ยาน Solar Dynamics Observatory บันทึกภาพรอยดำมืดขนาดใหญ่บนดวงอาทิตย์ ดูคล้ายดวงอาทิตย์ที่กำลังอมยิ้มกรุ้มกริ่ม
ปลายเดือนตุลาคม ที่ผ่านมา NASA เผยภาพถ่ายในช่วงคลื่น X-ray และช่วงคลื่นอัลตราไวโอเลตที่เรียกว่า Extreme Ultraviolet (EUV) แสดงให้เห็นรอยดำมืดลักษณะคล้ายกับหน้ากำลังยิ้มบนดวงอาทิตย์ ซึ่งเกิดจากพลาสมาที่มีความหนาแน่นสูงและมีอุณหภูมิต่ำกว่าบริเวณรอบๆ นักดาราศาสตร์เรียกบริเวณนี้ว่า หลุมโคโรนา (Coronal hole)
หลุมโคโรนา ยังเป็นบริเวณที่ทำให้เกิดลมสุริยะความเร็วสูงกว่าปกติถึง 2 เท่า เนื่องจากมีเส้นสนามแม่เหล็กพุ่งเข้าและออกไปไกลมากๆ ส่งผลให้พลาสมาเคลื่อนที่ตามแนวเส้นสนามแม่เหล็ก และเคลื่อนตัวออกจากชั้นบรรยากาศของดวงอาทิตน์ด้วยความเร็วสูง เกิดเป็นลมสุริยะที่รุนแรงพัดออกสู่อวกาศ ด้วยความเร็วสูงกว่า 800 กิโลเมตรต่อวินาที
สำหรับภาพดวงอาทิตย์ยิ้มอรุ่มเจ๊าะนี้ ถ่ายโดยยาน Solar Dynamics Observatory ของ NASA ที่ถูกส่งออกสู่อวกาศเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2010 มีภารกิจคือศึกษาโครงสร้างภายใน ชั้นบรรยากาศ สนามแม่เหล็ก การปลดปล่อยพลังงานของดวงอาทิตย์ และเฝ้าติดตามการเปลี่ยนแปลงของดวงอาทิตย์ ที่อาจส่งผลต่อสภาพอวกาศ (Space Weather) และดาวเทียมที่โคจรรอบโลก
หลังจากภาพนี้ได้เผยแพร่ออกไป ก็มีผู้ให้ความสนใจแสดงความคิดเห็น และเปรียบเทียบดวงอาทิตย์เป็นสิ่งต่างๆมากมาย เช่น ฟักทองในวันฮาโลวีน หัวสิงโต แม้กระทั่งตัวละครมิสเตอร์ สเตย์-พัฟ มาร์ชเมลโล่ แมน ในภาพยนต์ชื่อดัง The Ghostbusters ส่วนชาวไทยหลายคน เมื่อเห็นก็คงอดนึกในใจไม่ได้ว่า “นี่มันกำลังยิ้มอรุ่มเจ๊าะชัดๆ !”
อย่างไรก็ตาม ลักษณะรอยดำมืดบนดวงอาทิตย์จะเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ อาจมีจำนวนและขนาดมากขึ้นหรือน้อยลงตามวัฏจักรของดวงอาทิตย์ สิ่งที่เกิดขึ้นนี้จะเป็นข้อมูลทางวิทยาศาสตร์สำคัญ ที่ช่วยให้นักดาราศาสตร์ทำนายพฤติกรรมของดวงอาทิตย์ การปลดปล่อยลมสุริยะ ผลกระทบต่อดาวเทียม และปรากฏการณ์แสงออโรราบริเวณพื้นที่ใกล้ขั้วโลก
เรียบเรียง : เจษฎา กีรติภารัตน์ – เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.
ร่วมแสดงความคิดเห็น