ประเพณีปอยต้นที หมู่บ้านห้วยปูแกง

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน จัดประเพณีปอยต้นที ประจำปี 2560 ที่บ้านห้วยปูแกง ตำบลผาบ่อง เพื่อสืบสานประเพณีของชาวกะเหรี่ยงคอยาว หรือกะยัน ให้คงอยู่สืบไป

เมื่อวันที่ผ่านมา นายจารึก เหล่าประเสริฐ ปลัดจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นประธานเปิด ประเพณีปอยต้นที ประจำปี 2560 ซึ่งสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดแม่ฮ่องสอน จัดขึ้นภายใต้กิจกรรมสืบสานประเพณีล้านนา ฟื้นคุณค่าสู่ชุมชน เพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ที่บ้านห้วยปูแกง ตำบลผาบ่อง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน โดยมีหัวหน้าส่วนราชการ ผู้นำท้องถิ่น และเครือข่ายกะเหรี่ยงคอยาว จาก บ้านห้วยเสือเฒ่า ,บ้านห้วยโปงเลา บ้านใหม่หยั่วติ๊ด รัฐคะยา สหภาพเมียนมา และชนเผ่าดาราอั้ง หรือ ปะหล่อง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ร่วมงานเป็นจำนวนมาก เพื่อสืบสานประเพณีของชาวกะเหรี่ยงคอยาว หรือกะยันให้คงอยู่สืบไป

ในงานมีการเสี่ยงทายโดยใช้กระดูกไก่ เพื่อทำนายความเป็นอยู่ของชาวบ้าน โดยปีนี้ กระดูกไก่ของ บ้านห้วยปูแกง และบ้านห้วยเสือเฒ่า มีข้างละ 1 รู และอยู่ตำแหน่งที่ตรงกัน ผู้นำนักจิตวิญญาณทำนายว่า สภาพอากาศดี และบ้านเมืองจะมีแต่ความสงบสุข ส่วนกระดูกไก่ของ บ้านห้วยโปงเลา บ้านใหม่หยั่วติ๊ด รัฐคะยา สหภาพเมียนมา มี 2 รู ตำแหน่งอยู่ไม่ตรงกัน และไม้เสียบรู มีความเอียงเล็กน้อย คำทำนายว่า สภาพอากาศและ บ้านเมืองมิสู้ดีเท่าไหร่ ผู้นำหมู่บ้านจึงได้ตักเตือนลูกบ้าน ให้ใช้ชีวิตอย่างระมัดระวัง จากนั้นมี การรำรอบต้นที และการแข่งขันกีฬาเชื่อมความสัมพันธ์ ได้แก่ ฟุตบอล/วอลเลย์บอล,กีฬาพื้นบ้าน เช่น ชักกะเย่อ,ปีนเสาน้ำมัน ขาโถกเถก,การประกวดร้อง การแสดงศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น และการเต้นรำอวยพรตามหน้าบ้าน

งานประเพณีปอยต้นที คล้ายกับการจัดงานประเพณีสงกรานต์หรือประเพณีปี๋ใหม่เมือง โดยจัดขึ้นปีละครั้ง ในระหว่างเดือนเมษายน ของทุกปี โดยจะมีการรดน้ำดำหัวขอพรผู้ใหญ่แต่งกายชุดใหม่ในอดีตนั้นชนเผ่ากะเหรี่ยงแดงส่วนใหญ่มีฐานะยากจนหนึ่งปีจะซื้อเสื้อผ้าชุดใหม่หนึ่งครั้งในเทศกาลงานต้นที หนุ่มสาวก็จะได้เกี้ยวพาราสีกันเล่นน้ำกันอย่างสนุกสนานความเชื่อของคนในท้องถิ่น ในการประกอบพิธีนั้นมีความเชื่อว่าการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ภูต ผี วิญญาณที่สถิตอยู่ ณ ที่ต่างๆ นั้น เป็นการแสดงความเคารพสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านั้นที่คอยปกป้องรักษา คุ้มครองหมู่บ้านให้อยู่อย่างร่มเย็น เป็นสุข อีกทั้งยังเป็นการระลึกถึงบรรพบุรุษของชาวกะเหรี่ยงแดงที่เชื่อกันว่า กะเหรี่ยงแดงนั้นเป็นลูกหลานสืบเชื้อสายมาจาก กินรี