ชมงานศิลปะสถาปัตยกรรมรูปแบบสิบสองปันนา วัดท่าฟ้าใต้ พะเยา

วัดท่าฟ้าใต้ ตั้งอยู่ หมู่ 11 ถนนเชียงม่วน-พะเยา คลองสระบัว อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา ชาวบ้านท่าฟ้าใต้ ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวไทลื้อที่อพยพมาจากแคว้นสิบสองปันนา มณฑลยูนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน รูปแบบของศิลปะและสถาปัตยกรรมส่วนใหญ่จึงได้รับอิทธิพลมาจากแคว้นสิบสองปันนา
วัดท่าฟ้าใต้ สร้างขึ้นในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2311 โดยครูธรรมเสนา และพ่อเฒ่าแสนอัฐิ ผู้นำชาวไทลื้อซึ่งอพยพมาจากสิบสองปันนา เป็นวัดที่เกิดจากความศรัทธาในพุทธศาสนา สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ วัดสร้างตามรูปแบบศิลปะไทลื้อที่มีความงดงามเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ ลักษณะก่อด้วยอิฐถือปูน หลังคามี 3 ชั้น มุงด้วยแป้นเกล็ด ชั้นที่ 1 เป็นแบบปั้นหยาครอบตัววิหารทั้ง 4 ด้าน ชั้นที่ 2-3 ทรงแบบปราสาทมีหน้าบัน ทางทิศตะวันออกและทิศตะวันตกหน้าบัน เป็นลายเครือเถาแบบไทลื้อที่ประยุกต์ลายมาจากธรรมชาติ มีลายดอกไม้บานอยู่ตรงกลาง ประดับด้วยกระจกเงา โดยเชื่อว่าเป็นสิ่งสะท้อนความชั่วร้ายมิให้มาทำร้ายได้ ใบระกาเป็นไม้สัก แกะสลักเป็นรูปพญานาค เชิงชายฉลุลายน้ำหยด เอกลักษณ์ของไทลื้อ มีหลังคากันสาดรับทั้งสองด้าน ตัววิหารทึบ มีประตูไม่กว้างนัก เป็นบานไม้สักผนังด้านข้างมีหน้าต่างเล็ก ๆ โดยรอบทั้ง 4 ด้าน พอให้อากาศถ่ายเทได้ ชาวไทลื้อนับถือ หงส์ และ ช้าง ซึ่งถือว่าเป็นสัตว์ชั้นสูงมาจากสวรรค์ จึงนำช้างและหงส์มารวมเป็นตัวเดียวกัน ให้ศีรษะเป็นช้าง ตัวเป็นหงส์ แกะด้วยไม้สักทอง เป็นช่อฟ้า “นกหัสดีลิงค์” มีความงดงามแปลกตา เชื่อกันว่าสร้างโดยช่างชาวไทยลื้อที่อพยพมาอยู่ในพื้นที่อำเภอเชียงม่วน เมื่อประมาณ 239 ปีมาแล้ว วัดท่าฟ้าใต้จึงเป็นการหลอมรวมผสมผสานศิลปวัฒนธรรม ก่อเกิดเป็นงานศิลปะที่มีความงดงามเป็นเอกลักษณ์เฉพาะและถือเป็นงานศิลปะอันทรงคุณค่า
ภายในวิหารมีองค์พระประธาน “พระพุทธรูปปางมารวิชัย” แกะสลักจากไม้ประดู่ ซึ่งได้อัญเชิญมาจากแคว้นสิบสองปันนา ประดิษฐานบนฐานชุกชี ทรงสี่เหลี่ยมย่อมุมศิลปะไทลื้อ ประดับด้วยลายปูนปั้นรูปเครือเถา ลงรักปิดทอง ประดับกระจก มีแท่นธรรมาสน์ ลักษณะคล้ายมณฑปหรือปราสาท ฐานสี่เหลี่ยมย่อมุมยี่สิบชั้น ประดับลายปูนปั้นรูปเครือเถาและสัตว์ต่างๆ มีลักษณะเด่น คือ ลวดลายดอกไม้ที่แพรวพราวไปด้วยกระจก ประดับหลากสี ที่บริเวณศาลารอบวัดมีกลุ่มทอผ้าไทลื้อมาสาธิการทอผ้า “ลายน้ำไหล” ซึ่งเป็นเทคนิคที่มีความยุ่งยากซับซ้อน แต่ทำให้เกิดลวดลาย และสีสันที่งดงามแปลกตา และเป็นอัตลักษณ์อันโดดเด่นเฉพาะกลุ่มที่แตกต่างจากผ้าซิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ไทกลุ่มอื่นๆ จำหน่ายผ้าทอไทลื้อสีสันสวยงามให้กับนักท่องเที่ยวอีกด้วย
วัดท่าฟ้าใต้ หมู่ 11 ถ.เชียงม่วน-พะเยา อ.เชียงม่วน จ.พะเยา โทร.054-891513 #วัดท่าฟ้าใต้โบราณสถาน-วิหาร