นิทานเรื่องเล่าจากเมือง ก้นหุบเขา…แม่แจ่ม

img_0066

ภาพผู้หญิงนุ่งซิ่นตีนจก เกล้ามวยสูงเสียบดอกไม้เพื่อบูชาหัว ภาพผู้ชายมีลายสักพร้อยตั้งแต่สะโพกจรดหัวเข่าสูบบุหรี่ขี้โย ภาพผู้คนร่วมลงแรงทำนาปลูกข้าวอุดมสมบูรณ์ ภาพเขียนที่ปรากฏให้เห็นบนจิตรกรรมฝาผนังเก่าแก่ ภาพเหล่านี้ยังคงมีชีวิตชีวาให้เราได้สัมผัสเสน่ห์ของเมืองในอ้อมกอดแห่งขุนเขา วิถีผู้คนวัฒนธรรม และหัตถกรรมผ้าทอตีนจก ที่ถูกเรียกขานว่า “แม่แจ่ม”

เที่ยวผ่านเลนส์วันนี้ขอนำคุณผู้อ่านมาสัมผัสพื้นที่อันกว้างใหญ่ ประกอบด้วยผืนป่า และเทือกเขาสูงสลับซับซ้อนประมาณร้อยละ 70 เป็นที่ราบเชิงเขาร้อยละ 20 และอีกเพียงร้อยละ 10 เป็นที่ราบลุ่มโอบล้อมของขุนเขาถนนธงชัย กลายเป็นที่ตั้ง “อำเภอแม่แจ่ม” ที่อยู่อาศัยของชุมชนไทยญวน กลุ่มใหญ่ที่สุดของดินแดนล้านนา ที่ดำรงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีไว้ได้เป็นอย่างดี

img_0064 img_0067เริ่มต้นชมภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนัง “วัดปาแดด” ตั้งอยู่หมู่ที่ 4 ตำบลท่าผ่า จังหวัดเชียงใหม่ เป็นงานศิลปกรรมที่ได้รับการยกย่องเป็นศิลปกรรมท้องถิ่นที่ทรงคุณค่ามาก ซึ่งมีทั้งหมด 5 ภาพ ฝีมือการเขียนจัดอยู่ในช่างสายเงี้ยวหรือไทใหญ่ คือ ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในวิหาร ที่ค่อนข้างสมบูรณ์วาดโดยช่างแต้มชาวไทใหญ่ เป็นเรื่องพุทธประวัติ และชาดก ภาพเขียนต่างๆยังสอดแทรกมุมมองเรื่องราวต่างๆให้เห็นเรื่องราวเมื่อในอดีต วิหารหลังนี้ได้สร้างขึ้น พร้อมกับการสร้างวัด เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2400

วัดพุทธเอ้น ตั้งอยู่ที่ตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ตามประวัติกล่าวว่า วัดพุทธเอ้นก่อสร้างในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ เมื่อ 200 กว่าปี มาแล้ว มีโบราณสถานซึ่งขึ้นทะเบียนกับกรมศิลปากรแล้วคือ“โบสถ์น้ำ” ลักษณะคือสร้างในสระสี่เหลี่ยมโดยปักเสาลงในน้ำล้อมรอบ ด้วยกำแพงศิลาแลงบริเวณรอบโบสถ์จนถึงกำแพง เรียกว่า“อุทกสีมา” มีความหมาย เหมือนกับ“ขันทสีมา” ของโบสถ์บนบก โบสถ์น้ำนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนกับกรมศิลปากรแล้ว คติการบวชในโบสถ์ กลางน้ำนั้นถือว่าเป็นการบวชพระภิกษุสงฆ์ที่มี ความบริสุทธิ์มากที่สุด ได้รับอิทธิพลมาจากฝ่ายลังกา ปัจจุบันการบวชกลางน้ำนี้ได้ยกเลิกไปหมดแล้ว ที่บริเวณด้านหลังโบสถ์น้ำมีวิหารเก่าแก่ ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังฝีมือ ช่างสกุลไทใหญ่ ปัจจุบันหลงเหลือเพียงภาพเดียวเหนือประตูทางเข้าด้านหลัง

จากวัดพุทธเอ้น มาอีกประมาณ 2 กิโลเมตร จะถึง วัดกองกาน ตั้งอยู่ในตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจ่ม เมื่อในอดีตผู้คนที่เดินทางจะหาบข้าวของเครื่องใช้มากับไม้คาน ก่อนที่จะทิ้งไว้ที่วัดเป็นกอง ชาวบ้านจึงเรียกชื่อวัดนี้ว่า “วัดกองคาน” หรือ “วัดก่องคัน” ตามสำเนียงคนเมืองภายหลังต่อมาเรียก “วัดกองกาน” มาจนทุกวันนี้

img_0062เป็นวัดสำคัญของชาวแม่แจ่ม เนื่องจากภายในวิหารมี ”พระเจ้าตนหลวง” ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาดหน้าตักกว้าง 10 ศอก 9 นิ้ว พระเจ้าตนหลวงนี้ เป็นแบบล้านนามีขนาดใหญ่ที่สุดในอำเภอแม่แจ่ม เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองแม่แจ่มมาช้านาน ในช่วงเทศกาลสงกรานต์หรือปี๋ใหม่เมือง ชาวแม่แจ่ม และประชาชนทั่วสารทิศจะมาสรงน้ำองค์พระเจ้าตนหลวงกันเนื่องแน่นที่วัดทุกปี วันนี้เป็นวันศีล(วันพระ)มีคนเฒ่าคนแก่นุ่งขาวห่มขาวปฏิบัติธรรมสวดมนต์สมาธิในวิหาร ส่วนทางด้านหลังวัดมีทุ่งนาขั้นบันไดที่สวยงามอีกแห่ง มีถนนเล็กๆตัดลงกลางทุ่งนา และถนนคอนกรีตทางด้านข้างทุ่งนาให้ได้ชมกันอีกจุด

โคม ขัน นาค หงส์ น้ำต้น สะเปา ลวดลายที่ปรากฏบนเชิงซิ่นตีนจกง านหัตถกรรมผ้าทอที่ขึ้นชื่อของอำเภอแม่แจ่ม “หมู่บ้านทอผ้าตีนจก” ตั้งอยู่ หมู่ที่ 4 และหมู่ที่ 5 ตำบลท่าผา หมู่ที่ 8 ตำบลช่างเคิ่ง อยู่ห่างจากตัวอำเภอฯไปประมาณ 3 กิโลเมตร มีตำบลท่าผา ตำบลที่ผลิตผ้าทอพื้นเมืองที่นิยมอย่างสูง เพราะมีความละเอียดละออ พิถีพิถัน สวยสดงดงามมากเกินกว่าที่บรรยาย

img_0061 img_0063 img_0065
สำหรับอีกสถานที่ท่องเที่ยวที่โด่งดังในขณะนี้ ที่ไม่มีใครรู้จัก…นาขั้นบันไดป่าปงเปียง…การทำนาบนพื้นที่ราดเชิงเขา อันเกิดจากภูมิปัญญาการใช้พื้นที่เป็นขั้นลดหลั่นไล่ระดับ เป็นขั้นบันไดที่สวยงาม ในช่วงฤดูฝน ตั้งแต่เดือน กันยายน ถึง ตุลาคม จะได้ชมทุ่งนาสีเขียวขจีเต็มท้องทุ่ง โดยเฉพาะเอกลักษณ์นาขั้นบันได ท่ามกลางสายหมอก และหากมาในช่วงปลายฝนต้นหนาว ตั้งแต่ปลาย ตุลาคม จนถึงกลางพฤศจิกายน ทุ่งนาจะเปลี่ยนเป็นสีทองเหลืองอร่าม กระทบแสงสีทองอ่อนๆของ ดวงอาทิตย์แล้ว ยิ่งงดงามยิ่งนัก
” นิทาน เรื่องเล่า ในเมืองเล็กๆที่ยงคงฉายภาพที่มีชีวิตชีวา ให้เราได้สัมผัสอยู่”

การเดินทาง

1. รถยนต์ส่วนตัว
– เส้นทางดอยอินทนนท์จากอำเภอจอมทองมีป้ายเขียนไว้ว่า”ดอยอินทนนท์” ให้เลี้ยวขวาไปตามเส้นทาง จะผ่านด่านที่1 ตรงน้ำตกแม่กลาง จากนั้นขับรถไปเรื่อยๆ จะผ่านที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์(กม.11) ขับรถตรงไป ตามเส้นทาง จนถึงด่าน 2 จะเห็นป้ายเลี้ยวซ้ายไปแม่แจ่ม(ไม่ต้องตรงไป ถ้าตรงไปจะขึ้นยอดดอยอินทนนท์) ขับมาเรื่อยๆ จนมาถึงตัวอำเภอ รวมระยะทางแล้วประมาณ115 กิโลเมตร
-เส้นทางสายฮอด-แม่สะเรียง จากตัวเมืองเชียงใหม่เริ่มจาก สี่แยกสนามบิน ขับรถตรงไปเรื่อยๆ ตามถนนสาย เชียงใหม่-หางดง ผ่านห้างโลตัส ผ่านอำเภอหางดง สันป่าตอง จอมทอง และฮอด พอถึงตลาดฮอดจะสังเกตเห็นวงเวียนและหอนาฬิกาขนาดใหญ่ จากนั้นให้ตรงไปตามถนนสายฮอด-แม่สะเรียง ผ่านออบหลวง ขับรถตรงไปเรื่อยๆ จากนั้นให้สังเกตป้ายจะเขียนบอกไว้ว่า อำเภอแม่แจ่ม ให้เลี้ยวขวา พอเลี้ยวเข้าไปจะสังเกตเห็นวัดอยู่ด้านซ้ายมือจากนั้น ให้ตรงไปเรื่อยๆ จะผ่าน หมู่บ้าน อมขูด,ออป.หัวดอย, โหล่งปง, กองแขก จนมาถึงตัวอำเภอ รวมระยะทางแล้วประมาณ 150 กิโลเมตร

2. รถโดยสารสารธารณะ
– จากจอมทองนั่งรถสายจอมทอง- แม่แจ่ม ค่าโดยสาร 80 บาท เป็นรถสองแถวสีเหลือง คิวรถอยู่ที่ข้างวัดพระธาตุศรีจอมทองฯ รถจะออกต่อเมื่อมีผู้โดยสารเต็ม
– จากประตูเชียงใหม่สายเชียงใหม่- จอมทอง ค่าโดยสาร 35 บาท รอบแรกประมาณ 07.00 น./ 09.00 น./ 12.00 น./14.00 น./15.00 น. ทั้งไปและกลับเที่ยวสุดท้าย 17.00 น. ส่วนระยะเวลาในการเดินทางประมาณ 1.30 ชม. (จอมทอง-แม่แจ่ม)

ติดต่อสอบถาม / ที่ว่าการอำเภอแม่แจ่ม โทร.0 5348 5111,0 5348 5266 / เทศบาลแม่แจ่ม โทร.0 5348 5052

ร่วมแสดงความคิดเห็น