“แกงขนุนหรือแกงบ่าหนุน”สุดยอด!อาหารมงคลพื้นบ้านของชาวล้านนา ที่ทุกครัวเรือนต้องทำกินกัน ในวันปากปี๋ 16 เม.ย. เป็นประเพณีสืบทอดกันมาชั่วหลายอายุคน กินแล้วอาจโชดดีถูกหวยวันนี้ก็ได้
วันปากปี๋ วันที่สี่ของประเพณีปี๋ใหม่เมือง จัดว่าเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งถือเป็นวันแรกของปี วันนี้คนล้านนาจะกินแกงขนุน หรือแกงบ่าหนุนกันทุกครอบครัว เพราะเชื่อว่าจะหนุนชีวิตให้เจริญก้าวหน้า แกงกินกันได้ตลอดทั้งวันนี้ ส่วนกิจกรรมช่วงสายๆชาวบ้านจะมารวมตัวกันที่ใจบ้าน เพื่อทำบุญเสาใจบ้าน หรือส่งเคราะห์บ้าน บางแห่งอาจจะต่อด้วยพิธีสืบชะตาหมู่บ้าน และพากันไปขมาคารวะ ดำหัว พระเถระผู้ใหญ่ตามวัดต่างๆ ในตอนค่ำของวันนี้จะมีการบูชาเทียน สืบชะตา ลดเคราะห์ รับโชค แห่ไม้ค้ำเพื่อให้เกิดความเป็นมงคลแก่ครอบครัว
“แกงขนุน หรือภาษาชาวบ้านเรียกว่า “แกงบ่าหนุน” โดยเชื่อกันว่า เมื่อได้ทานแล้ว จะช่วยส่งหนุนให้เกิดความเจริญรุ่งเรือง ประกอบกิจการงานใดก็สำเร็จผล มีคนมาอุดหนุนค้ำจุนอีกทั้ง เกิดสิริมงคลในครอบครัว ทั้งนี้เหตุผลของการทานแกงขนุนดังกล่าว อาจจะมาจากชื่อขนุน ที่มีความหมายถึงการเกื้อหนุน ค้ำจุน ครอบครัวให้เจริญรุ่งเรืองหรือตลอดปีของคนล้านนา”
ส่วนวิธีการทำแกงบ่าหนุน “สูตรพื้นเมือง”ไม่ยุ่งยาก วัตถุดิบก็ได้มาจากพื้นบ้าน หรือผักริมรั้วล้วนๆ เริ่มต้นด้วยการไปซื้อกระดูกหมู มีเนื้อซี่โครงกระดูกอ่อนด้วยก็ได้สับเป็นชิ้นพอประมาณเทใส่หม้อตั้งไฟไว้ นำขนุนลูกพอเหมาะทุบด้วยท่อนไม้เพื่อให้เนื้อขนุนนุ่มปลอกเปลือก สับหรือหั่นเป็นชิ้นเล็กๆพอคำ ใส่ตามลงไปในหม้อ นำพริกแห้ง หอม-กระเทียมโขดจนละเอียด ใส่กระปิ ปลาร้า ตามลงไปเมื่อเสร็จดูหม้อต้มกระดูกกับขนุน ก็จะเปื่อยนุ่มพอดี ใส่เครื่องแกงลงไปคนให้ทั่ว แล้วนำมะเขือเทศสุก ถ้าเป็นมะเขือเทศสุกพื้นเมืองลูกเล็กๆมีได้ก็ยิ่งดี ผ่าครึ่งใส่ลงไป(ลดไฟลง)เก็บยอดชะอม ผักแค ผักชีฝรั่ง ที่ขึ้นริมรั้วล้างน้ำให้สะอาดหั่นเป็นชิ้นเทลงไปคนให้ทั่วแล้วปิดไฟ ตามด้วยผักชีต้นหอมหั่นโรยลงไป จะส่งกลิ่นหอมฟุ้งยั่วน้ำลายสอทีเดียว พร้อมเสริฟได้ทันที กินแล้วอาจเผลอๆโชดดีถูกสลากกินแบ่งรัฐบาลวันนี้ด้วย
วันปากปี๋ วันที่สี่ของประเพณีปี๋ใหม่เมือง จัดว่าเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งถือเป็นวันแรกของปี วันนี้คนล้านนาจะกินแกงขนุน หรือแกงบ่าหนุนกันทุกครอบครัว เพราะเชื่อว่าจะหนุนชีวิตให้เจริญก้าวหน้า แกงกินกันได้ตลอดทั้งวันนี้ ส่วนกิจกรรมช่วงสายๆชาวบ้านจะมารวมตัวกันที่ใจบ้าน เพื่อทำบุญเสาใจบ้าน หรือส่งเคราะห์บ้าน บางแห่งอาจจะต่อด้วยพิธีสืบชะตาหมู่บ้าน และพากันไปขมาคารวะ ดำหัว พระเถระผู้ใหญ่ตามวัดต่างๆ ในตอนค่ำของวันนี้จะมีการบูชาเทียน สืบชะตา ลดเคราะห์ รับโชค แห่ไม้ค้ำเพื่อให้เกิดความเป็นมงคลแก่ครอบครัว
ส่วนวิธีการทำแกงบ่าหนุน “สูตรพื้นเมือง”ไม่ยุ่งยาก วัตถุดิบก็ได้มาจากพื้นบ้าน หรือผักริมรั้วล้วนๆ เริ่มต้นด้วยการไปซื้อกระดูกหมู มีเนื้อซี่โครงกระดูกอ่อนด้วยก็ได้สับเป็นชิ้นพอประมาณเทใส่หม้อตั้งไฟไว้ นำขนุนลูกพอเหมาะทุบด้วยท่อนไม้เพื่อให้เนื้อขนุนนุ่มปลอกเปลือก สับหรือหั่นเป็นชิ้นเล็กๆพอคำ ใส่ตามลงไปในหม้อ นำพริกแห้ง หอม-กระเทียมโขดจนละเอียด ใส่กระปิ ปลาร้า ตามลงไปเมื่อเสร็จดูหม้อต้มกระดูกกับขนุน ก็จะเปื่อยนุ่มพอดี ใส่เครื่องแกงลงไปคนให้ทั่ว แล้วนำมะเขือเทศสุก ถ้าเป็นมะเขือเทศสุกพื้นเมืองลูกเล็กๆมีได้ก็ยิ่งดี ผ่าครึ่งใส่ลงไป(ลดไฟลง)เก็บยอดชะอม ผักแค ผักชีฝรั่ง ที่ขึ้นริมรั้วล้างน้ำให้สะอาดหั่นเป็นชิ้นเทลงไปคนให้ทั่วแล้วปิดไฟ ตามด้วยผักชีต้นหอมหั่นโรยลงไป จะส่งกลิ่นหอมฟุ้งยั่วน้ำลายสอทีเดียว พร้อมเสริฟได้ทันที กินแล้วอาจเผลอๆโชดดีถูกสลากกินแบ่งรัฐบาลวันนี้ด้วย
เสน่ห์ นามจันทร์/รายงาน
ร่วมแสดงความคิดเห็น