(มีคลิป) เตียวขึ้นดอยสุเทพ

เล่าขาน “ประเพณีเดินขึ้นดอยสุเทพ”  ไหว้สาป๋ารมีพระบรมธาตุดอยสุเทพ

ประเพณีอันทรงคุณค่าของชาวล้านนา “ประเพณีเตียวขึ้นดอย” ไหว้สาป๋ารมีพระบรมธาตุดอยสุเทพ สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองเชียงใหม่ สำหรับปี 2565 สืบสานประเพณีในวันเสาร์ที่ 14 พ.ค. 65
(กำหนดการ งานประเพณีเตียวขึ้นดอย 2565 https://www.chiangmainews.co.th/page/page/archives/2011106 )

ประเพณีการเดินขึ้นดอยสุเทพจะจัดกันทุกปี ในคืนก่อนวันวิสาขบูชา ซึ่งจะเป็นวันก่อน วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 เป็นธรรมเนียมของคนที่อยู่เชียงใหม่ โดยลูกหลานชาวเชียงใหม่ จะมาร่วมกันเดินขึ้นไปนมัสการพระธาตุดอยสุเทพ โดยจะมีขบวนพระภิกษุสงฆ์ และขบวนของคณะต่างๆ ทั้งตัวแทนหมู่บ้าน บริษัทห้างร้าน องค์กรต่าง ฯลฯ เดินนำขึ้นไป เริ่มเดินกันตั้งแต่ตอนเย็น จุดเริ่มต้นคือ หน้ามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เดินผ่านหน้าสวนสัตว์เชียงใหม่ และผ่าน อนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย ผู้สร้างวัดพระธาตุดอยสุเทพ เป็นที่สักการะยิ่งของชาวเชียงใหม่ จะมีเริ่มกราบไหว้ครูบาศรีวิชัยกันก่อน และเดินไปตามถนนไปเรื่อยๆ ตามเนินเขาจนถึงวัดพระธาตุดอยสุเทพ แต่กว่าจะถึงก็ใช้เวลานานพอสมควรเลยทีเดียว

บรรยากาศในงานจะมีขบวนแห่น้ำสำหรับสรงพระธาตุ โดยมีพระสงฆ์ สามเณร และพุทธศาสนิกชนจากชุมชนต่างๆ รวมถึงนักท่องเที่ยวจากต่างถิ่น มาร่วมกันเดินเท้าขึ้นดอยสุเทพ เป็นระยะทางกว่า 11 กิโลเมตร เพื่อไปกราบสักการะพระบรมธาตุ ซึ่งตลอดเส้นทางเดิน จะมีผู้ใจบุญคอยแจกอาหาร ขนม และน้ำดื่มให้กับคนที่เดินขึ้นดอยด้วย

ในการสักการะพระธาตุนั้น ควรเตรียมข้าวตอก ดอกไม้ ธูปเทียนแล้วเดินเวียนขวา 3 รอบ พร้อมกล่าวคำนมัสการพระธาตุ โดยตั้งจิตอธิษฐานขอให้สมหวังในสิ่งที่ปรารถนา และควรไหว้พระธาตุให้ครบทั้ง 4 ทิศ ซึ่งให้อานิสงส์ที่ต่างกัน คือ ทิศเหนือขอให้มีปัญญาดุจพระจันทร์เพ็ญ ทิศใต้ ขอให้ได้เป็นพระภิกษุสงฆ์ได้บวชในบวรพุทธศาสนา ทิศตะวันออกขอให้ได้ขึ้นสวรรค์ ทิศตะวันตกเป็นการเคารพบูชาสูงสุดต่อพระธาตุ

ลักษณะการเดินทางจะเดินขึ้น เมื่อก่อนจะเดินด้วยเท้า ถือประทีป ธูปเทียน เป็นริ้วขบวนประกอบด้วย พระสงฆ์เดินนำหน้าสวดมนต์ และประชาชนเดินตามหลัง และเดินทางขึ้นไปนมัสการวัดพระธาตุดอยสุเทพหลังจากนั้นก็บำเพ็ญศีลวิปัสสนา ทำบุญตักบาตรในเช้าวันรุ่งขึ้น แล้วจึงเดินทางกลับ จึงถือว่าได้อานิสงส์แรง หรือได้ทำบุญมากนั่นเอง

คนที่เดินขึ้นดอยไม่จำกัดอายุ เราจะสังเกตได้จากคนแก่เดินถือไม้เท้าค่อยๆ เดินขึ้นไป เด็กวัยรุ่นจับกลุ่มเดินหยอกล้อกันไป กลุ่มของเพื่อนพ้อง บางทีก็เป็นกลุ่มใหญ่ บางทีก็เป็นกลุ่มขนาดเล็กๆ บางกลุ่มเหนื่อยนักก็นั่งพักสองข้างทาง ช่วงนี้เขาไม่อนุญาตให้ขับรถขึ้นไป ระยะทางของคนเดินก็ทิ้งกันเป็นช่วงๆ น่าอิจฉาคนที่เป็นคู่รักใหม่ๆ ที่เดินจูงมือกันขึ้นไป ยิ่งมองแล้วก็แอบอมยิ้มไม่ได้ บางครั้งเราก็เจอเพื่อนโดยบังเอิญ ความสุขแบบนี้จะหาได้จากไหน

ระหว่างทางก็จะมีการแสดงการละเล่นต่างๆ ที่มีคนนำมาจัด เช่น จุดที่มีการร้องเพลงเหนือ การเล่นกลองสะบัดชัย การเล่นสะล้อ ซอซึง ข้างทางตามจุดต่างๆ ก็จะมีคนนำของขึ้นไปขาย ส่วนมากก็เป็นพวกน้ำดื่ม แก้กระหาย หรือถ้าหิวก็มีของกินขายเหมือนกัน แต่บางจุดเขาก็ไม่ได้ขาย แต่จะเป็นของที่เขานำมาแจกเพื่อร่วมทำบุญกับเรา มีทั้งข้าว และน้ำ เป็นของที่องค์กร สถานศึกษา ร้านค้า ห้างร้าน บริษัท หรือ ชาวบ้านนำมาแจกกัน

การเดินขึ้นดอยสุเทพค่อนข้างเหนื่อยแต่เมื่อเทียบกับความสุขที่เราได้รับ แสงพระอาทิตย์ในยามเช้าที่ไม่ได้มีแค่เราเท่านั้นมันก็เป็นอีกอารมณ์หนึ่ง ที่น่าจดจำเหลือเกิน ตอนขึ้นดอยสุเทพเราเดินขึ้นแต่ตอนขาลง เราคงเดินลงไม่ไหวจึงอาศัยรถแดงลงมา

ปีนี้จัดแบบ New Normal * หลังจากงดจัดงานมาหลายปีเนื่องจากสถานการณ์โควิด-19