72447

21 มิถุนายน นี้ “วันครีษมายัน” เวลากลางวันยาวที่สุดในรอบปี

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผย 21 มิถุนายน 2566 นี้ “วันครีษมายัน” ช่วงเวลากลางวันยาวที่สุดในรอบปี ดวงอาทิตย์จะขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงไปทางเหนือมากที่สุด และตกทางทิศตะวันตกเฉียงไปทางเหนือมากที่สุด นับเป็นวันที่ประเทศทางซีกโลกเหนือเข้าสู่ฤดูร้อน ส่วนประเทศทางซีกโลกใต้เข้าสู่ฤดูหนาว นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. เปิดเผยว่า ในปี 2566 “วันครีษมายัน” (ครีด-สะ-มา-ยัน) (Summer Solstice) จะตรงกับวันที่  21 มิถุนายน 2566 เป็นวันที่ช่วงเวลากลางวันยาวที่สุด และช่วงเวลากลางคืนสั้นที่สุดของปี คำว่า “Solstice” เป็นภาษาอินโดยูโรเปียน Stice หมายถึง สถิต หรือ หยุด ดังนั้น Summer Solstice หมายถึงวันที่ดวงอาทิตย์โคจรไปถึงจุดหยุด หรือจุดสุดทางเหนือ แต่ละวันดวงอาทิตย์จะปรากฏในตำแหน่งต่างกัน เปลี่ยนตำแหน่งไปประมาณวันละ 1 องศา ตั้งแต่เดือนมีนาคม ดวงอาทิตย์เคลื่อนที่ไปทางเหนือเรื่อย ๆ […]

ชวนดูพาเหรดดาว 7 ดวง ส่งท้ายปีเก่า-ต้อนรับปีใหม่

31 ธันวาคม 2565 สดร. ชวนส่งท้ายปีเก่า-ต้อนรับปีใหม่ กับพาเหรดดาวเคราะห์ 7 ดวง พร้อมดูดาวข้ามปี สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ชวนชมพาเหรดดาวเคราะห์ 7 ดวง ดาวพุธ ดาวศุกร์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ปรากฏเรียงกันเหนือท้องฟ้า เคียงดวงจันทร์ และร่วมส่งท้ายปีเก่า นับถอยหลังเริ่มศักราชใหม่กับ “ดูดาวข้ามปี” พบกันที่ 4 จุดสังเกตการณ์หลัก ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่ และหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ นครราชสีมา ฉะเชิงเทรา และสงขลา นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการ ศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. กล่าวว่าช่วงหัวค่ำของวันที่ 31 ธันวาคม 2565 ดาวเคราะห์ทั้ง 7 […]

22 ธันวาคมนี้ “วันเหมายัน” หรือตะวันอ้อมข้าว

22 ธันวาคมนี้ “วันเหมายัน” หรือตะวันอ้อมข้าว เวลากลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยวันที่ 22 ธันวาคม 2565 เป็น “วันเหมายัน” เวลากลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี เป็นวันเข้าสู่ฤดูหนาวในซีกโลกเหนือ และเข้าสู่ฤดูร้อนในซีกโลกใต้ นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. เปิดเผยว่า วันที่ 22 ธันวาคม 2565 เป็นวันเหมายัน (เห-มา-ยัน) (Winter Solstice) วันที่ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด และตกทางทิศตะวันตกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด ส่งผลให้ช่วงเวลากลางวันสั้นที่สุดและกลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี หรือที่คนไทยเรียกว่า “ตะวันอ้อมข้าว” ในแต่ละวันดวงอาทิตย์จะปรากฏอยู่ตำแหน่งที่แตกต่างกัน เปลี่ยนตำแหน่งไปประมาณวันละ 1 องศา ตั้งแต่เดือนกันยายนเป็นต้นมา ดวงอาทิตย์ค่อยๆ เคลื่อนที่จากจุดตั้งฉากกับเส้นศูนย์สูตรของโลกลงมาทางใต้ สังเกตได้จากท้องฟ้าในช่วงนี้จะมืดเร็วขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งดวงอาทิตย์เคลื่อนมา ณ ตำแหน่งเฉียงไปทางทิศใต้มากที่สุดในวันเหมายันของแต่ละปี วันดังกล่าวจึงมีเวลากลางวันที่สั้นที่สุด และเวลากลางคืนยาวนานที่สุด สำหรับวันเหมายันในปี 2565 ดวงอาทิตย์จะขึ้นเวลาประมาณ 06:36 […]

22 ธันวาคมนี้ กลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี

22 ธันวาคมนี้ “วันเหมายัน” หรือตะวันอ้อมข้าว เวลากลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยวันที่ 22 ธันวาคม 2565 เป็น “วันเหมายัน” เวลากลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี เป็นวันเข้าสู่ฤดูหนาวในซีกโลกเหนือ และเข้าสู่ฤดูร้อนในซีกโลกใต้ นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. เปิดเผยว่า วันที่ 22 ธันวาคม 2565 เป็นวันเหมายัน (เห-มา-ยัน) (Winter Solstice) วันที่ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด และตกทางทิศตะวันตกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด ส่งผลให้ช่วงเวลากลางวันสั้นที่สุดและกลางคืนยาวนานที่สุดในรอบปี หรือที่คนไทยเรียกว่า “ตะวันอ้อมข้าว” ในแต่ละวันดวงอาทิตย์จะปรากฏอยู่ตำแหน่งที่แตกต่างกัน เปลี่ยนตำแหน่งไปประมาณวันละ 1 องศา ตั้งแต่เดือนกันยายนเป็นต้นมา ดวงอาทิตย์ค่อย ๆ เคลื่อนที่จากจุดตั้งฉากกับเส้นศูนย์สูตรของโลกลงมาทางใต้ สังเกตได้จากท้องฟ้าในช่วงนี้จะมืดเร็วขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งดวงอาทิตย์เคลื่อนมา ณ ตำแหน่งเฉียงไปทางทิศใต้มากที่สุดในวันเหมายันของแต่ละปี วันดังกล่าวจึงมีเวลากลางวันที่สั้นที่สุด และเวลากลางคืนยาวนานที่สุด สำหรับวันเหมายันในปี 2565 […]

23-25 ธ.ค. นี้ สดร. ชวนเปิดประสบการณ์ Night at the Museum

23-25 ธ.ค. นี้ สดร. ชวนเปิดประสบการณ์ Night at the Museum ชมนิทรรศการและท้องฟ้าจำลองยามค่ำคืน สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ชวนเที่ยวนิทรรศการและท้องฟ้าจำลองยามค่ำคืน (Night at the Museum) ในธีม “The Secrets of NARIT” เปิดประสบการณ์ใหม่กับหลากหลายกิจกรรมดาราศาสตร์ที่น่าสนใจ ร่วมแต่งตัวธีมสนุก ๆ หลากสไตล์ ปิดท้ายด้วยกิจกรรมดูดาวแบบพิเศษ 23 – 25 ธันวาคม 2565 ณ 4 แหล่งเรียนรู้ดาราศาสตร์ที่ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ.แม่ริม จ. เชียงใหม่ หอดูดาวภูมิภาคสำหรับประชาชน นครราชสีมา ฉะเชิงเทรา และสงขลา สดร. จัดกิจกรรม Night at the Museum เปิดนิทรรศการ […]

ลงนามถวายพระพร สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา

ลงนามถวายพระพร สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา เมื่อวันศุกร์ที่ 16 ธันวาคม พ.ศ.2565 ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม พร้อมด้วย ศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์พงษ์รักษ์ ศรีบัณฑิตมงคล อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณะผู้บริหารกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ลงนามถวายพระพรสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ให้ทรงหายจากพระอาการประชวรในเร็ววัน ณ ชั้น 1 อาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ โรพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย

ชาวไทยแห่ชม “ฝนดาวตกเจมินิดส์”

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยบรรยากาศชมฝนดาวตกเจมินิดส์ คืน 14 ธันวาคม 2565 ชาวไทยสนใจติดตามชมฝนดาวตกกันคึกคัก โดยเฉพาะเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด บริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยลาน ประชาชนนับพันร่วมนอนนับดาวตก ท่ามกลางอากาศหนาวเย็น เริ่มเห็นตั้งแต่สองทุ่ม ด้านหอดูดาวภูมิภาคโคราช ฉะเชิงเทรา คนแน่นขนัดเช่นกัน สำหรับกิจกรรม “โต้ลมห่มหนาว นอนนับฝนดาวตกเจมินิดส์” คืนวันที่ 14 ธันวาคม 2565ณ อ่างเก็บน้ำห้วยลาน ต. ออนใต้ อ. สันกำแพง จ. เชียงใหม่ หนึ่งในเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในประเทศไทยจัดโดยชุมชนออนใต้ มีประชาชนทยอยร่วมปักหลักรอชมฝนดาวตกเจมินิดส์ตั้งแต่หัวค่ำ ท่ามกลางอากาศเย็นสบาย ดาวตกดวงแรกปรากฏให้เห็นในเวลา 20:08 น. จากนั้นมีดาวตกปรากฏให้เห็นเป็นระยะสดร. ร่วมจัดกิจกรรมดาราศาสตร์ในพื้นที่ดังกล่าว ตั้งกล้องโทรทรรศน์ชนิดต่าง ๆ ให้ประชาชนส่องวัตถุท้องฟ้าที่น่าสนใจ อาทิ ดาวอังคาร ดาวเสาร์ ดาวพฤหัสบดี เนบิวลานายพราน กระจุกดาวคู่ เป็นต้น พร้อมบรรยายการดูดาวเบื้องต้น ด้านกิจกรรมชมปรากฏการณ์ฝนดาวตกเจมินิดส์ […]

คืน 14 ธันวาคมนี้ ชวนชม “ฝนดาวตกเจมินิดส์”

คืน 14 ธันวาคมนี้ ชวนชม “ฝนดาวตกเจมินิดส์” พร้อมปักหมุด 3 จุดหลักชมดาวกับ สดร. สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยคืน 14 ธันวาคม 2565 มีปรากฏการณ์ “ฝนดาวตกเจมินิดส์” เริ่มสังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 20:00 น. เป็นต้นไป อัตราการตกสูงสุด 150 ดวงต่อชั่วโมง ชมได้ด้วยตาเปล่าทุกภูมิภาคทั่วไทยในพื้นที่มืดสนิท เตรียมจัดสังเกตการณ์ในเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด ณ อ่างเก็บน้ำห้วยลาน อ. สันกำแพง จ. เชียงใหม่ และหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา นครราชสีมา และฉะเชิงเทรา นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. เปิดเผยว่า ระหว่างวันที่ 4-20 ธันวาคมของทุกปี เป็นช่วงที่เกิดปรากฏการณ์ “ฝนดาวตกเจมินิดส์” หรือฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ มีศูนย์กลางกระจายอยู่บริเวณกลุ่มดาวคนคู่ […]

พิธีเปิดนิทรรศการ Koyori Project 2022

เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2565 ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เป็นประธานในพิธีเปิดนิทรรศการ Koyori Project 2022 ในงานเทศกาลงานออกแบบเชียงใหม่ (Chiang Mai Design) ภายใต้โครงการ “การยกระดับผลิตภัณฑ์หัตถกรรมชุมชนในภาคเหนือตอนบนด้วยนวัตกรรมสร้างสรรค์และทุนทางวัฒนธรรมและทรัพยากรท้องถิ่นสู่การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและการเพิ่มประสิทธิภาพห่วงโซ่มูลค่าของผลิตภัณฑ์ ปีที่ 2” โดยมี นายนิรัตน์ พงษ์สิทธิถาวร ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ กล่าวต้อนรับ ท่านสมาชิกวุฒิสภา ศิลปินแห่งชาติและกวีซีไรต์ อาจารย์เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ได้ให้เกียรติร่ายบทกวี ในพิธีเปิด โดยผศ.ดร.จัตตุฤทธิ์ ทองปรอน รักษาการแทนอธิการบดี มทร.ล้านนา คณาจารย์และนักศึกษาคณะศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมศาสตร์ดำเนินการร่วมกับสมาคมวัฒนหัตถศิลป์ล้านนา จัดนิทรรศการ Koyori Project 2022 ในส่วนกิจกรรมของโครงการ “การยกระดับผลิตภัณฑ์หัตถกรรมชุมชนในภาคเหนือตอนบนด้วยนวัตกรรมสร้างสรรค์และทุนทางวัฒนธรรมและทรัพยากรท้องถิ่นสู่การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและการเพิ่มประสิทธิภาพห่วงโซ่มูลค่าของผลิตภัณฑ์ ปีที่ 2” โดยมีวัตถุประสงค์หลัก คือเพื่อพัฒนาทักษะ องค์ความรู้ และเสริมสร้างศักยภาพของบุคลากรและผู้ประกอบการหัตถกรรมพื้นเมือง ในเขตภาคเหนือตอนบนให้มีความคิดสร้างสรรค์ สามารถพัฒนาสินค้าหรือผลิตภัณฑ์หัตถกรรมพื้นเมืองที่มีความแตกต่าง และโดดเด่นที่ตรงกับความต้องการของตลาด ในยุค New […]

4 อีเวนท์ดาราศาสตร์ยิ่งใหญ่ส่งท้ายปี

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เตรียมจัดเต็ม 4 อีเวนท์ใหญ่ส่งท้ายปี 2565 ชวนชมปรากฏการณ์สำคัญและร่วมกิจกรรมดาราศาสตร์อัดแน่นทุกสัปดาห์ตลอดเดือนธันวาคมนี้  1 ธ.ค. – ดาวอังคารใกล้โลก / 14 ธ.ค. – ฝนดาวตกเจมินิดส์ / 23-25 ธ.ค. – Night at the Museum และ 31 ธ.ค. – ชมพาเหรดดาวเคราะห์ พร้อมเคาท์ดาวน์ ดูดาวข้ามปีกับ NARIT พบกันที่ 4 จุดสังเกตการณ์หลัก ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่ และหอดูดาวภูมิภาค นครราชสีมา ฉะเชิงเทรา และสงขลา  นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ เปิดเผยว่า ตลอดเดือนธันวาคมนี้ สดร. เตรียมจัดเต็ม 4 […]

1 ธันวาคม ชวนจับตา “ดาวอังคารใกล้โลกที่สุด” 

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ชวนจับตา “ดาวอังคารใกล้โลก” 1 ธันวาคม 2565  ปรากฏสีส้มแดงสว่างเด่นชัดตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า เตรียมจัดส่องพื้นผิวและขั้วน้ำแข็งดาวอังคารผ่านกล้องโทรทรรศน์ 4 แห่งที่ เชียงใหม่ นครราชสีมา ฉะเชิงเทรา สงขลา ฟรี! ไม่มีค่าใช้จ่าย หรือรับชมถ่ายทอดสดปรากฏการณ์ผ่านทาง https://www.facebook.com/NARITpage  นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. เปิดเผยว่า ในวันที่ 1 ธันวาคม 2565 ดาวอังคารจะโคจรมาอยู่ในตำแหน่งใกล้โลกที่สุด ห่างจากโลกประมาณ 81.5 ล้านกิโลเมตร จากนั้นจะโคจรมาอยู่ในตำแหน่งตรงข้ามดวงอาทิตย์ ในวันที่ 8 ธันวาคม 2565 (ดวงอาทิตย์ โลก และดาวอังคารจะเรียงตัวอยู่ในเส้นเดียวกัน) ในช่วงดังกล่าว หลังจากดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าดาวอังคารจะปรากฏสว่างมากทางทิศตะวันออก มีสีส้มแดง และสว่างเด่นชัดอยู่บนท้องฟ้าตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า หากชมผ่านกล้องโทรทรรศน์ขนาด 10 นิ้ว กำลังขยายตั้งแต่ 100 เท่าขึ้นไป จะสามารถมองเห็นรายละเอียดของพื้นผิว […]

สัญญาณเมเซอร์แรกของกล้องโทรทรรศน์วิทยุแห่งชาติ

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยทีมวิศวกรศูนย์ปฏิบัติการดาราศาสตร์วิทยุ และนักวิจัยสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ร่วมกันทดสอบระบบการทำงานกล้องโทรทรรศน์วิทยุแห่งชาติในโหมดสังเกตการณ์สเปกตรัม และประสบความสำเร็จในการรับสัญญาณแรกของ “เมเซอร์” จากบริเวณก่อกำเนิดดาวฤกษ์มวลมาก Westerhout 49 North (W49N) ด้วยอุปกรณ์รับสัญญาณคลื่นความถี่วิทยุย่านแอล (L-band) เมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2565 ที่ผ่านมา หลังจากก่อนหน้านี้รับสัญญาณจากทางช้างเผือกและพัลซาร์ได้สำเร็จ เมเซอร์ (MASER: Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation) คือ ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ พบในวัตถุอวกาศ เช่น แก๊สรอบดาวหาง ชั้นบรรยากาศดาวฤกษ์ กลุ่มแก๊สก่อกำเนิดดาวฤกษ์ ฯลฯ เกิดจากอนุภาคหรือโมเลกุลถูกกระตุ้น (excited state) ทำให้ปลดปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความเข้มสูงออกมาพร้อม ๆ กันและเหนี่ยวนำให้อนุภาคอื่นเกิดปฏิกิริยาต่อเนื่องเป็นลูกโซ่ ถ้าผลลัพธ์ออกมาเป็นคลื่นแสงที่ตามองเห็น เรียกว่า Laser (Light Amplification by Stimulated Emission […]

1 2 3