“พระบรมธาตุเจดีย์” ศูนย์กลางแห่งจิตใจ ของแต่ละชุมชน

“พระบรมธาตุเจดีย์” ศูนย์กลางแห่งจิตใจ ของแต่ละชุมชน

ถือได้ว่า”พระบรมธาตุเจดีย์” หรือเรียกสั้นๆว่า “พระธาตุ” แทบทุกวัดในภาคเหนือ เช่น เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย แพร่ น่าน พะเยา และแม่ฮ่องสอน ได้มีการก่อสร้าง พระธาตุควบคู่ไปกับวัดวาอาราม ซึ่งมีพระพุทธศาสนาเป็นศูนย์กลางแห่งจิตใจ ของแต่ละชุมชน

การสรงน้ำพระบรมสารีริกธาตุและพระธาตุ เป็นประเพณีความเชื่อถือดั้งเดิมมาแต่โบราณ ที่นิยมกระทำเป็นประจำทุกปี เปรียบเสมือนการได้สรงน้ำพระพุทธเจ้า หรือพระอรหันต์ทั้งหลาย โดยทั่วไปจะกระทำในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา หรือวันเทศกาลประจำปี เช่น สงกรานต์ เป็นต้น และวิธีปฎิบัติในการสรงน้ำก็จะแตกต่างกันไป แล้วแต่ความเชื่อและความศรัทธาของแต่ละท้องถิ่นที่นั้นๆ

น้ำที่ใช้ในการสรงน้ำคือ น้ำบริสุทธิ์ เนื่องจากว่าองค์พระธาตุนั้น เกิดมาแต่ผู้บริสุทธิ์ ธาตุเหล่านั้นจึงเป็นของบริสุทธิ์ ไม่สมควรจะเอาสิ่งใดๆก็ตาม เจือปนลงไปแปดเปื้อนองค์พระธาตุ และน้ำสะอาดเจือด้วยสิ่งบูชา น้ำลักษณะนี้นิยมใช้สรงน้ำพระธาตุโดยทั่วไป นัยว่าได้ถวายเป็นอามิสบูชา ต่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หรือ พระอรหันต์สาวกทั้งปวง ซึ่งสิ่งบูชาที่เจือลงไปในน้ำก็แล้วแต่ความชอบ และความเชื่อในแต่ละท้องถิ่น เช่น น้ำหอม น้ำอบ ดอกไม้ กลีบดอกไม้ ฝักส้มป่อย หรือแก่นไม้จันทน์ฝน เป็นต้น

เมื่อช่วงเช้าวันที่ 31 มี.ค.61 ที่วัดกู่แดง ต.หนองแฝก อ.สารภี จ.เชียงใหม่ มีประเพณีสรงน้ำพระธาตุ ประจำปี โดยทางวัดได้นิมนต์พระสงฆ์จากวัดต่างๆ มาทำพิธีเจริญพุทธมนต์ โดยมีพุทธศาสนิกชนมาร่วมพิธีเป็นจำนวนมาก และทางวัดได้นำน้ำทิพย์จากดอยคะม้อ ต.มะเขือแจ้ อ.เมือง จ.ลำพูน ถือว่าเป็นน้ำศักดิ์สิทธิ์ 1 ใน 7 แห่ง ที่ได้มาจากแม่น้ำและแหล่งน้ำสำคัญ และเป็นสิริมงคลของประเทศ เพื่อนำมาทำน้ำพุทธมนต์ ณ มหาเจดีย์สถานอันเป็นมหานครโบราณ 7 แห่ง

ได้แก่ น้ำจากแม่น้ำป่าสัก ต.ท่าราบ ,น้ำจากทะเลแก้ว พิษณุโลก ,น้ำโชคชมภู บ่อแก้ว บ่อทอง สวรรค โลก ,น้ำจากแม่น้ำนครไชยศรี นครปฐม ,น้ำจากบ่อวัดหน้าพระลาน บ่อวัดเสมาชัย บ่อวัดเสมาเมือง นครศรีธรรมราช ,น้ำจากบ่อวัดพระธาตุพนม นครพนม และน้ำทิพย์จากดอยขะม้อ ลำพูน

ซึ่งภายในวัดที่มีการจัดประเพณีสรงน้ำพระธาตุ เหล่าพุทธศาสนิกชนที่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ได้นำอาหาร เครื่องดื่ม ตั้งเป็นโรงทานให้กับผู้มาร่วมประเพณีในครั้งนี้ด้วย

เสน่ห์ นามจันทร์/รายงาน