เจ้าคุณพระศรีศิลป์สุนทรวาที

เกิดวันพุธ ที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2470 เดือน 7 เหนือ แรม 7 ค่ำ พระครูศรีบุญสถิต หรือพระครูปันแก้ว ปุณณวํโส เจ้าอาวาสวัดศรีบุญยืนตั้งชื่อหื้อว่า อินทร์แสง อายุได้ 7 เดือนก็เริ่มอู้ได้ แต่สุขภาพบ่ปอแข็งแรง เพราะเกิดก่อนกำหนด คืออยู่ในท้องแม่เพียง 7 เดือน ณ บ้านหมวดหลิ่งห้าใต้ พ่อหนานติ๊บ แม่เขียว กาหน่อทอง พี่น้องมีดังนี้

1.เจ้าคุณ

2.แม่จันทร์เป็ง วังคำฟู อยู่วังตอง

3.แม่บัวผัน ศรีเลศิลป์ อยู่ปิงห่าง

4.แม่วิไล แสงสุวรรณ อยู่บ้านใต้วัด

5.แม่จันทร์ดี ทาหน่อทอง อยู่กำแพงเพชร

เจ้าคุณพออายุได้ 2 ขวบ ก็ย้ายมาอยู่ที่บ้านใต้วัดศรีบุญยืน พ่อแม่ทำไร่ ทำนา ตีเหล็ก แกะสลัก

การศึกษา

เรียนหนังสือไทยที่โรงเรียนหน้าวัดคือ โรงเรียนบูรณพงศ์รังสฤษฏ์ พระภิกษุไหล ทาหน่อทองเป็นครูสอน ขณะนั้นอายุได้ 6 ขวบ พ.ศ. 2479 ก็ไปเข้าโรงเรียนวัดเหมืองง่าจน พ.ศ. 2481 ก็จบ ป. 4 และได้เป็นศิษย์วัด (ขะโยม) 1พ.ค. 2481 อายุได้ 11 ปี ก็บวชเป็นเณรแล้วไปเรียนหนังสือที่โรงเรียนเมธีฯ วัดพระธาตุเรียนทั้งภาษาไทย – บาลี พ.ศ. 2482 อายุได้ 12 ปี พ่อก็เสียชีวิต พอยามพรรษา (วะสา) นั้นถูกจาวหมู่จับกรอกเหล้าเข้าปาก พระครูศรีบุญสถิต หรือตุ๊ลุงครูบาปันแก้ว ก็ไล่หื้อสึกหมดประมาณ 5 – 6 คน สึกไปได้ 3 วัน ครูบาฯ ก็หื้อกกลับมาบวชแถมคนเดียวไปเรียนหนังสือ โรงเรียนเมธีฯ จบชั้น ม.2 เท่านั้น แต่ก็ได้บาลี – นักธรรมต่อ

พ.ศ. 2484 สอบได้นักธรรมตรี

พ.ศ. 2485 สอบได้นักธรรมโท

พ.ศ. 2486 เปลี่ยนชื่ออินทร์แสง เป็น ศิลป์

พ.ศ. 2487 สอบได้มหาเปรียญ ป.ธ.3  สอบได้ ป.ธ.3 แล้งเปิ้นก็แต่งตั้งหื้อเป็นครูสอนบาลี – นักธรรม

พ.ศ. 2488 สอบได้นักธรรมเอก

พ.ศ. 2489 สอบได้ ป.ธ.4 และทางคณะสงฆ์ก็ส่งไปเรียนต่อที่กรุงเทพฯ พักที่วัดเบญฯ

พ.ศ. 2490 ก็สอบได้ ป.ธ.5 ก็กลับมาอยู่ลำพูนและได้ถูกคณะสงฆ์หื้อไปสอนบาลีที่วัดหนองผำฮิมปิง จบการสอนแล้วก็กลับมาวัดศรีบุญยืน วันที่ 3 เมษายน 2490 ก็ได้อุปสมบท (หรือเป๊กเป็นตุ๊) ได้รับฉายานามว่า “พระมหาศิลป์ สิกขาสโภ” พ.ศ. 2491 ก็ได้รับแต่งตั้งเป็นเลขานุการกรรมการสงฆ์ผู้ช่วยจังหวัดลำพูน ทำงานด้านการสอน – การ

อบรม – วางแผนงาน – งานอบรมศีลธรรม

พ.ศ. 2493 ได้ย้ายไปอยู่วัดพระยืน ซึ่งเป็นวัดเจ้าคณะจังหวัดลำพูน

พ.ศ. 2497 ก็กลับมาอยู่วัดศรีบุญยืน มาสร้างโรงเรียนปริติธรรม โดยตอนเช้าไปสอนภาษาไทยที่โรงเรียนเมธีฯ ตอนบ่ายมาสอนบาลี – นักธรรมที่วัดศรีบุญยืนตลอดมา

พ.ศ. 2498 ลาออกจากการเป็นครู ที่โรงงเรียนเมธีฯ มาสอนเฉพาะที่วัด

พ.ศ. 2497 สอบ ป.ธ.6 ได้

พ.ศ. 2498 สอบ ป.ธ.7 ได้ แล้วก็เริ่มมีชื่อเสียงในด้านเผยแผ่พระธรรม ปาฐกถาธรรม , เขียนบทความ , นิยายองคติธรรมในรูปนวนิยาย

ส่งไปลงหนังสือพิมพ์ อ่านออกอากาศทางวิทยุ วปถ.2 เริมเทสน์ ปาฐกถา ตั้งแต่ พ.ศ. 2493 มาจนถึง พ.ศ. 2506

สถิติงานเขียน
– ประเภทเทศนา 15 เรื่อง
– ประเภทบทความ 82 เรื่อง
– ประเภทบทความธรรมะ 64 เรื่อง

สถิติงานพิมพ์เป็นเล่ม รวมได้ 29,000 เรื่อง

นามปากกา
– อุทุมพร อินทรประภา – ขนิษฐา อินทรประภา
– ศรีเทพ – เหยี่ยวข่าว – ศิษย์ก้นกุฎิ
– บัวแก้ว มาลีพันธ์ – ขนิษฐา – ศิวาพร
– สังฆทาส – พลเทพ – วุชชุมาลี – ศรีหริภุญชัย
– พระมหาศิลป์ สิกขาสโภ – พระศรีศิลป์สุนทรวาที

30 มกราคม 2499 พระครูศรีบุญสถิตย์ หรือครูบาปันแก้ว ก็ได้ถึงแก่มรณภาพ ได้เป็นเจ้าอาวาสวัดศรีบุญยืน มฆมานพ พัฒนาสร้างถนนหนทาง พ.ศ. 2504 สร้างศาลา พัฒนาป่าช้า เพื่อสร้างโรงเรียนประถม พ.ศ. 2503 ฉลองโรงเรียนปริยัติธรรมหลังใหม่ ชั้นล่างมีห้องสมุด ชั้นบนเป็นชั้นเรียน และห้องนอน5 ธันวาคม 2503 (ธันวามหาราช) ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นเจ้าคุณพระศรีศิลป์สุนทรวาทีได้รับขนานนามจากผู้อยู่ต่างจังหวัดว่าเป็น “เพชรลำพูน”

พ.ศ. 2506 เดือนตุลาคม เจ้าคณะจังหวัดวัดพระยืน ได้ถึงแก่มรณภาพ เจ้าอาวาสอำเภอเมืองได้แต่งตั้งให้เจ้าคุณรักษาการเจ้าอาวาสวัดพระยืนอีกหนึ่งตำเแหน่ง (เป็นเจ้าอาวาส 2 วัด)

4 พฤศจิกายน 2506 ไปทอดผ้าป่าที่วัดถ้ำขุนตาน

5 พฤศจิกายน 2506 ก็ไปรักษาที่โรงพยาบาล ที่ตึกสงฆ์ ได้รับการผ่าตัดอยู่โรงงพยาบาลสวนดอก 10 วัน ก็ขอตัวกลับวัด

8 พฤศจิกายน 2506 ไปโรงพยาบาลลำพูน

9 พฤศจิกายน 2506 โรงพยาบาลลำพูนส่งตัวไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลสวนดอก ผ่าตัดเป็นครั้งที่ 2

30 ธันวาคม 2506 เวลา 16.45 น. ก็ถึงแก่มรณภาพ ที่โรงพยาบาลคืนนั้น เป็นวันเดือน 4 เป็ง ฏ้เกิดจันทรุปราคา (กบกินเดือน) ตั้งศพบำเพ็ญกุศลที่วัด

10 เมษายน 2507 พระราชทานเพลิงศพ ณ เดิมวัดพระยืน (ที่ว่าการอำเภอเมืองลำพูนปัจจุบัน) สิริรวมอายุได้ 36 ปี

เรียบเรียงโดยพ่อหนานถวิล สุริยะวงค์