ประเพณีตักน้ำทิพย์ดอยขะม้อ

วันที่ 17 พฤษภาคม 2559 ว่าที่ร้อยตรีณรงค์ โรจนโสทร ปลัดจังหวัดลำพูน เป็นประธานเปิดงานประเพณีตักน้ำทิพย์ดอยขะม้อ ประจำปี 2559 ณ สำนักสงฆ์ (ดอยขะม้อ-บ่อน้ำทิพย์) หมู่ที่ 12 ตำบลมะเขือแจ้ อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน เพื่อเป็นการอนุรักษ์และสืบสานประเพณีโบราณให้คงอยู่สืบไป สำหรับพิธีการตักน้ำทิพย์บนยอดดอย ตามธรรมเนียมพื้นเมือง จะตักวันขึ้น 12 ค่ำ เดือน ก่อนวันสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัย 3 วัน ปีนี้ตรงกับเวลาเช้ามืดของวันที่ 17 พฤษภาคม 2559 พราหมณ์ได้ลงตักน้ำทิพย์ใส่คนโทขึ้นเสลี่ยงแบกหามลงมา บริเวณลานผาลาดซึ่งมีคณะที่คอยรอรับน้ำทิพย์อยู่เชิงบันไดนาค โดย นายวัฒนา จันทนุปาน นายกเทศมนตรีตำบลมะเขือแจ้ อัญเชิญคนโทน้ำทิพย์มอบให้กับ นายธนพงษ์ นิลยกานนท์ นายอำเภอเมืองลำพูน และว่าที่ร้อยตรีวัชระ กันแจ่ม รองนายกเทศมนตรีตำบลบ้านกลาง อัญเชิญคนโทน้ำมอบให้กับ นายณรงค์ ธรรมจารี ประธานหอการค้าจังหวัดลำพูน อันเชิญตามทางปูลาดจากเชิงบันไดนาค สาธุชนนุ่งขาวห่มขาวตั้งแถวโปรยข้าวตอกดอกไม้ตลอดสองข้างทางเดิน จากนั้นนายกำธร เนตรผาบ รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูนรับมอบคนโทน้ำต่อจากนายอำเภอเมืองลำพูน และนายไพฑูรย์ รัตน์เลิศลบ วัฒนธรรมจังหวัดลำพูน รับคนโทน้ำต่อจากประธานหอการค้าจังหวัดลำพูน อัญเชิญน้ำทิพย์มาจนถึงปรัมพิธีแล้วนำน้ำทิพย์ตั้งบนโต๊ะหมู่ที่เตรียมไว้ในมณฑลพิธี

จากนั้นปลัดจังหวัดลำพูนประธานในพิธีเดินไปอัญเชิญน้ำทิพย์คนโททองและคนโทเงินเทลงรวมกันในคนโทประจำจังหวัดลำพูน เสร็จแล้วนำขึ้นประดิษฐานบนบุษบก พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา ประกอบพิธีเจริญพระพุทธมนต์ ทั้งนี้จะตั้งประดิษฐานน้ำทิพย์ไว้เป็นเวลาสามวันสามคืนเป็นเวลา 3 วัน 3 คืน เพื่อให้สาธุชนได้เข้ามาสักการะ ระหว่างวันที่ 17 – 19 พฤษภาคม 2559
ในส่วนกิจกรรมภาคบ่าย มีการแสดงซอพื้นเมือง,การแข่งขันบั้งไฟลูกหนู,การแข่งขันบั้งไฟเมตร,การแข่งขันบั้งไฟหมื่น, กิจกรรมปฏิบัติธรรมผู้สูงอายุเฉลิมพระเกียรติ,ส่วนภาคกลางคืนพบกับ กาดหมั้วครัวแลงบุญขันโตกสมโภชน้ำทิพย์ ,การแสดงดนตรีของศิลปินพื้นบ้านล้านนา,ลิเก,การประกวดร้องเพลงลูกทุ่งล้านนากลุ่มพัฒนาสตรีแม่บ้านและอสม. ในวันที่ 20 พฤษภาคม 2559 เวลา 10.30 น. ขบวนอัญเชิญน้ำทิพย์เคลื่อนไปที่สนามกีฬากลางองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน สมทบกับขบวนแห่น้ำสรงพระราชทาน เพื่อนำไปประกอบพิธีสรงน้ำพระบรมธาตุหริภุญชัยต่อไป

ประเพณีตักน้ำทิพย์ดอยขะม้อ เป็นประเพณีมีมาตั้งแต่โบราณ คนโบราณมีความเคารพนับถือในพระบรมธาตุหริภุญชัยเป็นอย่างยิ่ง ปกติคนทั่วไปจะนำน้ำขมิ้นส้มป่อย ทำพิธีสรงน้ำ แต่น้ำที่เป็นน้ำพิเศษและมหัศจรรย์ คือ น้ำที่อยู่บนยอดเขาสูง ได้แก่ ยอดดอยขะม้อ ตำบลมะเขือแจ้ อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน คนโบราณสมัยนั้นคิดว่าเป็นน้ำจากเทวดา ซึ่งจะนำมาสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัย ดังนั้น งานประเพณีตักน้ำทิพย์ดอยขะม้อ จึงคู่กับงานสรงน้ำพระธาตุหริภุญชัยตลอดมา บ่อน้ำทิพย์ดอยขะม้อเป็นบ่อน้ำติด 1 ใน 7 ของบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งจะมีการอัญเชิญไปเป็นน้ำพุทธมนต์จัดพิธีมุรธาภิเษกครองราชย์ของพระมหากษัตริย์ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ปี 2453 ตลอดมาจนถึงรัชกาลที่ 9 อันเป็นความสำคัญของน้ำทิพย์ดอยขะม้อ ตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน