กองกำลังผาเมือง ชวนเที่ยวฐานปฏิบัติการห้วยโก๋น อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน

อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน เป็นอำเภอหนึ่งที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ เนื่องจากเมื่อ 50 ปีก่อน เคยเป็นฐานปฏิบัติการของ กองพันทหารราบที่ 3 สมรภูมิการสู้รบในอดีต ระหว่างทหารไทยกับกลุ่มผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2514 สนามเพลาะและแนวกับระเบิด เป็น สิ่งที่หลงเหลือจากการต่อสู้ จนทำให้เกิดความสูญเสียทหารไทยผู้กล้า จำนวน 17 นาย (นายทหารสัญญาบัตร 2 นาย, นายทหารประทวน 4 นาย, ทหารกองประจำการ 11 นาย) และมีทหารบาดเจ็บอีก 31 นาย ส่วนผู้ก่อการร้าย เสียชีวิตไม่ต่ำกว่า 30 คน และได้รับบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก การต่อสู้ในครั้งนั้น ฝ่ายทหารไทยสามารถรักษาฐานปฏิบัติการแห่งนี้ไว้ได้

ในปี 2538 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในขณะนั้น ทรงเล็งเห็นความสำคัญเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ การสู้รบในยุทธภูมิห้วยโก๋น ได้เสด็จฐานปฏิบัติการบ้านห้วยโก๋นเก่า พร้อมทรงนำคณะอาจารย์และนักเรียนนายร้อยชั้นปีที่ 4 ของโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า เยี่ยมชมและศึกษาบทเรียนจากการรบ ซึ่งต่อมากองพลทหารม้าที่ 1 กองกำลังผาเมือง และหน่วยทหารในพื้นที่จังหวัดน่าน ได้ปรับปรุงฐานปฏิบัติการบ้านห้วยโก๋นเก่า เป็นพิพิธภัณฑ์ทหารกลางแจ้ง กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางทหาร เพื่อเป็นกรณีศึกษาบทเรียนจากการรบในอดีต และได้เปิดอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2542 โดยมี พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ ผู้บัญชาการทหารบก เป็นประธานในพิธีเปิด

ในปีนี้กองกำลังผาเมือง ได้มีการปรับปรุงฐานปฏิบัติการบ้านห้วยโก๋นเก่า เป็นพิพิธภัณฑ์ทหารกลางแจ้งที่มีชีวิตอีกครั้ง โดยได้นำกำลังทหารจากกองพันทหารม้าที่ 10 กองพันทหารม้าที่ 15 กรมทหารม้าที่ 2 และหน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 32 ปรับปรุงอนุสรณ์สถาน 17 ทหารกล้า (ฐานปฏิบัติการห้วยโก๋น)จังหวัดน่าน เพื่อให้เยาวชนรุ่นใหม่ ใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ข้อมูลทางประวัติ ศาสตร์และการสู้รบในอดีต

กว่า 50 ปี ที่พิพิธภัณฑ์ทหารกลางแจ้ง อนุสรณ์สถาน 17 ทหารกล้า เป็นความภูมิใจของชาวจังหวัดน่าน ตั้งอยู่ บ้านห้วยโก๋น ตำบลห้วยโก๋น อำเภอเฉลิมพระเกียรติ ห่างจากจังหวัดน่าน ระยะทาง 138 กิโลเมตร หากเดินทางโดยรถยนต์ ใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง ระหว่างทางทุกท่านจะได้ชมวิถึชีวิตของชาวบ้าน รับประทานอาหารพื้นเมือง ราคากันเอง พร้อมบรรยากาศสบายๆริมทาง ที่สำคัญได้มาศึกษาเรียนรู้ สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของทหารกล้า ในฐานปฏิบัติการตามพื้นที่แนวชายแดน จังหวัดน่าน แบบวิถีใหม่ New Normal