี การก่อตั้งเมืองเชียงใหม่ เพื่อถวายสักการะแด่บูรพกษัตริย์ และเจ้าเมืองผู้ครองเมืองตามประเพณีล้านนา ทั้งยังให้ลูกหลาน ประชาชนในยุคปัจจุบัน ได้ร่วมระลึกถึงคุณงามความดีของผู้ก่อตั้งเมืองเชียงใหม่ และรับรู้ประวัติการก่อตั้งเมือง โดยภายในงาน มีการจัดขบวนแห่ตามแบบวัฒนธรรมล้านนา ประกอบด้วย ขบวนขันดอก เครื่องสักการะแบบล้านนา การตีกลองสะบัดชัย พร้อมด้วย การฟ้อนเล็บจากช่างฟ้อนจากชุมชนต่าง ๆ ในตัวเมืองเชียงใหม่ จำนวน 599 คน โดยเริ่มเคลื่อนขบวนจากลานประตูท่าแพสู่ลานพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ เพื่อมาสักการะพญามังราย และเสริมสร้างสิริมงคลให้กับตนเอง ครอบครัวให้มีความสุข ความปลอดภัย ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ หรือ งานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ ที่จะถึงนี้

“พุทธศาสนา” เป็นศาสนาหลักของคนไทย ต่างมีความเชื่อในสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เรื่องผีสางเทวดาควบคู่กันไปด้วยมาตั้งแต่โบราณกาล ในภาคเหนือล้านนา จะพบเห็นได้ว่ามีวัดวาอารามอยู่มากมาย ประจำทุกหมู่ บ้าน ยิ่งในเขตพื้นที่ตัวเมืองเชียงใหม่ มีวัดเก่าแก่ชนิดวัดติดวัดกันเลยทีเดียว เป็นแหล่งอารยธรรมโบ ราณสถานที่สำคัญ มีประวัติที่ยาวนาน จึงจะเห็นได้ว่าในแต่ละวันไม่เฉพาะชาวไทยเท่านั้น รวมชาวต่างชาติหลากหลายเชื้อชาติ หลั่งไหลเข้ามาศึกษา กราบไหว้สักการะขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของเมืองเชียงใหม่ ในแต่ละวันจะเนืองแน่นไปด้วยผู้คน และเป็นที่สังเกตว่า วัดพระธาตุดอยคำ ตั้งอยู่ในพื้นที่ ต.แม่เหียะ อ.เมืองเชียงใหม่ เป็นวัดดาวรุ่งพุ่งแรง ถึงแม้ว่าจะเป็นวัดเก่าแก่สร้างในปี พ.ศ.1230  รัชสมัยพระนางจามเทวีกษัตริย์แห่งหริภุญชัย โดยพระโอรสทั้ง 2 เป็นผู้สร้างในปี พ.ศ. 1230 ประกอบด้วยเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า ศา ลาการเปรียญกุฏิสงฆ์ และพระพุทธรูปปูนปั้น เดิมชื่อวัดสุวรรณบรรพต แต่ชาวบ้านเรียกว่าวัดดอยคำ กลายเป็นวัดร้างมายาวนาน เมื่อราวปี พ.ศ. 2509 วัดดอยคำกรุแตก ชาวบ้านพบโบราณวัตถุหลายชิ้น เช่น พระรอดหลวง พระหินทรายปิดทององค์ใหญ่ พระสามหมอ (เนื้อดิน) เป็นต้น ต่อมามีพระครูสุนทรเจติยารักษ์ หรือ ”ครูบาพิณ” เจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยคำ […]

ประเพณีวัฒนธรรมของคนล้านนา เมื่อมีคนตายจะต้องจัดพิธีงานศพขึ้น เพื่อเป็นการไว้อาลัยแก่คนตายอย่างสมเกียรติ พิธีงานศพของคนล้านนา จะมีการจัดแต่งปราสาทใส่ศพประดับประดาด้วยดอกไม้สดหรือแห้ง ให้แลดูสวยงาม นับว่าเพื่อเป็นการยกย่องผู้ตายให้ได้ขึ้นไปสู่สรวงสรรค์ชั้นฟ้า ปราสาทงานศพจะนิยมใช้ในพิธีงานศพของจังหวัดต่าง ๆ ในภาคเหนือเท่านั้น สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นวัฒนธรรมที่รับมาจากเมืองเชียงรุ้งแห่งสิบสองปันนา ซึ่งถือว่าเป็นต้นตระกูลไทแต่ดั่งเดิม รูปแบบของปราสาทงานศพมีด้วยกัน 2 รูปแบบคือ ปราสาทที่ทำด้วยไม้ ซึ่งเป็นวัสดุดั่งเดิมส่วนใหญ่ทำมาจากไม้ฉำฉา เพราะมีน้ำหนักเบาและเวลาเผาจะไหม้ไฟได้ง่าย ส่วนอีกรูปแบบหนึ่งจะเป็นวิวัฒนาการของปราสาท สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ โดยจะนำโต๊ะ เก้าอี้มาประดับในปราสาท เมื่อเวลาเผาศพแล้วก็จะนำโต๊ะ เก้าอี้เหล่านั้นไปมอบถวายให้กับวัด เพื่อใช้ในสาธารณประโยชน์ต่อไป ขั้นตอนการทำพิธีศพของคนในภาคเหนือนั้น เมื่อมีคนตายขึ้น ทางบ้านโดยลูกหลานหรือญาติพี่น้องก็จะรีบไปติดต่อซื้อโลงศพและปราสาททันที การตั้งศพจะประกอบด้วยโลงศพ มีการประดับประดาด้วยไฟสีหรือไฟกระพริบอย่างสวยงาม ก่อนที่จะนำโลงศพขึ้นบรรจุบนปราสาท จะมีการทำพิธีกรรมทางสงฆ์ คือการทานปราสาทเสียก่อน โดยจะนิมนต์พระสงฆ์มาเป็นผู้ทำพิธีก่อนที่ชาวบ้าน และบรรดาลูกหลานของคนตายจะช่วยกันยกโลงศพขึ้นบรรจุบนปราสาท ซึ่งพิธีทานประสาทมักจะกระทำก่อนวันเผา 1 วัน ในพิธีงานศพแถบหมู่บ้านรอบนอก จะนิยมจ้างวงดนตรีบรรเลงปี่พาทย์ หรือ วงสะล้อซอซึง มาเล่นประกอบพิธีศพกันอย่างครึกครื้น การสวดศพส่วนใหญ่แล้วจะตั้งสวด 3 – 5 วัน นิยมตั้งศพไว้ที่บ้าน นิมนต์พระสงฆ์ไปสวดที่บ้าน แต่ปัจจุบันความนิยมดังกล่าวลดลง จะมีให้เห็นและเหลืออยู่ก็เพียงชาวบ้านที่อยู่ในชนบท ที่มีบริเวณบ้านกว้างขวางพอที่จะตั้งปราสาท และทำพิธีศพได้ ส่วนคนในเมืองที่มีบริเวณบ้านคับแคบก็จะเอาศพไปตั้งไว้ที่วัด […]