กิจกรรมการท่องเที่ยวในรูปแบบท่องเที่ยววิถีวัฒนธรรมชุมชน เป็นอีกกิจกรรมที่นำเราได้เข้าไปสัมผัสเรียนรู้วิถีวัฒนธรรมของชาวลาหู่ และอาข่า ด้วยความมีเสน่ห์รอยยิ้มมิตรไมตรี ชื่นชมธรรมชาติขุนเขาผืนป่าอากาศอันบริสุทธิ์ ลิ้มลองอาหารพื้นบ้านและเรียนรู้งานหัตถกรรมภูมิปัญญาท้องถิ่นกันที่ “โฮมเสตย์บ้านป่าเกี๊ยะ”
โฮมสเตย์บ้านป่าเกี๊ยะ ตั้งอยู่หมู่ที่ 18 ตำบลท่าก๊อ อำเภอแม่สวย จังหวัดเชียงราย หมู่บ้านที่โอบล้อมด้วยผืนป่าใหญ่และขุนเขา ประชากรประกอบด้วยชาติพันธุ์ 3 เผ่า คือ เผ่าอาข่า เผ่าลาหู่ และปกาเกอญอ ชุมชนได้ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2518 โดย นายอาจู เปิยงแล , อาบอแช อาบอแมะ ปอวี่ และนายจะต่อ จะลา เป็นบุคคลที่ย้ายมาตั้งถิ่นฐานในชุดแรกซึ่งแต่เดิมย้ายมาจากบ้านห้วยน้ำขุ่นเนื่องจากพื้นที่ทำกินไม่เพียงพอ และเกิดความขัดแย้งกับคนจีนฮ่อ ได้ตั้งครอบอยู่ทางทิศตะวันตกของบ้านป่าเกี๊ยะอยู่ 5 ครอบครัว มีแม่น้ำสายหลักไหลผ่านหมู่บ้าน ในปี พ.ศ.2519 ได้มีผู้คนจากบ้านมะขามป้อมมาอาศัยอยู่ชุมชนบ้านป่าเกี๊ยะเพิ่มมากขึ้น ต่อมีในปี พ.ศ.2520 ผู้คนจากบ้านมะข้ามป้อม บ้านป่ายาง บ้านห้วยน้ำริน นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกและนิกายโปรเตสแตนต์
กลอง…ฆ้อง…เสียงตีดังก้องที่ศาลาหน้าหมู่บ้านป่าเกี๊ยะ รอต้อนรับนักท่องเที่ยวที่มาเยือนโฮมสเตย์หมู่บ้าน เริ่มต้นนำคณะเดินเท้าเข้าป่าไปร่วมปลูกป่าที่ป่าชุมชน ที่จะเพิ่มพื้นที่ป่าต้นน้ำให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น จากนั้นเข้าหมู่บ้านร่วมรับประทานอาหารเที่ยง ด้วยเมนูพื้นบ้านอาข่า มี “น้ำพริกถั่วลิสง”(สะปิท่อ)และผักสดตามฤดูกาล
ช่วงบ่ายเติมพลังด้วยกาแฟสด ที่ปลูกในสวนและคั่วเองรสเข้มเรียกความสดชื่น พร้อมเริ่มต้น “ฐานเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง” โดยมี นายวิชัย ไอ่ตา ได้นำชมซึ่งได้น้อมนำหลักการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ มีฐาน ปลูกผัก,ไส้เดือน,ครกตำข้าว,เลี้ยงหมู-ปลา-ไก่กระดูกดำ การทำบ่อก๊าซ และการทำปู๋ยหมัก ผสมผสานกันไปในพื้นที่เป็นห้องเรียนที่ได้เรียนรู้และสัมผัสได้จริง แล้วเรามานั่งรถกระบะออกจากหมู่บ้านไปเที่ยวชมนา ขึ้น “ขันได” ชมจุดชมวิว “ผาผึ้ง” และ “ป่าต้นยาง” ต้นใหญ่ 3-4 คนโอบ อายุนับ 500 ปี โรงตีมีด โรงไม้ขนาดเล็กหลังคามุ้งสังกะสีไปชมการตีมีด นายมากุ เกษสุขสายชล วัย 58 ปี ตั้งกลุ่มตีมีดมีสมาชิกอยู่ 5 คน ตีมีด จอบ เสียม เครื่องมือเครื่องใช้ในการเกษตร แล้วเข้าบ้านพักโฮมสเตย์ บ้านพักนายมากุ นางนาหา เกษสุขสายชล ที่เป็นหมอสมุนไพรพื้นบ้านลาหู่
ที่ศาลาบริเวณลานกว้างกลางหมู่บ้านชมการแสดงทางวัฒนธรรมชนเผ่า “เต้นข่าเคะ” ของชาวลาหู่ สวมใส่เสื้อผ้าในชุดสีดำ ตกแต่งด้วยเครื่องประดับเครื่องเงินและลายปัก เต้นรำล้อมวงพร้อมเครื่องดนตรี ฆ้อง กลอง ฉาบและแคน(หน่อ) “เต้นบ่อฉ่องตู๊” ชาวเผ่าอาข่า การเต้นโดยการกระทุ้งกระบอกไม้ไผ่(ปอฉ่อง)ประกอบดนตรี จะเป็นผู้หญิงนำเต้นเป็นวงกลมตามจังหวะดนตรีนักท่องเที่ยวได้ร่วมเต้นรำ และถ่ายภาพไว้เป็นที่ระลึกกลับเข้าที่พัก
เช้าวันใหม่อากาศเย็นสบาย รถนำออกจากหมู่บ้านขึ้นเขาสูงไปยังจุดชมวิวทั้ง 3 จุด จุดแรกชมวิวผ่านทุ่งข้าวโพด จุดที่ 2 ชมวิวบนเนินเขาทอดตัวเป็นแนวยาว จุดที่ 3 มีศาลาหกเหลี่ยมให้ได้นั่งชมวิวทิวเขาและสายหมอก แล้วกลับเข้าหมู่บ้านทานอาหารเช้า
เดือนสิงหาคมนี้ มีพิธีสำคัญของหมู่บ้านคือ พิธีโล้ชิงช้า(แย้ขุ่ อ่าโพว่) เป็นพิธีกรรมเฉลิมฉลอง ซึ่งนำผลผลิตที่ได้จากไร่ เช่น ข้าวโพด แตง และอื่นๆ มาถวายพระเจ้า(เจ้าที่)โดยจือหม่าจะเป็นคนนำผลผลิตที่นำมาจากชุมชนขึ้นโล้ชิงช้าแล้วประกาศให้เจ้าที่รับทราบ และมาร่วมทานผลผลิตที่เก็บได้ จะใช้ระยะเวลา 4 วัน ชาวบ้านกำลังร่วมขุดหลุมฝังเสา ทำเชือกสำหรับโล้ชิงช้า นักท่องเที่ยวได้ร่วมลองโล้ชิงช้าถ้าเป็นผู้หญิงจะนั่งแล้วมีคนคอยแกว่งให้ ส่วนผู้ชายต้องโล้เองที่ใช้ขาเป็นแรงส่ง
งานหัตถกรรมปักผ้าอาข่า งานฝีมือที่ต้องปักด้วยเส้นด้ายลงบนผืนผ้าใช้เวลาปักนาน ลวดลายต่างๆล้วนนำมาจากธรรมชาติ อาทิ ภูเขา ดอกไม้ ต้นไม้ และลายผีเสื้อ(อาลูเหม่ล้า)เป็นผลิตภัณฑ์ กระเป๋า ย่าม กำไรข้อมือ พวงกุญแจ แต่ละชิ้นสวยงามเหมาะสำหรับเป็นของตกแต่งบ้าน และเป็นของฝากของที่ระลึกอีกด้วย
มนต์เสน่ห์แห่งวิถีวัฒนธรรมของชาวลาหู่ อาข่า และธรรมชาติป่าต้นน้ำที่เราสัมผัสได้จริงๆที่อยากเชิญชวนคุณมาสัมผัสด้วยตัวเอง เพราะว่าเมืองไทยมีมากกว่าที่คิด
…………………………………………………………………………………
การเดินทาง/จากเชียงใหม่ใช้ทางหลวงหมายเลข 118 (เชียงใหม่-เชียงราย)ผ่านอำเภอเวียงป่าเป้าถึงบริเวณหลัก กม.ที่110 บ้านแม่ต๋ำเลี้ยวซ้ายเข้าไปจนถึงทางแยกตำบลท่าก๊อ ไปอีกประมาณ 13 กิโลเมตร
บ้านพักโฮมสเตย์ มีจำนวน 12 หลัง หลังหนึ่งพัก 8 คน ราคาต่อคนละ 200 รวมอาหาร 3 มื้อ
ติดต่อสอบถาม/ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยน้ำขุ่น ม.16 ต.ท่าก๊อ อ.แม่สวย จ.เชียงราย 57180 โทร.053-163344,089-8544176/ ผู้ช่วยวิชัย โทร.080-1308129
ร่วมแสดงความคิดเห็น