(มีคลิป) วัตถุโบราณ รูปปั้นพญานาคทางขึ้นอุโบสถ วัดภูมินทร์แตกหัก อธิบดีกรมศิลปากร แจงจะเดินทางมาสำรวจตรวจสอบความเสียหายด้วยตนเอง

เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2563 เวลา 17.30 น. ได้รับรายงานจาก พระครูปลัดอุทัย อคฺคปญฺโญ รักษาการณ์ เจ้าอาวาสวัดภูมินทร์ ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดน่าน แจ้งว่าโบราณวัตถุ รูปปั้นพญานาค ที่อยู่บริเวณทางขึ้นอุโบสถทรงจตุรมุขด้านทิศตะวันออก ด้านขวาของโบราณสถาน เกิดแตกหักพังลงมาได้รับความเสียหายเป็นปากของรูปปั้นพญานาคด้านล่างแตกหักพังลงมา

โดยอุโบสถทรงจัตุรมุขวัดภูมินทร์แห่งนี้ เป็นอุโบสถทรงจตุรมุขแห่งแรกในประเทศไทย  สำหรับวัดภูมินทร์ เดิมชื่อว่าวัด “พรหมมินทร์” สร้างใน พ.ศ. 2139 โดยพระเจ้าเจตบุตรพรหมมินทร์ เจ้าผู้ครองนครน่าน มีความโดดเด่นกว่าวัดอื่นๆ ตรงที่เป็นวัดทรงจตุรมุขที่เป็นทั้งอุโบสถ วิหาร และเจดีย์ประธานในอาคารเดียวกัน ซึ่งกรมศิลปากรสันนิษฐานว่าเป็นอุโบสถทรงจตุรมุขแห่งแรกในประเทศไทย

อุโบสถทรงจตุรมุขนี้ จะเห็นนาค 2 ตัวเอาหลังหนุนบันไดไว้ตามความเชื่อเกี่ยวกับนาคในพระพุทธศาสนาว่า “เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ พระองค์ได้เสด็จผ่านบันไดแก้วที่เทวดาเนรมิตขึ้น และมีพญานาค 2 ตัวหนุนหลังเอาไว้” โครงสร้างของหลังคาถูกค้ำด้วยเสาไม้สัก 12 ต้น ลงรักปิดทองเคลือบเงาเป็นรูปดอกไม้ และช้าง ใจกลางพระอุโบสถ ประดิษฐานพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัย 4 องค์ ประทับนั่งบนฐานชุกชี ปางมารวิชัย ซึ่งพระกรรณ(หู) และพระนาสิก (จมูก) ของพระพุทธรูปได้รับอิทธิพลจากศิลปะลาว หันพระพักตร์ออกไปสู่ประตูทั้งสี่ทิศ หันเบื้องพระปฤษฏางค์(หลัง) ของแต่ละองค์เข้าหากันที่ตรงกลางของพระอุโบสถ

วัดดภูมินทร์ได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ในสมัยเจ้าอนันตวรฤทธิเดช เจ้าผู้ครองนครน่าน เมื่อ พ.ศ.2410 ใช้เวลาบูรณะรวม 7 ปี สันนิษฐานว่าการบูรณะครั้งนี้ได้ทรงมีรับสั่งให้วาดภาพจิตรกรรมฝาผนัง ภายในพระอุโบสถจตุรมุข ซึ่งรวมทั้งภาพที่มีชื่อเสียง ปู่ม่านย่าม่าน หรือ กระซิบรักบันลือโลกของ หนานบัวผัน โดยทางกรมศิลปากรจะได้ทำการเข้าตรวจสอบความเสียหายดั่งกล่าว ในวันที่ 24 ธันวาคม 2563 โดยอธิบดีกรมศิลปากรแจ้งว่า จะเดินทางมาสำรวจตรวจสอบความเสียหายด้วยตนเอง