ร้อยเรื่องเมืองล้านนา

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 15 แสงสะท้อนโคมผัดล้านนา “…โซเชียลมันก้าวไปไกลแล้ว อย่าไปกระโดด ต้องหันมามองข้างหลัง หันมามองที่มา ที่ไป ของรากเหง้าของเรา ว่าเรามาจากไหน… ”— พ่อครูจำนงค์ เสมพิพัฒน์ – โคมผัดล้านนา งานหัตถกรรมพื้นบ้านของชาวล้านนา เป็นภูมิปัญญาที่บรรพบุรุษร่วมสืบทอดต่อกันมาอย่างยาวนาน ชุมชนท่าศาลา จังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นต้นกำเนิดของภูมิปัญญาล้ำค่านี้ มีการทำโคมหลากหลายชนิด ที่นี่มีเครือข่ายของสล่าทำโคมในชุมชนประมาณ 400 คน สล่าที่ยังร่วมรักษา และสืบสานการทำโคมให้อยู่คู่ล้านนามาจนถึงปัจจุบัน กว่าจะเป็นโคมที่เราเห็นกันอยู่ทุกวันนี้ โคมที่ประดับตกแต่งตามสถานที่ต่าง ๆ ทั่วภาคเหนือ และนำไปใช้ในช่วงเทศกาลสำคัญ ทุกขั้นตอนล้วนสร้างสรรค์ด้วยมือ ด้วยหัวใจ และจิตวิญญาณของความเป็นสล่าที่ยังยึดมั่นในการรักษามรดกทางวัฒนธรรม เพื่อส่งต่อความรู้ของวิถีชีวิต จารีตประเพณี และวัฒนธรรม สิ่งที่แสดงออกซึ่งอัตลักษณ์ล้านนา ให้ผู้ที่พบเห็นได้รําลึกหวนคิดถึงวิถีชีวิตของคนยุคเก่า และตระหนักในคุณค่าของความเป็นคนเมืองล้านนา จุดประกายแสงแห่งล้านนา วัฒนธรรมอันทรงค่า ที่อยู่คู่แผ่นดินล้านนามาจนถึงปัจจุบัน “…ต้นตอของโคมล้านนาเรา มันมาจากบรรพบุรุษดั้งเดิม ปู่ ย่า ตา ยาย ของเราทำมาก่อน แล้วพ่อครูก็มาสืบทอดต่อ ส่วนใหญ่ก็จะทำไว้ที่วัดเป็นพุทธบูชา คนเมื่อก่อนมีความผูกพันในด้านศาสนา ที่หมู่ […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 14 ผ้าซิ่นตีนจก “…แม่ภูมิใจ ที่แม่เกิดมาเป็นคนแม่แจ่ม แม่ภูมิใจ แม่ได้เกิดมาอยู่กับผ้าซิ่นตีนจก ลูกหลานทำเป็นทุกคน สืบต่อแน่นอน แต่อาจจะน้อยลง  ใครทอผ้าซิ่นตีนจกเป็นนี่ไม่อดตาย … ”— สมหมาย กรรณิกา – ศูนย์หัตถกรรมผ้าตีนจกแม่แจ่ม ตำบล ช่างเคิ่ง อำเภอ แม่แจ่ม จังหวัด เชียงใหม่ เป็นแหล่งสะสมภูมิปัญญาอันทรงคุณค่า ที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ศิลปหัตถกรรมผ้าซิ่นตีนจก เป็นสิ่งที่อยู่คู่เคียงแม่แจ่ม และหล่อเลี้ยงวิถีชีวิตของชาวบ้านมาอย่างยาวนาน วัฒนธรรมที่ผูกพันกับชาวแม่แจ่ม เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตตั้งแต่เกิด จนล่วงลับไป หัตถกรรมผ้าทอมือที่มีเอกลักษณ์ แตกต่างจากที่อื่น ๆ มีลวดลายที่มีความละเอียด ประณีต สามารถใช้ได้ทั้งสองด้านในผืนเดียว มีลวดลายโบราณที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ 16 ลาย และก็ยังมีลายโบราณ และลายประยุกต์อื่น ๆ มากสูงสุดถึง 100 ลาย ภูมิปัญญาอันทรงคุณค่า ที่สืบทอดมานานกว่าหลายร้อยปี เอกลักษณ์สำคัญของอำเภอแม่แจ่ม เที่ยวบ่อน้ำแร่ ล่องแพน้ำแจ่ม พักแรมน้ำตก ผ้าตีนจกยอดน้ำมือ เป็นคำขวัญประจำอำเภอแม่แจ่ม […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 13 ช่างทอผ้าฝ้ายเชิงดอย “…เด็กสมัยนี้อาจมองว่าเป็นเรื่องที่ล้าสมัย แต่รู้หรือไม่ว่าทุกวันนี้ที่เราคิด เราทำ ก็ทำให้พวกเขาวันหนึ่งเขากลับมาบ้าน จะได้รู้ว่าคุณค่าจริง ๆ แล้ว ก็คือของในหมู่บ้านเรานี่แหละ… ”— ทัญกานร์ ยานะโส – “ผ้าฝ้ายเชิงดอย” การย้อมผ้าด้วยหินโมคคัลลาน เอกลักษณ์หัตถกรรมล้านนา ที่สืบทอดมานานกว่า 50 ปี กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผ้าฝ้ายเชิงดอย ตำบล สบเตี๊ยะ อำเภอ จอมทอง จังหวัด เชียงใหม่ คือ ชุมชนที่มีภูมิปัญญาโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ ด้วยการใช้หินเป็นวัตถุดิบในการย้อมผ้า คือ หินโมคคัลลาน เป็นวิธีการทางธรรมชาติ สีที่แปลกตาจากหิน ผสานเป็นหนึ่งเดียวกับผ้าฝ้ายคุณภาพ ก่อเกิดรายได้ และการพัฒนาอาชีพอย่างยั่งยืนให้คนในชุมชนมาอย่างยาวนาน ซึ่งทางชุมชนเองก็เคยเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยมามากมาย จนสามารถปรับตัว และเกิดการเรียนรู้อย่างยั่งยืน อยู่ได้มาจนถึงทุกวันนี้ หนึ่งเดียวในเชียงใหม่ หัตถกรรมผ้าฝ้ายเชิงดอย ภูมิปัญญาการย้อมผ้าด้วยหินโมคคัลลาน ภูมิปัญญาที่อยู่บนความภาคภูมิใจของชาวจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ มาอย่างยาวนานกว่า 50 ปี คุณทัญกานร์ ยานะโส ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผ้าฝ้ายเชิงดอย ได้บอกเล่าถึงความเป็นมา […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 12 ผ้าเขียนเทียน ม้งดอยปุย “…เราภูมิใจที่เราเกิดเป็นคนม้ง ทำลวดลายที่คนอื่นเขาทำไม่ได้ อนาคตไม่รู้ แต่ปัจจุบันสูญหายไม่ได้ ถ้าผ้าเขียนขี้ผึ้ง กับกัญชงหายไป เอกลักษณ์ของม้งก็คงไม่มี… ”— ธัญพร ถนอมวรกุล – ศูนย์วิสาหกิจชุมชนดาวม่าง บ้านแม่สาน้อย ต.โป่งแยง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ เป็นสถานที่ที่มีสภาพทางกายภาพทั่วไปเป็นภูเขา บางส่วนเป็นที่ราบเชิงเขา พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าไม้ และเป็นพื้นที่ราบเพาะปลูก เหมาะแก่การทำเกษตรกรรม และการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร โดยมีคำขวัญประจำตำบลโป่งแยงว่า ต้นน้ำแม่สา ตระการตาไม้ดอก ส่งออกพริกหวาน บ้านพักโฮมสเตย์ ประเพณีไทยม้ง ถิ่นดงมะระหวาน ตำนานขุนหลวง บวงสรวงพญาแสน ดินแดนมะแขว่นหอม หลอมรวมวัฒนธรรม หนึ่งในวัฒนธรรมโดดเด่น ก็คือ งานหัตถกรรม “ผ้าเขียนเทียน” เป็นภูมิปัญญาล้ำค่า ที่ส่งต่อจากบรรพบุรุษมาอย่างยาวนาน เป็นความภาคภูมิใจของชนเผ่าม้ง ดาวม่างมีความหมายมาจากคำว่า ดาว ที่แปลว่าผ้า ม่าง ที่แปลว่ากัญชง แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการทอผ้าด้วยเส้นใยของกัญชงของชาวม้ง เส้นใยจากกัญชงที่เหนียวแน่น เชื่อมต่อกับวิถีชีวิตของชาวม้ง เป็นมรดกทางศิลปะ ที่ตกทอดมาจากบรรพบุรุษ […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 11 เครื่องจักสาน 2 : ฝาลายอำบ้านร้อยจันทร์ “…เมื่อก่อนมี 50 – 60 หลังเลยที่ทำ ตอนนี้วางมือกันหมดแล้ว เหลือแค่นี้แหละบ้านเราไม่มีคนสอน ก็คงจะหมด คงไม่มีใครทำต่อเด็กที่เกิดมารุ่นใหม่ ต่อจากนี้ไปก็จะไม่เห็นแล้ว… ”— พ่อมา นามธุวงค์ – เมืองล้านนา คือ ดินแดนแห่งวัฒนธรรม มีขนบธรรมเนียม ประเพณีที่งดงาม มีความหลากหลายทางด้านวัฒนธรรม อันเป็นเอกลักษณ์ ที่หาดู หาชมได้แค่เพียงที่ดินแดนแห่งนี้เท่านั้น รวมไปถึงด้านสถาปัตยกรรมล้านนา เป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญา ที่สะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวล้านนาในอดีต ที่มีวิธีการสร้างที่เป็นแบบเฉพาะ มีการใช้วัตถุดิบที่สอดคล้องกับความเป็นอยู่ของบ้านเมือง หนึ่งในวัตถุดิบที่นิยมใช้ในการสร้างบ้านเรือนในอดีตของชาวล้านนานั้น คือ ไม้ไผ่ ที่นำมาสานเป็นฝาในรูปแบบต่าง ๆ อย่างฝาลายอำ ฝาลายสอง และฝาลายสาม ในอดีตเป็นที่นิยม แต่ในปัจจุบันกำลังจะสูญหายไปตามกาลเวลา และสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป ชุมชนบ้านร้อยจันทร์ ต.หนองควาย อ.หางดง จ. เชียงใหม่ เป็นเส้นทางวัฒนธรรมหนึ่งเดียว ที่ยังคงสืบสานภูมิปัญญาการสานฝาลายต่าง ๆ นี้ไว้อยู่ […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 10 เครื่องจักสาน 1 : จักสานบ้านป่าบง “…ผมภูมิใจ ที่ได้เกิดเป็นคนป่าบง จะทำต่อไป จนทำไม่ได้ จนวินาทีสุดท้ายจะนอนเสียไปกับตะกร้าเลย เกิดกับจักสาน ตายกับจักสาน สัญญา จะอยู่ตรงนี้ จะอยู่กับสิ่งนี้ จะอยู่อนุรักษ์จักสานป่าบงนี่แหละ…” — อำนวย แก้วสมุทร์ – ไม้ไผ่ที่ถูกนำมาตอก นำมาสานร้อยเรียงกัน จนเกิดเป็นรูปทรงต่าง ๆ นิยมนำมาใช้เป็นอุปกรณ์ดำรงชีพของชาวล้านนาในอดีต สิ่งที่เรียกว่า “เครื่องจักสาน” ภูมิปัญญาที่เป็นความภาคภูมิใจของชาวล้านนา จะสานต่อความภาคภูมิใจนี้ไปยังคนรุ่นใหม่ได้อย่างไร ความน่ากังวลใจที่เหล่าสล่าจักสานกำลังเผชิญ ที่ในทุกวันนี้เครื่องจักสาน ได้มีสิ่งมาทดแทนมากมาย ความนิยมที่ลดน้อยถอยลง และสล่าผู้สืบสานภูมิปัญญาล้ำค่านี้เริ่มแก่เฒ่า และจากเราไปตามกาลเวลา สานสายใยแห่งชีวิต หัตถกรรมพื้นบ้านอันล้ำค่า “เครื่องจักสานบ้านป่าบง” ป่าบง หมายถึง ป่าไผ่ วิถีชีวิตของชาวบ้านป่าบงส่วนใหญ่นั้นจะมีความผูกพันกับไม้ไผ่กันมาอย่างยาวนาน ในสมัยที่เทคโนโลยียังไม่เจริญ เครื่องมือเครื่องใช้ในการดำรงชีวิตก็ล้วนทำมาจากไม้ไผ่ ในยามว่างจากทำไร่ไถนา ผู้เฒ่าผู้แก่สมัยนั้นก็จะมีการเหลาตอก สานกระด้ง กระบุง และตะกร้าไว้ใช้เอง หรือไม่ก็นำไปขายยังหมู่บ้านอื่น ทำให้เครื่องจักสานบ้านป่าบง เป็นเครื่องจักสานที่มีชื่อเสียง และได้รับการยกย่องเป็นสินค้า […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 9 เครื่องเขิน “…ถ้ามองเครื่องเขินนันทารามต่อไป ก็อาจจะไม่มี หรืออาจจะมีก็ได้เพราะต้องมีคนต่อยอด แต่ ณ ตอนนี้ดูแล้วมันจะหายไปละ…”— แม่ประทิน ศรีบุญเรือง – ชุมชนนันทาราม อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ หนึ่งในเส้นทางวัฒนธรรมที่สำคัญ เป็นชุมชนที่รักษามรดกทางวัฒนธรรมล้ำค่าของชาวล้านนาเอาไว้ “เครื่องเขิน” หัตถศิลป์แห่งภูมิปัญญา ในอดีตมีความเจริญรุ่งเรือง และเป็นที่นิยมอย่างมาก แต่ในปัจจุบัน กาลเวลาเปลี่ยน ความนิยมก็เปลี่ยนตาม จากสิ่งล้ำค่า กลายเป็นสิ่งใกล้สูญหาย อดีตมีผู้คนทำเครื่องเขินเป็นจำนวนมาก ตลอดเส้นทางนันทาราม แต่ทุกวันนี้กลับเหลือเพียงสามหลังคาเรือน เป็นสิ่งสะท้อนให้เห็นว่า คุณค่า และความสำคัญของเครื่องเขินไม่เหมือนในอดีตอีกต่อไป 700 ปี แห่งความภาคภูมิใจ “เครื่องเขิน” งานหัตถศิลป์ล้านนา“ เครื่องเขิน ” หมายถึง ภาชนะ เครื่องมือ หรือ ของใช้ ที่ผลิตขึ้นโดยชาวเชียงใหม่ที่มีเชื้อสายสืบมาจากไทเขินแต่โบราณ เครื่องเขินเป็นภูมิปัญญาที่อยู่คู่กับชาวล้านนามาอย่างยาวนานกว่าหลายร้อยปี เริ่มตั้งแต่สมัยพระเจ้ากาวิละ ยุคเก็บผักใส่ซ้า เก็บข้าใส่เมือง เป็นยุคที่มีการฟื้นฟูเมืองเชียงใหม่ และดินแดนล้านนา ได้มีการกวาดต้อนผู้คนจากหลากหลายที่เข้ามาอยู่รวมกัน ในส่วนของไทเขิน ก็ได้มีการอพยพมาอยู่บริเวณใกล้กับวัดนันทาราม […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 8 สล่าปิดทอง “…มีความซื่อสัตย์ และมีใจรักในศาสนา ถ้าเรามีจิตตั้งมั่น มันก็มีความสุขในการทำมันไม่ใช่แค่รุ่นเราที่ทำมา มันตั้งแต่รุ่นพ่อรุ่นแม่ กี่ร้อยกี่พันปีเขาก็ทำดีมา เราทำให้ดีที่สุด ก็โอเคแล้ว… ”— ภานุชิต พรหมเมือง — งานลงรักปิดทอง ถือเป็นงานที่แสดงถึงภูมิปัญญา และความรู้ด้านศิลปะของเหล่าสล่าปิดทอง โดยมีวัสดุสำคัญ คือยางรัก ปิดทับด้วยทองคำเปลว เพื่อตกแต่งสถาปัตยกรรม และประติมากรรมให้มีสีทองอร่าม เป็นงานศิลปะที่ผสมผสานระหว่างงานฝีมือ และเทคนิคการสร้างสรรค์อันซับซ้อน เป็นความวิจิตร งดงามที่อยู่คู่กับศาสนามาตั้งแต่ครั้งโบราณกาล ความรัก และ ความศรัทธาของชาวล้านนากับพระพุทธศาสนานั้นถือเป็นสิ่งที่อยู่คู่กันมาอย่างยาวนาน และจากความรัก ความศรัทธา ก็ได้ทำให้เกิดศิลปะคู่บ้านคู่เมือง ตราบใดที่พระพุทธศาสนายังเจริญรุ่งเรืองคู่ดินแดนล้านนา และประเทศไทย งานศิลปกรรมชั้นสูง หัตถกรรมการปิดทองนี้ ก็จะยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องได้รับการสืบทอด และคงไว้ซึ่งการดำรงอยู่ของช่างหัตถศิลป์ ตำนานเล่าขาน…งานปิดทองงานลงรักปิดทอง ถือเป็นงานศิลปหัตถกรรมไทย แขนงหนึ่งที่จัดอยู่ในงานช่างสิบหมู่ประเภทช่างรัก คนไทยรู้จักการลงรักปิดทองพระพุทธรูป และลวดลายต่าง ๆ มาอย่างยาวนาน ไม่น้อยกว่าสมัยสุโขทัย มีการค้นพบหลักฐานการลงรักปิดทอง ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธรูปที่หล่อด้วยโลหะ ปั้นปูนสด หรือจักสานด้วยไม้ไผ่ และการลงรักปิดทองคำเปลว แม้หลักฐานของการปิดทองจะยังไม่มีหลักฐานที่แน่ชัด แต่มีการกล่าวถึงอานิสงส์ของการทำบุญด้วยทอง […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 7 สล่าปั้น “…ถ้าสินค้าไม่ดีจริงคงไม่อยู่ถึง 200 กว่าปี คนปั้นเริ่มสูงอายุ เริ่มสูญหายไปตามกาลเวลา อยากให้วัฒนธรรมที่มีอยู่ 200 กว่าปี ยังคงอยู่คู่กับบ้านเหมืองกุงของเรา… ”— วชิระ สีจันทร์ – ชุมชนบ้านเหมืองกุง ชุมชนที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน และมีการถ่ายทอดการทำเครื่องปั้นดินเผา มาตั้งแต่บรรพบุรุษ กว่า 200 ปี คนโทยักษ์ หรือที่คนภาคเหนือ เรียกกันว่า น้ำต้น สิ่งที่ตั้งตระหง่าน อยู่ ณ ตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ คือ สัญลักษณ์ทางเข้าสู่บ้านเหมืองกุง หมู่บ้านที่รวมยอดสล่าเครื่องปั้นดินเผา ที่มีการใช้วิธีปั้นแบบดั้งเดิม ในวันนี้เราแทบจะหาดูจากที่ไหนไม่ได้อีกแล้ว ตำนานงานช่าง คนปั้นดิน บ้านเหมืองกุง ที่มีการเชื่อมโยงสีสันวัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิตของคนล้านนา จากอดีตสู่ปัจจุบัน ชุมชนบ้านเหมืองกุง…เส้นทางภูมิปัญญากว่า 200 ปี หมู่บ้านเหมืองกุงเดิมมีชื่อว่า “บ้านสันดอกคำใต้” เป็นหมู่บ้านเก่าแก่ของเชียงใหม่ มีการปั้นน้ำต้น และหม้อน้ำมานานกว่า 200 […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 6 สล่าคัวตอง “…ลายนี้มันควรจะดุนอย่างไรให้มันสวยแต่ละคนไม่เหมือนกัน ให้นั่งทำไม่เหมือนกันสักชิ้นจิตวิญญาณของสล่าที่ตอกลงไป งานคัวตอง Handmade งานศิลปะที่หาดูได้ยาก… ”— นิวัติ เขียวมั่ง – บอกเล่าผ่านกาลเวลา….งานคัวตองเครื่องหมายสะท้อนวิถีชีวิตชาวล้านนาในอดีต งานคัวตอง หรือ งานเครื่องทองเหลือง คือ สัญลักษณ์ของความรุ่งเรือง และความยิ่งใหญ่ในงานหัตถกรรมล้านนา “คัว” หมายถึง งานฝีมือ หรือ งานหัตถการ “ตอง” คือ ทองเหลือง “คัวตอง” จึงหมายถึง งานเครื่องทองเหลืองที่ถูกทำขึ้นมาด้วยการตีขึ้นรูป และนำมาฉลุลายด้วยฝีมือของ ‘สล่า’ หรือช่างคัวตอง ที่ทำขึ้นมาด้วยความประณีต ต้นกำเนิดงานหัตถศิลป์ล้ำค่านี้ มีการสันนิษฐานว่า น่าจะเริ่มจากยุค “เก็บผักใส่ซ้า เก็บข้าใส่เมือง” ที่พระเจ้ากาวิละได้ทำการกวาดต้อนผู้คนจากหลายที่มารวมตัวกัน ซึ่งกลุ่มคนเหล่านั้น ต่างคนต่างมีทักษะเฉพาะตัว ไม่ว่าจะเป็นช่างหล่อ ช่างแกะสลัก ช่างเงิน ช่างเขิน เป็นต้น จึงมีการคาดการณ์ว่า งานคัวตอง น่าจะถือกำเนิดขึ้นในช่วงนี้ สล่าที่ถูกกวาดต้อนมา ได้ทำการหล่อพระพุทธรูปสำริดขึ้นเป็นจำนวนมาก อยู่ในบริเวณย่านถนนช่างหล่อ ใกล้กับวัดพวกแต้ม […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 5 สล่าไม้บ้านถวาย “…อีกไม่เกิน 10 ปี ทุกอย่างจะหายไป การสืบทอดภูมิปัญญาในด้านแกะสลักมันหายไปแล้ว มาบ้านถวาย มาสัมผัสของจริง สัมผัสด้วยตัวเอง ท่านจะรู้คุณค่าของงาน คำว่าภูมิปัญญามันมีค่า ต่อไป 10 ปี ใครแกะเก่งใครแกะได้คนนั้นจะรวย… ”— สวัสดิ์ พันธุศาสตร์ – ตำนานไม้แกะสลักบ้านถวาย ศิลปหัตถกรรมที่มีชื่อเสียงมากที่สุดของเชียงใหม่ บ้านถวาย ชุมชนที่อยู่มายาวนานกว่า 100 ปี หมู่บ้านหัตถกรรมไม้แกะสลัก ตั้งอยู่ในอำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ จากชุมชนที่ทำการเกษตรกรรม กลายมาเป็นชุมชนที่ทุกคนร่วมใจกันสร้างสรรค์งานหัตถกรรมจากไม้ จนเป็นชุมชนต้นแบบ และยกระดับไม้แกะสลักให้เป็นงานศิลปหัตถกรรมระดับชาติ ปี 2500 จุดเริ่มต้นของตำนานไม้แกะสลัก เมื่อเกิดภาวะฝนแล้ง นาล่ม ชาวบ้านไม่สามารถทำการเกษตรได้ ต้องดิ้นรนต่อสู้ ออกไปทำงานนอกหมู่บ้าน จะมีพ่อลุง 3 ท่าน ที่เป็นช่างไม้ของชุมชนบ้านถวาย ได้ไปทำงานเป็นช่างไม้อยู่ที่ประตูเชียงใหม่ ได้ซ่อมแซมโบราณวัตถุ ไม้แกะสลักที่ชำรุด จนตระหนักได้ว่า ไม้เหล่านั้นสามารถซ่อม และแกะสลักมันได้ จึงเริ่มเกิดการเรียนรู้ และสร้างทักษะด้านแกะสลัก […]

ร้อยเรื่องเมืองล้านนา ตอนที่ 4 สล่าเงิน วัดศรีสุพรรณ “…ถ้าใช้จิตวิญญาณตอกลงไปในเครื่องเงิน ชิ้นงานจะมีความเป็นอมตะ ต่อให้ตัวตาย แต่จิตวิญญาณที่ฝังอยู่ในเครื่องเงิน ก็ยังคงอยู่นิจนิรันดร์… ”— พ่อครูดิเรก สิทธิการ — ยอดสล่า ผู้อุทิศทั้งชีวิตเพื่อสืบสานวัฒนธรรมล้านนา เครื่องเงินอันทรงคุณค่าให้อยู่คู่แผ่นดินไทย ไม่เลือนหายไปตามกาลเวลา พ่อครูดิเรก สิทธิการ ผู้เกิด และเติบโตมาในครอบครัวช่างดุนโลหะ สลักเงิน ในชุมชนบ้านวัวลาย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นยอดสล่าพื้นบ้านดุนลายเครื่องเงิน ผู้มีความเชี่ยวชาญ เฉพาะด้าน ในเรื่องของการดุนโลหะ เปลี่ยนจากแผ่นโลหะเรียบ ๆ ไร้ลวดลาย ให้กลายเป็นลวดลายสุดวิจิตร มีการออกแบบทั้งลวดลายไทย และลวดลายร่วมสมัย “สิ่งที่ภูมิใจมาก ๆ เมื่อไม่นานมานี้ ทางกระทรวงวัฒนธรรม เขาเลือกสินค้าชุมชนวัวลายเรา มอบให้เป็นของที่ระลึกผู้นำเอเปค ถ้าพูดถึงมูลค่าไม่นับว่าแพงหรอก แต่คุณค่ามันอยู่ที่ว่า สกุลช่างบ้านเรา ได้รับเกียรติ ได้เป็นตัวแทนในการทำ นับเป็นสตางค์มันไม่แพง แต่มันอยู่ที่จิตใจ” — พ่อครูดิเรก สิทธิการ — สล่าที่เป็นความภาคภูมิใจของชาวล้านนา พ่อครูดิเรก สิทธิการ […]